< Marcum 14 >
1 Erat autem Pascha et azyma post biduum: et quærebant summi sacerdotes et scribæ quomodo eum dolo tenerent, et occiderent.
逾越节和除酵节前两天,祭司长和宗教老师想方设法用诡计逮捕耶稣,然后将其杀害。
2 Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
但他们暗想:“不可在节日期间下手,免得引发民众暴动。”
3 Et cum esset Bethaniæ in domo Simonis leprosi, et recumberet, venit mulier habens alabastrum unguenti nardi spicati pretiosi: et fracto alabastro, effudit super caput ejus.
耶稣这段时间在伯大尼。一天他在麻风病人西门家里吃饭时,一个女人前来,拿着一瓶非常昂贵的甘松纯香膏。她打破瓶身,把香膏倒在耶稣的头上。
4 Erant autem quidam indigne ferentes intra semetipsos, et dicentes: Ut quid perditio ista unguenti facta est?
那里的人中,有人很生气地说:“为什么这样浪费香膏呢?
5 poterat enim unguentum istud venundari plus quam trecentis denariis, et dari pauperibus. Et fremebant in eam.
这香膏的钱值一年的薪水,应该用来接济穷人。”他们对她感到很愤怒。
6 Jesus autem dixit: Sinite eam, quid illi molesti estis? Bonum opus operata est in me:
但耶稣说:“让她这么做!她对我做了一件美好的事情,为何要批判她?”
7 semper enim pauperes habetis vobiscum: et cum volueritis, potestis illis benefacere: me autem non semper habetis.
你们常与穷苦人在一起,可以随时帮助他们。但你们不常和我在一起。
8 Quod habuit hæc, fecit: prævenit ungere corpus meum in sepulturam.
她已尽其所能在我被安葬之前,提前用香膏涂上我的身体。
9 Amen dico vobis: Ubicumque prædicatum fuerit Evangelium istud in universo mundo, et quod fecit hæc, narrabitur in memoriam ejus.
告诉你们实话,无论福音传到世界何处,人们世界都会记得她的所作所为。
10 Et Judas Iscariotes, unus de duodecim, abiit ad summos sacerdotes, ut proderet eum illis.
这时,十二门徒中的的加略人犹大跑去见祭司长,要把耶稣出卖给他们。
11 Qui audientes gavisi sunt: et promiserunt ei pecuniam se daturos. Et quærebat quomodo illum opportune traderet.
他们听此甚是欢喜,就答应给他好处,于是犹大就开始寻找出卖耶稣的机会。
12 Et primo die azymorum quando Pascha immolabant, dicunt ei discipuli: Quo vis eamus, et paremus tibi ut manduces Pascha?
除酵节的第一天,也是宰杀逾越节羊羔的那一天,门徒问耶稣:“你想要我们到哪里为你预备逾越节晚餐呢?”
13 Et mittit duos ex discipulis suis, et dicit eis: Ite in civitatem, et occurret vobis homo lagenam aquæ bajulans: sequimini eum,
耶稣派出两名门徒,对他们说:“你们去城里,看到一个拿着水瓶之人向你们迎面走来,就跟着他。
14 et quocumque introierit, dicite domino domus, quia magister dicit: Ubi est refectio mea, ubi Pascha cum discipulis meis manducem?
无论他进入谁家,就询问那家的主人,我和门徒应该在哪里庆祝逾越节。
15 Et ipse vobis demonstrabit cœnaculum grande, stratum: et illic parate nobis.
他必带你们去楼上一个大房间处,那里已经布置整齐,预备妥当,你们在那里为我们做准备就好了。”
16 Et abierunt discipuli ejus, et venerunt in civitatem: et invenerunt sicut dixerat illis, et paraverunt Pascha.
门徒离开了,他们进了城,果真遇到了耶稣所说之事,于是预备好了逾越节的晚餐。
17 Vespere autem facto, venit cum duodecim.
到了晚上,耶稣和十二门徒过来了。
18 Et discumbentibus eis, et manducantibus, ait Jesus: Amen dico vobis, quia unus ex vobis tradet me, qui manducat mecum.
