Proverbiorum 23
1 Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam:
Kom fin wi sie mwet fulat muta mongo, esam akwoya lah su el uh.
2 et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
Kom finne ke mongo yohk, kom eis na lupa fal.
3 ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
Nimet oasroasr nu ke mwe mongo yuyu el kite kom kac. Sahp el oru in mwe srike kom.
4 Noli laborare ut diteris: sed prudentiæ tuæ pone modum.
Kom in lalmwetmet, ac tia kemkatula in suk mwe kasrup.
5 Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
Mani lom uh ku in wanginla ke kitin pacl na — oana in oasr posohksok kac, na sohkla oana sie eagle.
6 Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
Nimet mongo yurin sie mwet srowohsr, ku mwel mwe mongo yuyu el oru.
7 quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
El ac fahk mu, “Fahsru eis pac kutu mongo uh,” tusruktu el tia fahk ke inse pwaye. Nunak lal siena.
8 Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
Kom ac wihtacla ma kom kangla, ac kusen eyeinse lom uh wanginla sripa.
9 In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
Nimet srike in sramsram in lalmwetmet nu sin sie mwet lalfon; el tia ku in eis in nunku kac.
10 Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
Nimet mokle sie masrol matu, ku eisla acn lun mwet mukaimtal.
11 Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
LEUM GOD El ac loangelos ke ku lal, ac aolulos in sramsram lain kom.
12 Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuæ ad verba scientiæ.
Porongo mwet luti lom, ac sang kuiyom in lutlut.
13 Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Nimet alolo in kai sie tulik. Sie sringsring fal ac tia unilya,
a ma ac molela moul lal. (Sheol h7585)
15 Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
Tulik nutik, kom fin sun lalmwetmet, nga ac arulana insewowo.
16 et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
Nga ac arulana engan ke nga lohng kom fahk kas lalmwetmet.
17 Non æmuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
Nimet sok sin mwet koluk, a kom in akfulatye LEUM GOD pacl nukewa.
18 quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
Fin ouinge, kom ac fah sun finsrak nukewa lom.
19 Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
Tulik nutik, porongeyu. Kom in lalmwetmet ac nunak akloalya ke ouiyen moul lom.
20 Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
Nimet kupasr nu sin mwet nim wain yokla ac kainmongo.
21 quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
Mwet lungse nimnim ac mwet kainmongo elos ac sukasrup. Fin pwayena ma kom oru pa mongo ac motul, ac tia paht na kom nukum nuknuk mihsasa.
22 Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
Porongo papa tomom — funu tia el, kom lukun wangin. Ke pacl se nina kiom el matuoh, akkalemye srui lom nu sel.
23 Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
Pwaye, lalmwetmet, lutlut, ac etauk — ma inge kewa fal kom in moli, tusruktu kom in tia kukakunla, mweyen ma inge arulana saok.
24 Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
Mwe insewowo nu sin sie papa tulik natul fin lalmwetmet ac moul suwohs.
25 Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quæ genuit te.
Oru ma ac akinsewowoye papa tomom ac nina kiom. Kom fin oru ouinge, nina kiom el ac arulana engan.
26 Præbe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
Wen nutik, lohang akwoya, ac lela moul luk in mwe srikasrak nu sum.
27 Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
Mutan kosro su eis molin kosro lalos, ac mutan koluk uh, elos sie kwasrip nu ke misa.
28 Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
Elos soanekom oana mwet pisrapasr, ac oru mukul puspis in tia pwaye nu sin mutan kialos.
29 Cui væ? cuius patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
Su oasr ongoiya yoro? Su oasr asor yoro? Su amei ac lungse anwuk finne wangin sripa? Su srusrala atronmuta?
30 Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
Elos su muta paht ke wain uh, ac elos su kar mwe nim ku.
31 Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
Nimet lela wain uh in srifekomla, finne srusra ac saromrom in cup uh, ac arulana wo emah ke kom ac ukumya uh.
32 sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
Ke lotutang tok ah, kom ac pula mu oana soko wet pwasin el ngaliskomi.
33 Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
Motom ac liye ma sakirik, ac nunak lom ac kaskas lom ac fah tia kalem.
34 Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
Kom ac pula mu kom kalkal meoa — ikwot ikme oana ke kom muta elucng ke kwesu in oak uh.
35 et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
Na kom ac fahk, “Oasr mwet puokyu, nga tia pula. Oasr mwet uniyu tuh nga tiana esam. Efu ku nga kofla in tukakek? Nga enenu sie pac mwe nim ah.”
