Leviticus 25
1 Locutusque est Dominus ad Moysen in monte Sinai, dicens:
UThixo wathi kuMosi entabeni iSinayi,
2 Loquere filiis Israel, et dices ad eos: Quando ingressi fueritis terram quam ego dabo vobis, sabbatizes sabbatum Domino.
“Khuluma ebantwini bako-Israyeli uthi kubo: ‘Lapho lingena elizweni engizalinika lona, ilizwe lona ngokwalo kumele ligcinele uThixo iSabatha.
3 Sex annis seres agrum tuum, et sex annis putabis vineam tuam, colligesque fructus eius:
Hlanyelani amasimu enu okweminyaka eyisithupha, kuthi kweminye iminyaka eyisithupha lithene amavini enu.
4 septimo autem anno sabbatum erit terræ, requietionis Domini: agrum non seres, et vineam non putabis.
Kodwa ngomnyaka wesikhombisa ilizwe kalibe leSabatha lokuphumula, iSabatha likaThixo. Lingahlanyeli amasimu enu loba lithene izihlahla ezivinini zenu.
5 Quæ sponte gignet humus, non metes: et uvas primitiarum tuarum non colliges quasi vindemiam: annus enim requietionis terræ est:
Lingavuni imkhukhuzela kumbe likhe izithelo zamavini angalungiselwanga, ilizwe libe lomnyaka wokuphumula.
6 sed erunt vobis in cibum, tibi et servo tuo, ancillæ et mercenario tuo, et advenæ qui peregrinantur apud te:
Lokho okuzathelwa yilizwe ngomnyaka wesabatha kuzakuba yikudla kwenu, lokwezinceku lezincekukazi zenu, lokwezisebenzi eziqhatshiweyo kanye labemzini abahlala lani,
7 iumentis tuis et pecoribus omnia quæ nascuntur, præbebunt cibum.
kanye lokwezifuyo zenu lezinyamazana zeganga elizweni lenu. Konke okuthelwa yilizwe kakudliwe.’”
8 Numerabis quoque tibi septem hebdomadas annorum, id est, septies septem, quæ simul faciunt annos quadraginta novem:
“‘Balani amasabatha ayisikhombisa eminyaka, iminyaka eyisikhombisa iphindwe kasikhombisa ukuze amasabatha eminyaka eyisikhombisa abe yisibanga seminyaka engamatshumi amane lesificamunwemunye.
9 et clanges buccina mense septimo, decima die mensis, propitiationis tempore, in universa terra vestra.
Lapho-ke akutshaywe uphondo ezindaweni zonke ngosuku lwetshumi lwenyanga yesikhombisa; kuthi ngosuku lokuBuyisana kutshaywe uphondo kulolonke ilizwe lenu.
10 Sanctificabisque annum quinquagesimum, et vocabis remissionem cunctis habitatoribus terræ tuæ: ipse est enim iubilæus. Revertetur homo ad possessionem suam, et unusquisque rediet ad familiam pristinam:
Umnyaka wamatshumi amahlanu wenzeni ube ngcwele, limemezele inkululeko elizweni lonke kubo bonke abahlezi kulo. Uzakuba lijubhili kini. Lowo lalowo wenu kuzamele abuyele emzini wakwabo, esizweni sakibo.
11 quia iubilæus est et quinquagesimus annus. Non seretis, neque metetis sponte in agro nascentia, et primitias vindemiæ non colligetis,
Umnyaka wamatshumi amahlanu uzakuba lijubhili kini. Lingahlanyeli lutho, njalo lingavuni imikhukhuzela kumbe likhe izithelo zamavini angalungiselwanga.
12 ob sanctificationem iubilæi, sed statim oblata comedetis.
Ngoba uliJubhili, uzakuba ngcwele kini; dlanini kuphela lokho elikuthethe emasimini.
13 Anno iubilæi redient omnes ad possessiones suas.
Ngalo umnyaka weJubhili, umuntu wonke kuzamele abuyele emzini wakwabo.
14 quando vendes quippiam civi tuo, vel emes ab eo, ne contristes fratrem tuum, sed iuxta numerum annorum iubilei emes ab eo,
Nxa uthengisela umuntu welizwe lakini isiqinti, kumbe usithenga kuye, lingaqilibezelani.
