Job 28
1 Habet argentum, venarum suarum principia: et auro locus est, in quo conflatur.
Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
2 Ferrum de terra tollitur: et lapis solutus calore, in æs vertitur.
Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
3 Tempus posuit tenebris, et universorum finem ipse considerat, lapidem quoque caliginis, et umbram mortis.
Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
4 Dividit torrens a populo peregrinante, eos, quos oblitus est pes egentis hominis, et invios.
Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
5 Terra, de qua oriebatur panis in loco suo, igni subversa est.
Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
6 Locus sapphiri lapides eius, et glebæ illius aurum.
Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
7 Semitam ignoravit avis, nec intuitus est eam oculus vulturis.
Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
8 Non calcaverunt eam filii institorum, nec pertransivit per eam leæna.
Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
9 Ad silicem extendit manum suam, subvertit a radicibus montes.
Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
10 In petris rivos excidit, et omne pretiosum vidit oculus eius.
Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
11 Profunda quoque fluviorum scrutatus est, et abscondita in lucem produxit.
Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
12 Sapientia vero ubi invenitur? et quis est locus intelligentiæ?
Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
13 Nescit homo pretium eius, nec invenitur in terra suaviter viventium.
Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
14 Abyssus dicit: Non est in me: et mare loquitur: Non est mecum.
Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
15 Non dabitur aurum obrizum pro ea, nec appendetur argentum in commutatione eius.
Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
16 Non conferetur tinctis Indiæ coloribus, nec lapidi sardonycho pretiosissimo, vel sapphiro.
Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
17 Non adæquabitur ei aurum vel vitrum, nec commutabuntur pro ea vasa auri:
Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
18 Excelsa et eminentia non memorabuntur comparatione eius: trahitur autem sapientia de occultis.
Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
19 Non adæquabitur ei topazius de Æthiopia, nec tincturæ mundissimæ componetur.
Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
20 Unde ergo sapientia venit? et quis est locus intelligentiæ?
Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
21 Abscondita est ab oculis omnium viventium, volucres quoque cæli latet.
Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
22 Perditio et mors dixerunt: Auribus nostris audivimus famam eius.
Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
23 Deus intelligit viam eius, et ipse novit locum illius.
Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
24 Ipse enim fines mundi intuetur: et omnia, quæ sub cælo sunt, respicit.
Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
25 Qui fecit ventis pondus, et aquas appendit in mensura.
Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
26 Quando ponebat pluviis legem, et viam procellis sonantibus:
Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
27 Tunc vidit illam, et enarravit, et præparavit, et investigavit.
Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
28 Et dixit homini: Ecce timor Domini, ipsa est sapientia: et recedere a malo, intelligentia.
Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