在用餐的过程中,耶稣说:“告诉你们实话,你们中间有一个人要出卖我。”
19 At illi cœperunt contristari, et dicere ei singulatim: Numquid ego?
门徒们都很震惊,纷纷询问:“是我吗,是吗?”
20 Qui ait illis: Unus ex duodecim, qui intingit mecum manum in catino.
耶稣对他们说:“他是十二门徒里的一人,就是与我分享食物之人中的一个。”
21 Et Filius quidem hominis vadit sicut scriptum est de eo: væ autem homini illi per quem Filius hominis tradetur! bonum erat ei, si non esset natus homo ille.
正如经文所预言:“人子将逝,但出卖人子之人必有灾祸!而且那人如果没有降生才好。”
22 Et manducantibus illis, accepit Jesus panem: et benedicens fregit, et dedit eis, et ait: Sumite, hoc est corpus meum.
他们用餐时,耶稣拿起饼,祝福后把饼分给众人,说:“拿去吃吧,这是我的身体。”
23 Et accepto calice, gratias agens dedit eis: et biberunt ex illo omnes.
他又拿起杯子,祝福后把它递给门徒,他们都喝了。
24 Et ait illis: Hic est sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur.
耶稣说:“这是我的血,为众人而流,用于立约。
25 Amen dico vobis, quia jam non bibam de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam novum in regno Dei.
告诉你们实话,从今后我不再喝葡萄酒,直到我在上帝之国品尝新酒。”
26 Et hymno dicto exierunt in montem Olivarum.
他们吟唱完圣歌后开始向橄榄山而去。
27 Et ait eis Jesus: Omnes scandalizabimini in me in nocte ista: quia scriptum est: Percutiam pastorem, et dispergentur oves.
耶稣告诉他们:“你们所有人都会放弃我,因为经文上记着:‘我要攻击牧人,羊群就彻底散了。’
28 Sed postquam resurrexero, præcedam vos in Galilæam.
但在我复活后,要比你们先到加利利。”
29 Petrus autem ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te, sed non ego.
彼得对他说:“就算所有的人都弃你而去,我也不会。”
30 Et ait illi Jesus: Amen dico tibi, quia tu hodie in nocte hac, priusquam gallus vocem bis dederit, ter me es negaturus.
耶稣对他说:“我告诉你实话,就在今天晚上,鸡叫两遍以前,你会有三次不肯认我的情况。”
31 At ille amplius loquebatur: Et si oportuerit me simul commori tibi, non te negabo. Similiter autem et omnes dicebant.
彼得坚决地说:“就算必须与你同死,我也决不会不认你!”众人也这样说。
32 Et veniunt in prædium, cui nomen Gethsemani. Et ait discipulis suis: Sedete hic donec orem.
他们来到一个名叫客西马尼的地方;耶稣对门徒说:“你们坐在这里,我去祷告了。”
33 Et assumit Petrum, et Jacobum, et Joannem secum: et cœpit pavere et tædere.
他带上彼得、雅各和约翰,这时开始感到心烦意乱,非常难过。
34 Et ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate.
耶稣对他们说:“这痛苦如此煎熬,我感到快死了一样。请留在这里,保持警醒。”
35 Et cum processisset paululum, procidit super terram, et orabat ut, si fieri posset, transiret ab eo hora.
耶稣稍往前了几步,伏在地上祷告,请求如果可能,那必然发生的事情就不要发生。
36 Et dixit: Abba pater, omnia tibi possibilia sunt: transfer calicem hunc a me: sed non quod ego volo, sed quod tu.
他说:“上帝啊,吾父,你无所不能,那么求你让这次的痛苦远离我。但这不应是我所求的,而是你所要的。”
37 Et venit, et invenit eos dormientes. Et ait Petro: Simon, dormis? non potuisti una hora vigilare?
耶稣回来后发现门徒睡着了,就对彼得说:“西门,你睡着了吗?难道你连一个小时也不能清醒吗?
