Proverbiorum 6
1 Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud extraneum manum tuam,
И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
2 illaqueatus es verbis oris tui, et captus propriis sermonibus.
Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
3 Fac ergo quod dico fili mi, et temetipsum libera: quia incidisti in manum proximi tui. Discurre, festina, suscita amicum tuum:
У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
4 ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebræ tuæ.
Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
5 Eruere quasi damula de manu, et quasi avis de manu aucupis.
6 Vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce sapientiam:
И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
7 quæ cum non habeat ducem, nec præceptorem, nec principem,
Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
8 parat in æstate cibum sibi, et congregat in messe quod comedat.
Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
9 Usquequo piger dormies? quando consurges e somno tuo?
И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
10 Paululum dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias:
Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
11 et veniet tibi quasi viator, egestas, et pauperies quasi vir armatus. Si vero impiger fueris, veniet ut fons messis tua, et egestas longe fugiet a te.
Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
12 Homo apostata, vir inutilis, graditur ore perverso,
Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
13 annuit oculis, terit pede, digito loquitur,
У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
14 pravo corde machinatur malum, et omni tempore iurgia seminat.
Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
15 Huic extemplo veniet perditio sua, et subito conteretur, nec habebit ultra medicinam.
Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
16 Sex sunt, quæ odit Dominus, et septimum detestatur anima eius:
Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
17 Oculos sublimes, linguam mendacem, manus effundentes innoxium sanguinem,
Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
18 cor machinans cogitationes pessimas, pedes veloces ad currendum in malum,
Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
19 proferentem mendacia testem fallacem, et eum, qui seminat inter fratres discordias.
Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
20 Conserva fili mi præcepta patris tui, et ne dimittas legem matris tuæ.
И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
21 Liga ea in corde tuo iugiter, et circumda gutturi tuo.
Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
22 Cum ambulaveris, gradiantur tecum: cum dormieris, custodiant te, et evigilans loquere cum eis.
Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
23 Quia mandatum lucerna est, et lex lux, et via vitæ increpatio disciplinæ:
Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
24 ut custodiant te a muliere mala, et a blanda lingua extraneæ.
Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
25 Non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum, nec capiaris nutibus illius:
Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
26 pretium enim scorti vix est unius panis: mulier autem viri pretiosam animam capit.
Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
27 Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant?
Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
28 aut ambulare super prunas, ut non comburantur plantæ eius?
Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
29 sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam.
Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
30 Non grandis est culpa, cum quis furatus fuerit: furatur enim ut esurientem impleat animam:
Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
31 deprehensus quoque reddet septuplum, et omnem substantiam domus suæ tradet.
Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
32 Qui autem adulter est, propter cordis inopiam perdet animam suam:
Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
33 turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur.
У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
34 Quia zelus et furor viri non parcet in die vindictæ,
Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
35 nec acquiescet cuiusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima.
Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
