Proverbiorum 20
1 [Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.
Nsa yɛ ɔfɛwdifo na nsaden yɛ ɔtɔkwapɛfo; na obiara a nsa bɛma wafom kwan no nyɛ onyansafo.
2 Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.
Ɔhene abufuwhyew te sɛ gyata mmubomu; na nea ɔhyɛ no abufuw no de nkwa twa so.
3 Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.
Ɛyɛ onipa anuonyam sɛ ɔbɛkwati akasakasa, nanso ogyimifo biara pɛ ntɔkwaw.
4 Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
Onihawfo mfuntum nʼasase wɔ ne bere mu; enti edu twabere a onya hwee.
5 Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.
Onipa koma botae yɛ asubun, nanso nea ɔwɔ nhumu no twetwe ma epue.
6 Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?]
Nnipa dodow no ara ka se wɔwɔ ɔdɔ a ɛnsa da, na hena na obetumi ahu ɔnokwafo?
7 [Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.
Ɔtreneeni bu ɔbra kronkron; nhyira nka ne mma a wɔba wɔ nʼakyi.
8 Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.
Sɛ ɔhene tena nʼahengua so bu atɛn a, ɔde nʼani huhuw bɔne nyinaa so gu.
9 Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?
Hena na obetumi aka se, “Mapra me koma mu; meyɛ kronkron na minni bɔne?”
10 Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
Nkaribo ne susudua a ɛnyɛ papa no, Awurade kyi nʼabien no nyinaa.
11 Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.
Mpo wɔnam abofra nketewa nneyɛe so hu wɔn, saa ara na ne suban yɛ kronkron ne papa no.
12 Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.
Aso a wɔde te asɛm ne ani a wɔde hu ade, Awurade na wayɛ nʼabien no nyinaa.
13 Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
Mma nna nyɛ wo dɛ, na woanni hia; nna, na wubenya aduan ama abu so.
14 Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.
Adetɔni ka se, “Enye, enye!” nanso sɛ ɔkɔ a ɔde nea watɔ no hoahoa ne ho.
15 Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.]
Sika kɔkɔɔ wɔ hɔ, na nhene pa nso abu so, na ano a ɛka nimdeɛ nsɛm yɛ ɔbohemaa a ɛho yɛ na.
16 [Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
Fa obi a odi ɔhɔho akagyinamu atade; sɛ ɔregyina ɔbea huhufo akyi a, fa si awowa.
17 Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.
Aduan a wonya no ɔkwan bɔne so no yɛ onipa anom dɛ, nanso akyiri no, ɛdan mmosea wɔ nʼanom.
18 Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.
Pɛ afotu yɛ wo nhyehyɛe; sɛ wutu ɔsa a, nya ho akwankyerɛ.
19 Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
Osekuni da kokoamsɛm adi; enti twe wo ho fi onipa a ɔkasa bebree ho.
20 Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:
Sɛ obi dome nʼagya anaasɛ ne na a, wobedum ne kanea wɔ sum kabii mu.
21 hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
Agyapade a wɔpere ho nya no, renyɛ nhyira akyiri no.
22 Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.
Nka se, “Metua wo saa bɔne yi so ka!” Twɛn Awurade, na obegye wo.
23 Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.
Awurade kyi nkaribo a ɛnyɛ papa, na asisi nsania nso nsɔ nʼani.
24 A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
Awurade na ɔkyerɛ onipa anammɔntu. Na ɛbɛyɛ dɛn na obi bɛte nʼankasa akwan ase?
25 Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.]
Obi pɛ ntɛm hyɛ bɔ, ansa na wadwene ho a, osum ne ho afiri.
26 [Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
Ɔhene nyansafo hu amumɔyɛfo; na ɔde awiyam afiri hankare fa wɔn so.
27 Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
Awurade kanea hwehwɛ onipa honhom mu, ɛhwehwɛ ne mu baabiara.
28 Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.
Ɔdɔ ne nokwaredi bɔ ɔhene ho ban; nʼadɔe ma nʼahengua tim.
29 Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.
Mmerante anuonyam ne wɔn ahoɔden, tidwen nso ne mmasiriwa anuonyam.
30 Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.]
Ɔhwe ne apirakuru hohoro amumɔyɛ, mmaatwa tew koma mu.
