Proverbiorum 21
1 Sicut divisiones aquarum, ita cor regis in manu Domini: quocumque voluerit, inclinabit illud.
Yaadni mootii akkuma yaaʼaa bishaanii harka Waaqayyoo keessa jira; innis garuma fedhetti qajeelcha.
2 Omnis via viri recta sibi videtur: appendit autem corda Dominus.
Karaan namaa hundinuu ija ofii isaa duratti qajeelaa itti fakkaata; Waaqayyo garuu yaada namaa madaala.
3 Facere misericordiam et iudicium, magis placet Domino quam victimæ.
Fuula Waaqayyoo duratti aarsaa caalaa, waan qajeelaa fi sirrii taʼe hojjechuutu fudhatama qaba.
4 Exaltatio oculorum est dilatatio cordis: lucerna impiorum peccatum.
Iji of jajuu fi garaan of tuuluu maasii hamootaa kan hin qotaminii dha; innis cubbuu dhala.
5 Cogitationes robusti semper in abundantia: omnis autem piger semper in egestate est.
Karoorri nama tattaaffatuu buʼaa argamsiisa; namni ariifatu garuu ni hiyyooma.
6 Qui congregat thesauros lingua mendacii, vanus et excors est, et impingetur ad laqueos mortis.
Qabeenyi arraba sobuun argamu, urrii bittinnaaʼee baduu fi kiyyoo duʼaa ti.
7 Rapinæ impiorum detrahent eos, quia noluerunt facere iudicium.
Sababii isaan waan qajeelaa hojjechuu didaniif, fincilli hamootaa isaanuma balleessa.
8 Perversa via viri, aliena est: qui autem mundus est, rectum opus eius.
Karaan nama balleessaa qabuu jalʼaa dha; amalli nama qulqulluu garuu qajeelaa dha.
9 Melius est sedere in angulo domatis, quam cum muliere litigiosa, et in domo communi.
Niitii nyakkiftuu wajjin mana tokko keessa jiraachuu mannaa, golee bantii manaa irra jiraachuu wayya.
10 Anima impii desiderat malum, non miserebitur proximo suo.
Namni hamaan jalʼina dharraʼa; ollaan isaa gara laafina tokko iyyuu isa irraa hin argatu.
11 Mulctato pestilente sapientior erit parvulus: et si sectetur sapientem, sumet scientiam.
Yeroo namni qoosu tokko adabamutti, wallaalaan ogummaa argata; namni ogeessi yeroo gorfamutti beekumsa argata.
12 Excogitat iustus de domo impii, ut detrahat impios a malo.
Namni qajeelaan mana hamootaa qalbeeffatee ilaala; hamootas ni balleessa.
13 Qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis, et ipse clamabit, et non exaudietur.
Namni tokko yoo iyya hiyyeessaatiif gurra kennuu dide, innis ni iyya; deebiis hin argatu.
14 Munus absconditum extinguit iras: et donum in sinu indignationem maximam.
Wanni dhoksaadhaan namaaf kennan aarii qabbaneessa; mattaʼaan harka bobaa jalaatiin kennanis dheekkamsa guddaa gab godha.
15 Gaudium iusto est facere iudicium: et pavor operantibus iniquitatem.
Murtii qajeelaa kennuun qajeeltotaaf gammachuu kenna; hamootatti immoo raafama fida.
16 Vir, qui erraverit a via doctrinæ, in cœtu gigantum commorabitur.
Namni karaa hubannaa irraa badu kam iyyuu waldaa warra duʼaniitti dabalama.
17 Qui diligit epulas, in egestate erit: qui amat vinum, et pinguia, non ditabitur.
Namni qananii jaallatu ni deega; kan daadhii wayiniitii fi zayitii jaallatu immoo hin sooromu.
18 Pro iusto datur impius: et pro rectis iniquus.
Namni hamaan nama qajeelaadhaaf, kan hin amanamne immoo nama tolaadhaaf furii taʼa.
19 Melius est habitare in terra deserta, quam cum muliere rixosa et iracunda.
Niitii nyakkiftuu fi kan daftee aartu wajjin jiraachuu mannaa, gammoojjii keessa jiraachuu wayya.
20 Thesaurus desiderabilis, et oleum in habitaculo iusti: et imprudens homo dissipabit illud.
Mana nama ogeessaa keessa qabeenya gatii guddaatii fi zayitiitu jira; gowwaan garuu waan qabu hunda nyaatee fixa.
21 Qui sequitur iustitiam et misericordiam, inveniet vitam, iustitiam, et gloriam.
Namni qajeelummaa fi jaalala duukaa buʼu, jireenya, badhaadhummaa fi ulfina argata.
22 Civitatem fortium ascendit sapiens, et destruxit robur fiduciæ eius.
Namni ogeessi magaalaa nama jabaatti baʼee daʼoo jabaa inni amanatu jalaa diiga.
23 Qui custodit os suum, et linguam suam, custodit ab angustiis animam suam.
Namni afaan isaatii fi arraba isaa eeggatu, balaa irraa of eega.
24 Superbus et arrogans vocatur indoctus, qui in ira operatur superbiam.
Nama of jajuu fi of tuulu maqaan isaa, “Qoostuu dha;” inni akka malee koora.
25 Desideria occidunt pigrum: noluerunt enim quidquam manus eius operari:
Sababii harki isaa hojii hojjechuu hin jaallanneef, hawwiin nama dhibaaʼaa duʼa isatti fida.
26 tota die concupiscit et desiderat: qui autem iustus est, tribuet, et non cessabit.
Inni guyyaa guutuu kajeela; namni qajeelaan garuu utuu hin qusatin kenna.
27 Hostiæ impiorum abominabiles, quia offeruntur ex scelere.
Aarsaan nama hamaa balfamaa dha; yoos yoo inni yaada hamaadhaan dhiʼeesse hammam sana caalaa haa balfamu ree!
28 Testis mendax peribit: vir obediens loquetur victoriam.
Dhuga baatuun sobaa ni bada; namni isa dhagaʼu kam iyyuus bara baraan bada.
29 Vir impius procaciter obfirmat vultum suum: qui autem rectus est, corrigit viam suam.
Namni hamaan ija jabaata; namni tolaan garuu karaa isaa qajeelfata.
30 Non est sapientia, non est prudentia, non est consilium contra Dominum.
Ogummaan, hubannaanii fi karoorri Waaqayyoon mormee milkaaʼuu hin jiru.
31 Equus paratur ad diem belli: Dominus autem salutem tribuit.
Fardi guyyaa waraanaatiif qopheeffama; moʼichi garuu kan Waaqayyoo ti.
