Proverbiorum 20
1 Luxuriosa res, vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur, non erit sapiens.
Ko ta te waina he whakahi, ko ta te wai kaha he ngangau: a, ko te hunga katoa e whakapohehetia ana e tera, kahore o ratou whakaaro nui.
2 Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum, peccat in animam suam.
Ano he raiona e hamama ana te wehi o te kingi: ko te tangata e whakaoho ana i a ia kia riri, e hara ana ki tona wairua ake.
3 Honor est homini, qui separat se a contentionibus: omnes autem stulti miscentur contumeliis.
He whakahonore mo te tangata te noho watea mai i te ngangare: engari ko nga wairangi he kowhetewhete tonu.
4 Propter frigus piger arare noluit: mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
Kahore te mangere e parau, he mea ki te hotoke; no reira ka pakiki kai mana i te kotinga witi, a kahore e whiwhi.
5 Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri: sed homo sapiens exhauriet illud.
He wai hohonu te whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e utuhia ano ia e te tangata matau.
6 Multi homines misericordes vocantur: virum autem fidelem quis inveniet?
Ko ta te tini o te tangata he kauwhau i tona atawhai ake; ko wai ia e kite i te tangata pono?
7 Iustus, qui ambulat in simplicitate sua, beatos post se filios derelinquet.
Ko te tangata tika, e haere ana i runga i tona tapatahi, ka manaakitia ana tamariki i muri i a ia.
8 Rex, qui sedet in solio iudicii, dissipat omne malum intuitu suo.
Ko te kingi e noho ana i runga i te torona whakawa, titaritaria ana e ona kanohi nga he katoa.
9 Quis potest dicere: Mundum est cor meum, purus sum a peccato?
Ko wai e mea, Kua ma i ahau toku ngakau, kua tahia atu oku hara?
10 Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
Ko nga pauna huhua, ko nga mehua huhua, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha anake ki a Ihowa.
11 Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera eius.
He tamariki nei ano ka mohiotia ki ana hanga, he ma ranei, he tika ranei tana mahi.
12 Aurem audientem, et oculum videntem, Dominus fecit utrumque.
Ko te taringa rongo, ko te kanohi titiro, na Ihowa raua ngatahi i hanga.
13 Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
Kaua e matenuitia te moe, kei rawakoretia koe; titiro ou kanohi, a ka makona koe i te taro.
14 Malum est, malum est, dicit omnis emptor: et cum recesserit, tunc gloriabitur.
Ehara ehara, e ai ta te kaihoko: tona haerenga atu ia, kei te whakamanamana.
15 Est aurum, et multitudo gemmarum: et vas pretiosum labia scientiæ.
He koura tena me te tini o te rupi; engari he taonga utu nui nga ngutu o te matauranga.
16 Tolle vestimentum eius, qui fideiussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
Tangohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; puritia hoki te tangata i taunahatia hei whakakapi mo nga tangata ke.
17 Suavis est homini panis mendacii: et postea implebitur os eius calculo.
He reka ki te tangata te taro o te teka; muri iho ka ki tona mangai i te kirikiri.
18 Cogitationes consiliis roborantur: et gubernaculis tractanda sunt bella.
Ma te runanga ka u ai nga whakaaro; kia pai hoki te ngarahu ina anga ki te whawhai.
19 Ei, qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
Ko te tangata e kopikopiko ana ki te kawekawe korero, ka whakina e ia nga korero ngaro: na reira kaua e raweke atu ki te tangata ngutu hamama.
20 Qui maledicit patri suo, et matri, extinguetur lucerna eius in mediis tenebris.
Ko te tangata e kanga ana i tona papa, i tona whaea, ka tineia tona rama i roto i te pouri kerekere.
21 Hereditas, ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
I te timatanga e hohoro mai pea te taonga; e kore ia tona mutunga e whakapaingia.
22 Ne dicas: Reddam malum: expecta Dominum, et liberabit te.
Kaua e mea, Ka utua e ahau te kino: taria ta Ihowa, a kei a ia he oranga mou.
23 Abominatio est apud Dominum pondus et pondus: statera dolosa non est bona.
He mea whakarihariha ki a Ihowa nga taimaha rere ke; a e kore hoki te pauna tinihanga e pai.
24 A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
Na Ihowa nga haereerenga o te tangata: na ma te aha te tangata ka matau ai ki tona ara?
25 Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.
Hei rore ki te tangata te oho noa ake ki te mea, He tapu! a, i muri i nga ki taurangi, kia uiui.
26 Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
Ka titaritaria e te kingi whakaaro nui te hunga kino, a ka hurihia hoki e ia te wira patu witi ki runga ki a ratou.
27 Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
He rama na Ihowa te manawa o te tangata, e rapu ana i nga mea katoa i roto rawa i te kopu.
28 Misericordia, et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus eius.
Hei kaitiaki mo te kingi te atawhai me te pono; e tautokona ake ana hoki tona torona e te atawhai.
29 Exultatio iuvenum, fortitudo eorum: et dignitas senum canities.
Ko te kororia o nga taitama ko to ratou kaha: a, ko te ataahua o nga kaumatua ko te upoko hina.
30 Livor vulneris absterget mala: et plagæ in secretioribus ventris.
E tahia atu ana te kino e nga karawarawa o te patunga; a e tae rawa ana nga whiu ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