38 vigilate et orate, ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro vero infirma.
保持清醒进行祷告,以免被诱惑征服。你们精神虽然有意愿,但肉体却很软弱。”
39 Et iterum abiens oravit, eumdem sermonem dicens.
耶稣再次离开去祷告,祷告的内容相同。
40 Et reversus, denuo invenit eos dormientes (erant enim oculi eorum gravati), et ignorabant quid responderent ei.
他再回来的时候,看见门徒都睡着了,因为他们实在太疲倦了,也不知道该说些什么。
41 Et venit tertio, et ait illis: Dormite jam, et requiescite. Sufficit: venit hora: ecce Filius hominis tradetur in manus peccatorum.
耶稣第三次回来,对他们说:“你们还在睡觉吗?还在休息吗?那么现在就休息够了,因为时间到了!看,人子即将遭受背叛,将其交给一群罪人。
42 Surgite, eamus: ecce qui me tradet, prope est.
起来吧,我们走!出卖我的人来了。”
43 Et, adhuc eo loquente, venit Judas Iscariotes unus de duodecim, et cum eo turba multa cum gladiis et lignis, a summis sacerdotibus, et scribis, et senioribus.
耶稣正说话之际,十二门徒中的犹大和一群手拿刀棒之人前来,这些人都是祭司长、宗教老师和长老所派。
44 Dederat autem traditor ejus signum eis, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum, et ducite caute.
这个叛徒和他们约好一个暗号:“我亲吻谁,谁就是耶稣。抓住他,让士兵把他押走。”
45 Et cum venisset, statim accedens ad eum, ait: Ave Rabbi: et osculatus est eum.
犹大来了,对耶稣说:“拉比!”然后亲吻耶稣。
46 At illi manus injecerunt in eum, et tenuerunt eum.
其他人动手抓住耶稣,把他逮捕。
47 Unus autem quidam de circumstantibus educens gladium, percussit servum summi sacerdotis, et amputavit illi auriculam.
但站在耶稣身边的一个人拔出自己的刀,砍了大祭司的仆人一刀,削掉他的一只耳朵。
48 Et respondens Jesus, ait illis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis et lignis comprehendere me?
耶稣对他们说:“你们带着刀棒而来,是把我当作危险的罪犯捉拿吗?
49 quotidie eram apud vos in templo docens, et non me tenuistis. Sed ut impleantur Scripturæ.
我每天在圣殿中教导众人,跟你们在一起,你们却没有捉拿我。这一切就是为了应验经文所述。”
50 Tunc discipuli ejus relinquentes eum, omnes fugerunt.
这时候,所有门徒都逃跑了,弃他而去。
51 Adolescens autem quidam sequebatur eum amictus sindone super nudo: et tenuerunt eum.
(有一个年轻的追随者,披着一块麻布。
52 At ille rejecta sindone, nudus profugit ab eis.
众人捉住他时,他丢掉麻布,赤身逃跑了。)
53 Et adduxerunt Jesum ad summum sacerdotem: et convenerunt omnes sacerdotes, et scribæ, et seniores.
他们把耶稣押到大祭司那里,所有的祭司长、长老和宗教老师都聚集在一起。
54 Petrus autem a longe secutus est eum usque intro in atrium summi sacerdotis: et sedebat cum ministris ad ignem, et calefaciebat se.