15 et iuxta supputationem frugum vendet tibi.
Nxa uthenga emuntwini welizwe lakini kuzakuya ngokuthi mingaki iminyaka eseyadlulayo emva kweJubhili. Yena uzakuthengisela ngokuthi mingaki iminyaka eseleyo ukuthi kuvunwe amabele.
16 Quanto plures anni remanserint post iubilæum, tanto crescet et pretium: et quanto minus temporis numeraveris, tanto minoris et emptio constabit. tempus enim frugum vendet tibi.
Nxa iminyaka iminengi uzakhweza intengo, kuthi nxa iminyaka imilutshwana wehlise intengo, ngoba okuyikho akuthengisela khona linani lezivuno zamabele.
17 Nolite affligere contribules vestros, sed timeat unusquisque Deum suum, quia ego Dominus Deus vester.
Lingaqilibezelani; kodwa mesabeni uNkulunkulu wenu. NginguThixo uNkulunkulu wenu.
18 Facite præcepta mea, et iudicia custodite, et implete ea, ut habitare possitis in terra absque ullo pavore,
Gcinani izimiso zami, lilalele imithetho yami ngokunanzelela ukuze lihlale livikelekile elizweni.
19 et gignat vobis humus fructus suos, quibus vescamini usque ad saturitatem, nullius impetum formidantes.
Ilizwe lizathela izithelo zalo, lina lidle lisuthe, lihlale kulo livikelekile.
20 Quod si dixeritis: Quid comedemus anno septimo, si non severimus, neque collegerimus fruges nostras?
Lingabuza lithi, “Pho sizakudlani ngomnyaka wesikhombisa nxa singahlanyeli kumbe sivune amabele ethu na?”
21 Dabo benedictionem meam vobis anno sexto, et faciet fructus trium annorum:
Mina ngizalilethela isibusiso ngomnyaka wesithupha, ilizwe lithele izithelo zeminyaka emithathu.
22 seretisque anno octavo, et comedetis veteres fruges usque ad nonum annum: donec nova nascantur, edetis vetera.
Lapho selilima ngomnyaka wesificaminwembili lizakube lisidla amabele amadala, liqhubeke lisidla wona kuze kufike isivuno somnyaka wesificamunwemunye.
23 Terra quoque non vendetur in perpetuum: quia mea est, et vos advenæ et coloni mei estis.
Ilizwe akumelanga lithengiswe kuze kube nininini, ngoba ilizwe ngelami njalo lihlala elizweni lami njengabezizweni.
24 unde cuncta regio possessionis vestræ sub redemptionis conditione vendetur.
Kulolonke ilizwe elingelenu, lungiselani ukuthi wonke umhlaba owathengwayo uhlengwe.
25 Si attenuatus frater tuus vendiderit possessiunculam suam, et voluerit propinquus eius, potest redimere quod ille vendiderat.
Nxa omunye wakini esebe ngumyanga eseze ethengisa okunye kwempahla yakhe, isihlobo sakhe kasisize sihlenge lokho osekuthengiswe ngumuntu wakibo.
26 sin autem non habuerit proximum, et ipse pretium ad redimendum potuerit invenire:
Kodwa-ke nxa umuntu engelaye ongamhlengela khona, abesebuya enotha yena ngokwakhe azuze okwanele ukuthi azihlengele,
27 computabuntur fructus ex eo tempore quo vendidit: et quod reliquum est, reddet emptori, sicque recipiet possessionem suam.
kabale imali elingana leminyaka leyo kusukela impahla leyo ithengisiwe, abuyisele imali esalayo kulowomuntu ayemthengisele, abesethatha impahla yakhe.
28 quod si non invenerit manus eius ut reddat pretium, habebit emptor quod emerat, usque ad annum iubileum. In ipso enim omnis venditio redibit ad dominum, et ad possessorem pristinum.
Kodwa-ke nxa engelamali eyaneleyo yokuyibuyisa leyompahla ayithengisayo, kayihlale kulowo owayithengayo kuze kufike umnyaka weJubhili. Izabuyiselwa kuye ngeJubhili, kulapho-ke azayithatha khona impahla yakhe.
