Proverbiorum 22
1 Melius est nomen bonum, quam divitiæ multæ: super argentum et aurum, gratia bona.
Ibizo elihle likhethekile kulenotho enengi; isisa esihle kulesiliva njalo kulegolide.
2 Dives, et pauper obviaverunt sibi: utriusque operator est Dominus.
Onothileyo lomyanga bayahlangana; iNkosi yabenza bonke.
3 Callidus vidit malum, et abscondit se: innocens pertransiit, et afflictus est damno.
Ohlakaniphileyo ubona ububi acatshe, kodwa abangelalwazi bayaqhubeka babesebejeziswa.
4 Finis modestiæ timor Domini, divitiæ et gloria et vita.
Umvuzo wokuthobeka lokwesaba iNkosi kuyinotho lodumo lempilo.
5 Arma et gladii in via perversi: custos autem animæ suæ longe recedit ab eis.
Ameva lemijibila kusendleleni yabaphambeneyo; ogcina umphefumulo wakhe uzakuba khatshana labo.
6 Proverbium est: Adolescens iuxta viam suam, etiam cum senuerit, non recedet ab ea.
Fundisa umntwana endleleni angahamba ngayo; ngitsho esemdala kayikuphambuka kuyo.
7 Dives pauperibus imperat: et qui accipit mutuum, servus est fœnerantis.
Onothileyo ubusa abayanga, lomeboleki uyisigqili somebolekisi.
8 Qui seminat iniquitatem, metet mala, et virga iræ suæ consummabitur.
Ohlanyela ukonakala uzavuna ukuhlupheka, lentonga yolaka lwakhe izaphela.
9 Qui pronus est ad misericordiam, benedicetur: de panibus enim suis dedit pauperi. Victoriam et honorem acquiret qui dat munera: animam autem aufert accipientium.
Olelihlo elilokuhle yena uzabusiswa, ngoba unikile okwesinkwa sakhe kumyanga.
10 Eiice derisorem, et exibit cum eo iurgium, cessabuntque causæ et contumeliæ.
Xotsha isideleli, kuzaphuma lenkani, yebo, ingxabano lehlazo kuzaphela.
11 Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.
Othanda ukuhlanzeka kwenhliziyo, ngenxa yesisa sendebe zakhe, inkosi ingumgane wakhe.
12 Oculi Domini custodiunt scientiam: et supplantantur verba iniqui.
Amehlo eNkosi alondoloza ulwazi, kodwa izachitha amazwi abangathembekanga.
13 Dicit piger: Leo est foris, in medio platearum occidendus sum.
Ivila lithi: Kulesilwane ngaphandle; ngizabulawa phakathi kwezitalada.
14 Fovea profunda, os alienæ: cui iratus est Dominus, incidet in eam.
Umlomo wabesifazana bemzini ungumgodi otshonayo; lowo iNkosi emthukutheleleyo uzawela khona.
15 Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinæ fugabit eam.
Ubuthutha bubotshelwe enhliziyweni yomntwana; uswazi lokuqondisa luzabususela khatshana laye.
16 Qui calumniatur pauperem, ut augeat divitias suas, dabit ipse ditiori, et egebit.
Ocindezela umyanga ukwandisa alakho, opha onothileyo, isibili uzakuba ngoswelayo.
17 Inclina aurem tuam, et audi verba sapientium: appone autem cor ad doctrinam meam.
Beka indlebe yakho, uzwe amazwi abahlakaniphileyo, umise inhliziyo yakho elwazini lami.
18 Quæ pulchra erit tibi, cum servaveris eam in ventre tuo, et redundabit in labiis tuis,
Ngoba kumnandi uba uwalondoloza emibilini yakho; azahlala elungile kanyekanye endebeni zakho.
19 ut sit in Domino fiducia tua, unde et ostendi eam tibi hodie.
Ukuze ithemba lakho libe seNkosini, ngikwazisile wona lamuhla, ngitsho wena.
20 Ecce descripsi eam tibi tripliciter, in cogitationibus et scientia:
Kangikubhalelanga yini izinto ezinhle kakhulu kuzeluleko lelwazini?
21 ut ostenderem tibi firmitatem, et eloquia veritatis, respondere ex his illis, qui miserunt te.
Ukukwazisa ukuqiniseka kwamazwi eqiniso, ukuze ubuyisele amazwi eqiniso kulabo abakuthumileyo.
22 Non facias violentiam pauperi, quia pauper est: neque conteras egenum in porta:
Ungamphangi umyanga ngoba engumyanga, njalo ungamchobozi oswelayo esangweni.
23 quia iudicabit Dominus causam eius, et configet eos, qui confixerunt animam eius.
Ngoba iNkosi izamela udaba lwabo, iphange umphefumulo wababaphangayo.
24 Noli esse amicus homini iracundo, neque ambules cum viro furioso:
Ungahlanganyeli lomuntu ololaka, ungahambisani lomuntu othukuthelayo,
25 ne forte discas semitas eius, et sumas scandalum animæ tuæ.
hlezi ufunde indlela zakhe, wemukele umjibila emphefumulweni wakho.
26 Noli esse cum his, qui defigunt manus suas, et qui vades se offerunt pro debitis:
Ungabi phakathi kwababambana izandla, phakathi kwabayizibambiso ngezikwelede.
27 si enim non habes unde restituas, quid causæ est ut tollat operimentum de cubili tuo?
Uba ungelakho okokuhlawula, kungani ezathatha umbheda wakho ngaphansi kwakho?
28 Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.
Ungatshedisi isikhonkwane esidala somngcele, oyihlo abasenzayo.
29 Vidisti virum velocem in opere suo? Coram regibus stabit, nec erit ante ignobiles.
Uyambona yini umuntu oyingcitshi emsebenzini wakhe? Uzazimisa phambi kwamakhosi; kayikuzimisa phambi kwabantukazana.
