Proverbiorum 26
1 [Quomodo nix in æstate, et pluviæ in messe, sic indecens est stulto gloria.
He pera i te hukarere i te raumati, i te ua hoki i te kotinga witi, te kore e tau o te honore mo te wairangi.
2 Sicut avis ad alia transvolans, et passer quolibet vadens, sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.
He pera i te manu e rererere noa ana, i te waroa i ona rerenga te kanga pokanoa; e kore e whakatau.
3 Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.
He whiu mo te hoiho, he paraire mo te kaihe, a he rakau mo te tuara o nga wairangi.
4 Ne respondeas stulto juxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.
Kei rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei rite hoki a koe na ki a ia.
5 Responde stulto juxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.
Kia rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei mea ia he whakaaro nui ia.
6 Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuntium stultum.
Ko te tangata e tuku korero ana ma te ringa o te wairangi, e tapahi ana i ona waewae ano, e inumia ana hoki te he.
7 Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias, sic indecens est in ore stultorum parabola.
E tautau noa ana nga waewae o te kopa: he pera hoki te whakatauki i te mangai o te wairangi.
8 Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii, ita qui tribuit insipienti honorem.
Ko te takai mea whakapaipai i roto i te puranga kohatu, ko tona rite kei te tangata e whakakororia ano i te wairangi.
9 Quomodo si spina nascatur in manu temulenti, sic parabola in ore stultorum.
E rite ana ki te tataramoa e wero nei i te ringa o te haurangi, koia ano te whakatauki i te mangai o nga wairangi.
10 Judicium determinat causas, et qui imponit stulto silentium iras mitigat.
Ka rite ki te kaikopere i tu ai te katoa, te tangata e utu ana i te wairangi me te tangata hoki e utu ana i nga tira haere.
11 Sicut canis qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens qui iterat stultitiam suam.
Ka rite ki te kuri e hoki nei ki tona ruaki, te wairangi e tuarua ana i tona poauau.
12 Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.]
Ka kite koe i te tangata e mea ana ki a ia he whakaaro nui? Ki ta te whakaaro tera e rahi ake ta te wairangi i tana.
13 [Dicit piger: Leo est in via, et leæna in itineribus.
E ki ana te mangere, He raiona kei te ara; he raiona kei nga waharoa.
14 Sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.
He pera i te tatau e tahurihuri ra i runga i ona inihi, koia ano te mangere i runga i tona moenga.
15 Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.
E kuhua ana e te mangere tona ringa ki te rihi; he mahi ngenge rawa ki a ia te whakahoki mai ki tona mangai.
16 Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.]
He nui ke ake te whakaaro nui o te mangere, ki tana nei whakaaro, i to nga tangata tokowhitu e whakaatu ana i te tikanga.
17 [Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens et commiscetur rixæ alterius.
Ko te tangata e haere atu ana, e pokanoa ana ki te whawhai ehara nei i a ia, ko tona rite kei te tangata e hopu ana i te kuri ki ona taringa.
18 Sicut noxius est qui mittit sagittas et lanceas in mortem,
Rite tonu ki te haurangi e makamaka ana i nga mea mura, i nga pere, i te mate,
19 ita vir fraudulenter nocet amico suo, et cum fuerit deprehensus dicit: Ludens feci.
Te tangata e tinihanga ana ki tona hoa, e mea ana, He teka ianei he takaro taku?
20 Cum defecerint ligna extinguetur ignis, et susurrone subtracto, jurgia conquiescent.
Ki te kahore he wahie, ka mate te ahi: ki te kore hoki he tangata kawekawe korero, ka mutu te ngangare.
21 Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.
He waro ki nga ngarahu wera, he wahie ki te ahi; he pera te tangata totohe ki te tahu i te ngangare.
22 Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.
He rite nga kupu a te kaikawekawe korero ki te maramara reka, tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
23 Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.
He ngutu puka me te ngakau kino, ko te rite kei te oko oneone i whakakikoruatia ki te para hiriwa.
24 Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.
Ko te tangata mauahara e whakaware ana ki ona ngutu, otiia e rongoatia ana e ia te tinihanga ki roto ki a ia:
25 Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei, quoniam septem nequitiæ sunt in corde illius.
Ki te pai tona reo, kaua e whakapono ki a ia; e whitu hoki nga mea whakarihariha kei roto i tona ngakau.
26 Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia ejus in consilio.
Ahakoa hipoki tona mauahara i a ia ki te tinihanga, ka whakakitea nuitia tona kino ki te aroaro o te whakaminenga.
27 Qui fodit foveam incidet in eam, et qui volvit lapidem revertetur ad eum.
Ko te tangata e keri ana i te rua, ka taka ano ki roto: a ko te tangata e huri ana i te kohatu, ka hoki mai ano ki runga ki a ia.
28 Lingua fallax non amat veritatem, et os lubricum operatur ruinas.]
E kino ana te arero teka ki ana i kuru ai; a, ko ta te mangai whakapati, he mahi kia ngaro.