彼得远远跟着耶稣,走进大祭司的官邸,和差役们一起火炉旁取暖。
55 Summi vero sacerdotes et omne concilium quærebant adversus Jesum testimonium ut eum morti traderent: nec inveniebant.
屋子内,祭司长和公议会的所有人都在试图找证据控告耶稣,要把他处死,但什么都没有找到。
56 Multi enim testimonium falsum dicebant adversus eum: et convenientia testimonia non erant.
虽然有许多人作假证控告他,但他们的证供相互矛盾。
57 Et quidam surgentes, falsum testimonium ferebant adversus eum, dicentes:
有几个人站起来,作假证控告他说:
58 Quoniam nos audivimus eum dicentem: Ego dissolvam templum hoc manu factum, et per triduum aliud non manu factum ædificabo.
“我们听他说过:‘我要拆毁这由人手所建之所,三日之内另建一座并非人手所造的神庙。’”
59 Et non erat conveniens testimonium illorum.
但就是这样的证词,也并不能自圆其说。
60 Et exsurgens summus sacerdos in medium, interrogavit Jesum, dicens: Non respondes quidquam ad ea quæ tibi objiciuntur ab his?
大祭司站起来,走到议会面前,问耶稣:“这些人作证控告你的是什么?你没有什么想说的吗?”
61 Ille autem tacebat, et nihil respondit. Rursum summus sacerdos interrogabat eum, et dixit ei: Tu es Christus Filius Dei benedicti?
耶稣沉默。大祭司又问他:“你是被祝福的圣子基督吗?”
62 Jesus autem dixit illi: Ego sum: et videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem cum nubibus cæli.
耶稣说:“我是。你们会看到人子站在万能上帝的右边,驾天上云彩降临。”
63 Summus autem sacerdos scindens vestimenta sua, ait: Quid adhuc desideramus testes?
大祭司于是撕开自己的衣服,说:“我们还要什么证人呢?
64 Audistis blasphemiam: quid vobis videtur? Qui omnes condemnaverunt eum esse reum mortis.
你们都听见这亵渎之语了。你们认为如何?” 他们都认为他有罪,要求将其处决。
65 Et cœperunt quidam conspuere eum, et velare faciem ejus, et colaphis eum cædere, et dicere ei: Prophetiza: et ministri alapis eum cædebant.
于是有人开始向他吐唾沫,蒙住他的脸,用拳头打他,对他说:“现在你怎么不预言了,你这个‘预言家’!”士兵把他带到一旁,开始殴打他。
66 Et cum esset Petrus in atrio deorsum, venit una ex ancillis summi sacerdotis:
这时候,彼得坐在外面的院子里,大祭司的一个婢女走过来,
67 et cum vidisset Petrum calefacientem se, aspiciens illum, ait: Et tu cum Jesu Nazareno eras.
看见彼得在烤火,那婢女径直看着他说:“你也是那拿撒勒人耶稣一伙的!”
68 At ille negavit, dicens: Neque scio, neque novi quid dicas. Et exiit foras ante atrium, et gallus cantavit.
彼得却否认说:“我不知道你在说什么,不知道你什么意思!”他于是走到前院,这时鸡叫了。
69 Rursus autem cum vidisset illum ancilla, cœpit dicere circumstantibus: Quia hic ex illis est.
那婢女看见他在那里,就又对旁边的人说:“这个人也是他们一伙的!”
70 At ille iterum negavit. Et post pusillum rursus qui astabant, dicebant Petro: Vere ex illis es: nam et Galilæus es.
彼得再次否认。过了一会,其他人对彼得说:“你真是他们一伙的,因为你也是加利利人。”
71 Ille autem cœpit anathematizare et jurare: Quia nescio hominem istum, quem dicitis.
彼得就诅咒发誓说:“我不认得你们说的这个人!”
72 Et statim gallus iterum cantavit. Et recordatus est Petrus verbi quod dixerat ei Jesus: Priusquam gallus cantet bis, ter me negabis. Et cœpit flere.
此刻听到公鸡第二次打鸣。彼得想起耶稣对他说过的话:“鸡叫两遍以前,你会有三次不肯认我的情况。”想到这里,他痛哭起来。