Proverbiorum 26
1 [Quomodo nix in æstate, et pluviæ in messe, sic indecens est stulto gloria.
Akkuma cabbii yeroo bonaa yookaan bokkaa yeroo haamaa, nama gowwaaf ulfinni hin malu.
2 Sicut avis ad alia transvolans, et passer quolibet vadens, sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.
Akkuma simbirri barriftu yookaan daaloteen barriftu abaarsi sababii malee dhufu nama irra hin buʼu.
3 Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.
Alangaan fardaaf, luugamni harreef, uleen immoo dugda gowwaatiif mala!
4 Ne respondeas stulto juxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.
Gowwaadhaaf akka gowwummaa isaatti hin deebisin; yoo akkas goote ati mataan kee iyyuu akkuma isaa taata.
5 Responde stulto juxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.
Gowwaadhaaf deebii gowwummaa isaatiif malu kenni; yoo kanaa achii inni ogeessa of seʼaa.
6 Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuntium stultum.
Harka nama gowwaatti ergaa ergachuun, akkuma miilla ofii irraa muruu yookaan summii dhuguu ti.
7 Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias, sic indecens est in ore stultorum parabola.
Afaan nama gowwaa keessatti, fakkeenyi akkuma miilla naafaa ti.
8 Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii, ita qui tribuit insipienti honorem.
Namni gowwaadhaaf ulfina kennu, akkuma nama furrisaatti dhagaa guduunfuu ti.
9 Quomodo si spina nascatur in manu temulenti, sic parabola in ore stultorum.
Fakkeenyi afaan gowwaa keessatti akkuma qoraattii harka nama machaaʼee keessaa ti.
10 Judicium determinat causas, et qui imponit stulto silentium iras mitigat.
Namni gowwaa yookaan kara deemaa qaxaratu akkuma adamsaa nama hunda xiyyaan madeessuu ti.
11 Sicut canis qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens qui iterat stultitiam suam.
Akkuma sareen diddiga isheetti deebitu sana, gowwaan gowwummaa isaa irra deddeebiʼa.
12 Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.]
Ati nama akka ilaalcha ofii isaatti ogeessa taʼe argitaa? Isa irra gowwaatu abdii caalu qaba.
13 [Dicit piger: Leo est in via, et leæna in itineribus.
Dhibaaʼaan, “Leenci karaa irra jira; leenci sodaachisaan daandii irra jira!” jedha.
14 Sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.
Akkuma saanqaan muchoo isaa irra naannaʼu, dhibaaʼaan siree ofii irra gaggaragala
15 Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.
Dhibaaʼaan harka isaa waciitii keessa kaaʼa; gara afaan isaatti deebifachuuf ni dhibaaʼa.
16 Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.]
Dhibaaʼaan namoota hubannaadhaan deebii kennan torba caalaa ogeessa of seʼa.
17 [Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens et commiscetur rixæ alterius.
Namni lola nama biraa keessa seenu, akkuma nama harkaan gurra saree qabuu ti.
18 Sicut noxius est qui mittit sagittas et lanceas in mortem,
Akkuma maraatuu ibidda yookaan xiyya namatti gad dhiisu tokkoo
19 ita vir fraudulenter nocet amico suo, et cum fuerit deprehensus dicit: Ludens feci.
namni, “Ani nan qoose!” jedhee ollaa isaa gowwoomsus akkasuma.
20 Cum defecerint ligna extinguetur ignis, et susurrone subtracto, jurgia conquiescent.
Ibiddi yoo qoraan dhabe ni dhaama; hamiin yoo hin jiraanne, lolli ni qabbanaaʼa.
21 Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.
Akkuma cileen barbadaa ibiddaa bobeessee qoraan ibidda qabsiisu sana namni lola jaallatu lola kakaasa.
22 Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.
Dubbiin hamattuu akkuma gurshaa miʼaawuu ti; gara kutaa garaattis gad buʼa.
23 Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.
Dubbiin gaariin garaa hamaa keessaa baʼu akkuma okkotee meetiin irra dibamee ti.
24 Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.
Namni maqaa namaa balleessu tokko arrabuma ofiitiin nama tolaa of fakkeessa; garaa isaa keessatti immoo gowwoomsaa guduunfata.
25 Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei, quoniam septem nequitiæ sunt in corde illius.
Yoo dubbiin isaa sitti miʼaawe iyyuu isa hin amanin; wanni jibbisiisaan torba garaa isaa guuteeraatii.
26 Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia ejus in consilio.
Jalʼinni isaa sobaan haguugamee dhokfamuu dandaʼa; hamminni isaa garuu fuula waldaa duratti ifatti baʼa.
27 Qui fodit foveam incidet in eam, et qui volvit lapidem revertetur ad eum.
Namni boolla qotu boolla keessa buʼa; nama dhagaa gangalchus, dhagaan sun isumatti deebiʼa.
28 Lingua fallax non amat veritatem, et os lubricum operatur ruinas.]
Arrabni sobu tokko warruma miidhu sana jibba; afaan saadu tokkos badiisa fida.