29 Qui vendiderit domum intra urbis muros, habebit licentiam redimendi, donec unus impleatur annus.
Nxa umuntu ethengisa indlu edolobheni elihonqolozelwe ngomthangala ulelungelo lokuyihlenga emva komnyaka ithengisiwe. Phakathi kwalesosikhathi angayihlenga.
30 si non redemerit, et anni circulus fuerit evolutus, emptor possidebit eam, et posteri eius in perpetuum, et redimi non poterit, etiam in iubileo.
Nxa ingahlengwanga kuze kuphele umnyaka ogcweleyo, indlu esedolobheni elihonqolozelwe ngomthangala izakuba ngeyalowo owayithengayo, ibe ngeyakhe kokuphela lowo owayithengayo kanye lezizukulwane zakhe. Kayiyikubuyiselwa kowayengumniniyo ngeJubhili.
31 Sin autem in villa domus, quæ muros non habet, agrorum iure vendetur. si ante redempta non fuerit, in iubileo revertetur ad dominum.
Kodwa izindlu ezisemizini engahonqolozelwanga zizabalwa njengeganga elingelalutho. Kazihlengwe, njalo kumele zibuyiselwe kubanikazi ngeJubhili.
32 Ædes Levitarum, quæ in urbibus sunt, semper possunt redimi:
AmaLevi ahlezi elelungelo lokuhlenga izindlu zawo emadolobheni angawamaLevi.
33 si redemptæ non fuerint, in iubileo revertentur ad dominos, quia domus urbium Levitarum pro possessionibus sunt inter filios Israel.
Ngakho-ke, impahla yamaLevi iyahlengeka, lokhu kutsho indlu ethengiswe loba kukuliphi idolobho elingelabo, kumele ibuyiselwe ngeJubhili, ngoba izindlu ezisemadolobheni amaLevi zililifa lawo ebantwini labako-Israyeli.
34 Suburbana autem eorum non veneant, quia possessio sempiterna est.
Kodwa amadlelo angaphandle kwamadolobho awo akumelanga athengiswe ngoba ayilifa lawo kuze kube nininini.
35 Si attenuatus fuerit frater tuus, et infirmus manu, et susceperis eum quasi advenam, et peregrinum, et vixerit tecum,
Nxa omunye wabantu bakini esiba ngumyanga owehluleka ukuziphilisa phakathi kwenu, msizeni njengelingakwenza kowezizweni kumbe ohlezi lani okwesikhatshana, ukuze aqhubeke ehlala lani.
36 ne accipias usuras ab eo, nec amplius quam dedisti. Time Deum tuum, ut vivere possit frater tuus apud te.
Akungabi lanzuzo eliyithatha kuye, kodwa mesabeni uNkulunkulu wenu, ukuze umuntu wakini aqhubeke ehlala lani.
37 Pecuniam tuam non dabis ei ad usuram, et frugum superabundantiam non exiges.
Lingameboleki imali ezalayo kumbe limthengisele ukudla kulenzuzo.
38 Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de Terra Ægypti, ut darem vobis Terram Chanaan, et essem vester Deus.
Mina nginguThixo uNkulunkulu wenu owalikhupha elizweni laseGibhithe, ukuba ngilinike ilizwe laseKhenani, ngibe nguNkulunkulu wenu.
39 Si paupertate compulsus vendiderit se tibi frater tuus, non eum opprimes servitute famulorum,
Nxa omunye wakini ko-Israyeli esiba ngumyanga phakathi kwenu aze azithengise kuwe, ungamsebenzisi njengesigqili.
40 sed quasi mercenarius et colonus erit: usque ad annum iubileum operabitur apud te,
Kumele umphathe njengesisebenzi esiqhatshiweyo kumbe umuntu ohlezi okwesikhatshana phakathi kwenu. Kakusebenzele kuze kufike umnyaka weJubhili.
41 et postea egredietur cum liberis suis, et revertetur ad cognationem ad possessionem patrum suorum.
Lapho-ke yena labantwabakhe bazakhululwa, babuyele kwabosendo lwakibo lemfuyweni yabokhokho babo.
