Proverbiorum 13
1 [Filius sapiens doctrina patris; qui autem illusor est non audit cum arguitur.
Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
2 De fructu oris sui homo satiabitur bonis: anima autem prævaricatorum iniqua.
Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
3 Qui custodit os suum custodit animam suam; qui autem inconsideratus est ad loquendum, sentiet mala.
Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
4 Vult et non vult piger; anima autem operantium impinguabitur.
Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
5 Verbum mendax justus detestabitur; impius autem confundit, et confundetur.
Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
6 Justitia custodit innocentis viam, impietas autem peccatorem supplantat.]
Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
7 [Est quasi dives, cum nihil habeat, et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.
Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
8 Redemptio animæ viri divitiæ suæ; qui autem pauper est, increpationem non sustinet.
Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
9 Lux justorum lætificat: lucerna autem impiorum extinguetur.
Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
10 Inter superbos semper jurgia sunt; qui autem agunt omnia cum consilio, reguntur sapientia.
Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
11 Substantia festinata minuetur; quæ autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur.
Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
12 Spes quæ differtur affligit animam; lignum vitæ desiderium veniens.]
Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
13 [Qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat; qui autem timet præceptum, in pace versabitur. Animæ dolosæ errant in peccatis: justi autem misericordes sunt, et miserantur.
Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
14 Lex sapientis fons vitæ, ut declinet a ruina mortis.
Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
15 Doctrina bona dabit gratiam; in itinere contemptorum vorago.
Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
16 Astutus omnia agit cum consilio; qui autem fatuus est aperit stultitiam.
Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
17 Nuntius impii cadet in malum; legatus autem fidelis, sanitas.
Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
18 Egestas et ignominia ei qui deserit disciplinam; qui autem acquiescit arguenti glorificabitur.
Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
19 Desiderium si compleatur delectat animam; detestantur stulti eos qui fugiunt mala.
Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
20 Qui cum sapientibus graditur sapiens erit; amicus stultorum similis efficietur.]
Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
21 [Peccatores persequitur malum, et justis retribuentur bona.
Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
22 Bonus reliquit hæredes filios et nepotes, et custoditur justo substantia peccatoris.
Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
23 Multi cibi in novalibus patrum, et aliis congregantur absque judicio.
Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
24 Qui parcit virgæ odit filium suum; qui autem diligit illum instanter erudit.
Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
25 Justus comedit et replet animam suam; venter autem impiorum insaturabilis.]
Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.
