< Proverbiorum 19 >

1 Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.
रास्तरौ ग़रीब, कजगो और बेवक़ूफ़ से बेहतर है।
2 Ubi non est scientia animæ, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.
ये भी अच्छा नहीं कि रूह 'इल्म से खाली रहे? जो चलने में जल्द बाज़ी करता है, भटक जाता है।
3 Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.
आदमी की बेवक़ूफ़ी उसे गुमराह करती है, और उसका दिल ख़ुदावन्द से बेज़ार होता है।
4 Divitiæ addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.
दौलत बहुत से दोस्त पैदा करती है, लेकिन ग़रीब अपने ही दोस्त से बेगाना है।
5 Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.
झूटा गवाह बे सज़ा न छूटेगा, और झूट बोलने वाला रिहाई न पाएगा।
6 Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
बहुत से लोग सख़ी की ख़ुशामद करते हैं, और हर एक आदमी इना'म देने वाले का दोस्त है।
7 Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:
जब मिस्कीन के सब भाई ही उससे नफ़रत करते है, तो उसके दोस्त कितने ज़्यादा उससे दूर भागेंगे। वह बातों से उनका पीछा करता है, लेकिन उनको नहीं पाता।
8 qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.
जो हिकमत हासिल करता है अपनी जान को 'अज़ीज़ रखता है; जो समझ की मुहाफ़िज़त करता है फ़ाइदा उठाएगा।
9 Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.
झूटा गवाह बे सज़ा न छूटेगा, और जो झूठ बोलता है फ़ना होगा।
10 Non decent stultum deliciæ: nec servum dominari principibus.
जब बेवक़ूफ़ के लिए नाज़ — ओ — ने'मत ज़ेबा नहीं तो ख़ादिम का शहज़ादों पर हुक्मरान होनाऔर भी मुनासिब नहीं।
11 Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua prætergredi.
आदमी की तमीज़ उसको क़हर करने में धीमा बनाती है, और ख़ता से दरगुज़र करने में उसकी शान है।
12 Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.
बादशाह का ग़ज़ब शेर की गरज की तरह है, और उसकी नज़र — ए — 'इनायत घास पर शबनम की तरह।
13 Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.
बेवक़ूफ़ बेटा अपने बाप के लिए बला है, और बीवी का झगड़ा रगड़ा सदा का टपका।
14 Domus, et divitiæ dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.
घर और माल तो बाप दादा से मीरास में मिलते हैं, लेकिन अक़्लमंद बीवी ख़ुदावन्द से मिलती है।
15 Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
काहिली नींद में गर्क़ कर देती है, और काहिल आदमी भूका रहेगा।
16 Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.
जो फ़रमान बजा लाता है अपनी जान की मुहाफ़ज़त पर जो अपनी राहों से ग़ाफ़िल है, मरेगा।
17 Fœneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.
जो ग़रीबों पर रहम करता है, ख़ुदावन्द को क़र्ज़ देता है, और वह अपनी नेकी का बदला पाएगा।
18 Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
जब तक उम्मीद है अपने बेटे की तादीब किए जा और उसकी बर्बादी पर दिल न लगा।
19 Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.
ग़ुस्सावर आदमी सज़ा पाएगा; क्यूँकि अगर तू उसे रिहाई दे तो तुझे बार बार ऐसा ही करना होगा।
20 Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
मश्वरत को सुन और तरबियत पज़ीर हो, ताकि तू आख़िर कार 'अक़्लमन्द हो जाए।
21 Multæ cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.
आदमी के दिल में बहुत से मन्सूबे हैं, लेकिन सिर्फ़ ख़ुदावन्द का इरादा ही क़ाईम रहेगा।
22 Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.
आदमी की मक़बूलियत उसके एहसान से है, और कंगाल झूठे आदमी से बेहतर है।
23 Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessima.
ख़ुदावन्द का ख़ौफ़ ज़िन्दगी बख़्श है, और ख़ुदा तरस सेर होगा, और बदी से महफ़ूज़ रहेगा।
24 Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
सुस्त आदमी अपना हाथ थाली में डालता है, और इतना भी नहीं करता की फिर उसे अपने मुँह तक लाए।
25 Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
ठट्ठा करने वाले को मार, इससे सादा दिल होशियार हो जाएगा, और समझदार को तम्बीह कर, वह 'इल्म हासिल करेगा।
26 Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.
जो अपने बाप से बदसुलूकी करता और माँ को निकाल देता है, शर्मिन्दगी का ज़रिया'और रुस्वाई लाने वाला बेटा है।
27 Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.
ऐ मेरे बेटे, अगर तू 'इल्म से बरगश्ता होता है, तो ता'लीम सुनने से क्या फ़ायदा?
28 Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.
ख़बीस गवाह 'अद्ल पर हँसता है, और शरीर का मुँह बदी निगलता रहता है।
29 Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.
ठठ्ठा करने वालों के लिए सज़ाएँ ठहराई जाती हैं, और बेवक़ूफ़ों की पीठ के लिए कोड़े हैं।

< Proverbiorum 19 >