42 mei enim servi sunt, et ego eduxi eos de Terra Ægypti. non veneant conditione servorum:
Ngenxa yokuthi abako-Israyeli bazinceku zami engazikhupha elizweni laseGibhithe, akumelanga bathengiswe njengezigqili.
43 ne affligas eum per potentiam, sed metuito Deum tuum.
Ungababusi ngochuku, kodwa mesabe uNkulunkulu wakho.
44 Servus et ancilla sint vobis de nationibus quæ in circuitu vestro sunt.
Iziqgili zenu zesilisa lezesifazane zizavela ezizweni ezilihonqolezeleyo; kuzo yikho lapho elingathenga khona izigqili.
45 Et de advenis qui peregrinantur apud vos, vel qui ex his nati fuerint in terra vestra, hos habebitis famulos:
Lingathenga lezakhamizi ezihlezi phakathi kwenu okwesikhatshana, labomndeni wazo abazalelwa elizweni lenu.
46 et hereditario iure transmittetis ad posteros, ac possidebitis in æternum. fratres autem vestros filios Israel ne opprimatis per potentiam.
Lingabenza babe yilifa labantwabenu, libenze babe yizigqili zabo okwanininini, kodwa akumelanga libuse abako-Israyeli benu ngochuku.
47 Si invaluerit apud vos manus advenæ atque peregrini, et attenuatus frater tuus vendiderit se ei, aut cuiquam de stirpe eius:
Nxa owezizweni, kumbe umuntu ohlezi phakathi kwenu okwesikhatshana enotha, kuthi owakini abe ngumyanga azithengise kowezizweni ohlala phakathi kwenu loba kolilunga lomndeni wezizweni,
48 post venditionem potest redimi. Qui voluerit ex fratribus suis, redimet eum,
ulokhu elalo ilungelo lokuhlengwa emva kokuzithengisa kwakhe. Omunye wezihlobo zakhe angamhlenga.
49 et patruus, et patruelis, et consanguineus, et affinis. Sin autem et ipse potuerit, redimet se,
Umalumakhe kumbe umzawakhe, loba esinye isihlobo somdeni wakhe singamhlenga. Loba nxa enotha, angazihlenga yena ngokwakhe.
50 supputatis dumtaxat annis a tempore venditionis suæ usque ad annum iubileum: et pecunia, qua venditus fuerat, iuxta annorum numerum et rationem mercenarii supputata.
Yena lomthengi wakhe kababale isikhathi kusukela ngomnyaka azithengisa ngawo kusiyafika emnyakeni weJubhili. Intengo yokukhululwa kwakhe izakuhambelana lenani elinikwa umuntu oqhatshiweyo okwalesosikhathi seminyaka.
51 Si plures fuerint anni qui remanent usque ad iubileum, secundum hos reddet et pretium.
Nxa kusele iminyaka eminengi, kumele ahlawulele ukuhlengwa kwakhe ngentengo eyingxenye enengi yentengo ayethengwe ngawo.
52 si pauci, ponet rationem cum eo iuxta annorum numerum, et reddet emptori quod reliquum est annorum,
Nxa sekusele iminyaka emilutshwana ukuba kufike umnyaka weJubhili, uzabala lokho, akhuphe intengo yokuhlengwa kwakhe okulingana leyominyaka.
53 quibus ante servivit mercedibus imputatis: non affliget eum violenter in conspectu tuo.
Uzabalwa njengomuntu oqhatshiweyo kusukela komunye umnyaka kusiya komunye. Kumele libone ukuthi lowo owamthengayo kambusi ngochuku.
54 Quod si per hæc redimi non potuerit, anno iubileo egredietur cum liberis suis.
Nxa engahlengwanga ngenye yalezizindlela, yena labantwabakhe bazakhululwa ngomnyaka weJubhili,
55 Mei enim sunt servi, filii Israel, quos eduxi de Terra Ægypti.
ngoba abako-Israyeli ngabami, bazinceku zami. Bazinceku zami engazikhupha elizweni laseGibhithe. Mina nginguThixo uNkulunkulu wenu.’”
