Proverbiorum 29
1 [Viro qui corripientem dura cervice contemnit, repentinus ei superveniet interitus, et eum sanitas non sequetur.
Namni ifannaa baayʼee booddee mataa jabaatu kam iyyuu akkuma tasaa caba; hin fayyus.
2 In multiplicatione justorum lætabitur vulgus; cum impii sumpserint principatum, gemet populus.
Yommuu namni qajeelaan aangoo qabatutti, sabni ni ililcha; yommuu namni hamaan bulchu garuu sabni ni guunguma.
3 Vir qui amat sapientiam lætificat patrem suum; qui autem nutrit scorta perdet substantiam.
Namni ogummaa jaallatu abbaa isaa gammachiisa; miiltoon sagaagaltuu garuu qabeenya isaa barbadeessa.
4 Rex justus erigit terram; vir avarus destruet eam.
Mootiin murtii qajeelaadhaan biyyaaf nagaa buusa; kan mattaʼaaf gaggabu immoo biyya gargar qoqqooda.
5 Homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus ejus.
Namni ollaa isaa jaju, miilluma isaatiif kiyyoo kaaʼa.
6 Peccantem virum iniquum involvet laqueus, et justus laudabit atque gaudebit.
Namni hamaan cubbuu ofii isaatiin qabama; qajeelaan garuu ni faarfata; ni ililchas.
7 Novit justus causam pauperum; impius ignorat scientiam.
Namni qajeelaan mirga hiyyeessaatiif dhaabata; namni hamaan garuu dhimma akkanaa hin qabu.
8 Homines pestilentes dissipant civitatem; sapientes vero avertunt furorem.
Qoostonni magaalaa jeequ; ogeeyyiin garuu aarii qabbaneessu.
9 Vir sapiens si cum stulto contenderit, sive irascatur, sive rideat, non inveniet requiem.
Yoo ogeessi gowwaa wajjin mana murtii dhaqe, gowwaan sun ni aara yookaan ni kolfa; nagaanis hin jiraatu.
10 Viri sanguinum oderunt simplicem; justi autem quærunt animam ejus.
Namoonni dhiiga dheebotan, nama amanamaa jibbu; nama tolaas ajjeesuu barbaadu.
11 Totum spiritum suum profert stultus; sapiens differt, et reservat in posterum.
Gowwaan guutumaan guutuutti aariitti of kenna; ogeessi garuu of qaba.
12 Princeps qui libenter audit verba mendacii, omnes ministros habet impios.
Yoo bulchaan tokko soba dhaggeeffate, qondaaltonni isaa hundi ni hammaatu.
13 Pauper et creditor obviaverunt sibi: utriusque illuminator est Dominus.
Hiyyeessaa fi namni nama cunqursu waan kanaan wal fakkaatu: Waaqayyo ija lachan isaaniitiifuu agartuu kenna.
14 Rex qui judicat in veritate pauperes, thronus ejus in æternum firmabitur.]
Yoo mootiin tokko wal qixxummaadhaan hiyyeeyyiif murtii kenne, teessoon isaa bara baraan jabaatee dhaabata.
15 [Virga atque correptio tribuit sapientiam; puer autem qui dimittitur voluntati suæ confundit matrem suam.
Ulee fi ifannaan ogummaa kennu; daaʼimni akkasumatti gad dhiifame garuu haadha isaa salphisa.
16 In multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera, et justi ruinas eorum videbunt.
Yommuu hamoonni aangoo qabatan, cubbuutu baayʼata; qajeeltonni garuu kufaatii jaraa argu.
17 Erudi filium tuum, et refrigerabit te, et dabit delicias animæ tuæ.
Ilma kee adabadhu, inni nagaa siif kenna; lubbuu kees ni gammachiisa.
18 Cum prophetia defecerit, dissipabitur populus; qui vero custodit legem beatus est.
Iddoo mulʼanni hin jirretti sabni gad dhiisii taʼa; namni seera eegu garuu eebbifamaa dha.
19 Servus verbis non potest erudiri, quia quod dicis intelligit, et respondere contemnit.
Garbichi dubbii afaanii qofaan hin sirreeffamu; inni yoo hubate illee deebii hin kennuutii.
20 Vidisti hominem velocem ad loquendum? stultitia magis speranda est quam illius correptio.
Ati nama jarjarsuun dubbatu argitee? Isa irra gowwaatu abdii caalu qaba.
21 Qui delicate a pueritia nutrit servum suum postea sentiet eum contumacem.]
Nama garbicha ofii isaa ijoollummaa isaatii jalqabee qanansiisu, galgalli isaa rakkina.
22 [Vir iracundus provocat rixas, et qui ad indignandum facilis est erit ad peccandum proclivior.
Namni aaru lola kakaasa; kan dafee aarus cubbuu hedduu hojjeta.
23 Superbum sequitur humilitas, et humilem spiritu suscipiet gloria.
Of tuulummaan namaa isuma gad deebisa; namni hafuuraan gad of qabu garuu ulfina argata.
24 Qui cum fure participat odit animam suam; adjurantem audit, et non indicat.
Namni hattuu wajjin qooddatu lubbuu ofii isaa jibba; inni ni kakata; garuu waan tokko illee hin himu.
25 Qui timet hominem cito corruet; qui sperat in Domino sublevabitur.
Nama sodaachuun kiyyoo namatti taʼa; kan Waaqayyoon amanatu garuu nagaadhaan jiraata.
26 Multi requirunt faciem principis, et judicium a Domino egreditur singulorum.
Namni hedduun bulchaa biratti surraa argachuu barbaada; murtiin qajeelaan garuu Waaqayyo biraa dhufa.
27 Abominantur justi virum impium, et abominantur impii eos qui in recta sunt via. Verbum custodiens filius extra perditionem erit.]
Qajeelaan sobduu xireeffata; hamaan immoo nama tolaa jibba.
