ରମି 2
1 ୧ ଏ଼ ତାୟି ଅ଼ଡ଼େ ତାଙ୍ଗି, ମୀମ୍ବୂ ଏ଼ନାଆଁ ଏଟ୍କା ଲ଼କୁଣି ନୀହାଁୟି କିହିମାଞ୍ଜେରି? ମୀରୁ ଆମ୍ବାଆତେରି ଆ଼ତିଜିକେଏ, ଇଲେ କିନାୟି ମିଙ୍ଗେ ତାକି ନେହେଁ ଆ଼ଏ, ଏଟ୍କା ଲ଼କୁଣି ଦ଼ହ ଦସାନା ମୀମ୍ବୁଏ ଏଲେତି କାମା କିହାନା ଏମ୍ବାଟି ମୀରୁଏ ଦ଼ହ କିହିମାଞ୍ଜେରି ।
Therefore you are without excuse, everyone of you who passes judgment. For in that which you judge another, you condemn yourself. For you who judge practice the same things.
2 ୨ ଆମିନି ଗାଟାରି ଇଲେତି କାମା କିନେରି, ମାହାପୂରୁ ଏଲେତି ଲ଼କୁଣି ସାତା ତଲେ ନୀହାଁୟି କିନେସି, ଈଦାଆଁ ମା଼ମ୍ବୁ ପୁଞ୍ଜାମାନମି ।
Now we know that the judgment of God is in accordance with truth against those who practice such things.
3 ୩ ଏ଼ ତାୟି ଅ଼ଡ଼େ ତାଙ୍ଗି, ଆମିନି ଗାଟାରି ଲାଗେଏତି କାମା କିନେରି, ଏ଼ୱାରାଇଁ ନୀହାଁୟି କିହାନା, ମୀମ୍ବୁଏ ଏଲେତି କାମା କିହିମାଞ୍ଜେରି, ମୀରୁ ମାହାପୂରୁତି ନୀହାଁୟିଟି ଜୀଣା ଆ଼ନାୟି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି କି?
And do you think this, you who judge those who practice such things, and do the same, that you will escape the judgment of God?
4 ୪ ଆ଼ଆତିଁ, ମାହାପୂରୁତି ହା଼ରେକା କାର୍ମାମେହ୍ନାୟି ମୀ ହିୟାଁ ବାଦ୍ଲି କିନି ୱାକି ଅ଼ହାଲି ଅଣ୍ପିନେ, ଈଦାଆଁ ପୁନାଆନା ମୀରୁ କି ତାନି କାର୍ମାମେହ୍ନାଣି, ସା଼ସା, ଅ଼ର୍ହାନା ଡ଼ୟିନି ଲେହେଁତି ଦ଼ନଇଁ ଅ଼ପିହିଲଅତେରି କି?
Or do you despise the riches of his goodness, forbearance, and patience, not knowing that the goodness of God leads you to repentance?
5 ୫ ସାମା ମୀରୁ ମୀ ଆ଼ଟ୍ୱା ଅ଼ଡ଼େ ବାଦ୍ଲୱି ଆ଼ଆଗାଟି ହିୟାଁ ଲେହେଁ, ଆମିନି ଦିନା ମାହାପୂରୁତି ନୀହାଁୟି ତ଼ଞ୍ଜାଆ଼ନେ, ଏ଼ କାର୍ବିତି ଦିନାତାକି ଜାହାରାତାକି କାର୍ବି କୂଡ଼ି କିହିମାଞ୍ଜେରି;
But according to your hardness and unrepentant heart you are storing up for yourself wrath in the day of wrath and revelation of the righteous judgment of God;
who "will pay back to everyone according to their works:"
7 ୭ ଆମିନି ଗାଟାରି ସା଼ସାତଲେ ନେହିଁ କାମା କିହାନା ଗାୱୁରମି, ମା଼ନି ଇଞ୍ଜାଁ ହା଼ଆଗାଟାଣି ପାରିନେରି, ଏ଼ୱାରାକି କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଜୀୱୁ ହୀନେସି, (aiōnios g166)
to those who by perseverance in good works seek glory and honor and immortality -- everlasting life. (aiōnios g166)
8 ୮ ଆମ୍ବାଆରି ୱାର୍ଇ ତାମ୍ଙ୍ଗେ ଅଣ୍ପିନେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ସାତାତି ମା଼ନୱି ଆ଼ଅରି, ସାମା ଲାଗେଏତାଣି ମା଼ନୱି ଆ଼ନେରି; ଏ଼ୱାରାକି କାର୍ବି ଅ଼ଡ଼େ କ଼ପା ୱା଼ନେ,
But to those who are self-seeking, and do not obey the truth, but obey wickedness -- wrath and anger,
9 ୯ ଆମ୍ବାଆରି ଲାଗେଏତି କାମା କିହିମାନେରି ଏ଼ୱାରାକି କା଼କୁଲି ଅ଼ଡ଼େ କସ୍ତତି ଦିନା ୱା଼ହିମାନେ, ମୂଲୁଏ ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତାକି ଇଞ୍ଜାଁ ଡା଼ୟୁ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁତାକି ଆ଼ନେ ।
affliction and distress, on every human being who does evil, to the Jew first, and also to the Greek.
10 ୧୦ ସାମା ମୂଲୁଏ ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁକି ଅ଼ଡ଼େ ଜିକେଏ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁତାକି, ନେହିଁ କାମା କିହାମାନି ବାରେଜା଼ଣା ତାକି ଗାୱୁରମି, ମା଼ନି ଇଞ୍ଜାଁ ହିତ୍ଡ଼ି ହିୟାନେସି ।
But glory, honor, and peace for everyone who does good, to the Jew first, and also to the Greek.
For there is no partiality with God.
12 ୧୨ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁକି ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ହିଲାଆନା ପା଼ପୁ କିହାମାନେରି; ଏ଼ୱାରି ଜିକେଏ ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ହିଲାଆନା ନା଼ସା ଆ଼ନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଏଚେକା ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁକି ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ପୁଞ୍ଜାମାନାକି; ଏ଼ୱାରି ପା଼ପୁ କିହାମାନେରି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ମେ଼ରା ତଲେ ନୀହାଁୟି କିୱିଆ଼ନେରି ।
For as many as have sinned without the law will also perish without the law. As many as have sinned under the law will be judged by the law.
13 ୧୩ ଇଚିହିଁ ମେ଼ରାତି ୱେଞ୍ଜାନା ଲ଼କୁ ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା ଦାର୍ମୁଗାଟାରି ଆ଼ଅରି, ସାମା ମେ଼ରାତି ମା଼ନୱି ଆ଼ତିସାରେ ଦାର୍ମୁଗାଟାରି ଆ଼ନେରି ।
For it is not the hearers of the law who are righteous before God, but the doers of the law will be justified.
14 ୧୪ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁକି ମେ଼ରା ହିଲାଆତିହିଁ ଜିକେଏ ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ମେ଼ରାତା ମାନି ଲେହେଁ କାମା କିନେରି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ମେ଼ରା ବେଟା ଆ଼ଆତିହିଁ ଜିକେଏ ତାମ୍ଙ୍ଗେ ମେ଼ରା ଲେହେଁ ଆ଼ନେ;
For when the non-Jews who do not have the law do by nature the things of the law, these, not having the law, are a law to themselves,
15 ୧୫ ଏ଼ୱାରି କିହିମାନି କାମାଟି ଈଦି ନେହିଁତଲେ ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ହିମାନେ, ମେ଼ରାତି ମା଼ନି ଏ଼ୱାରି ହିୟାଁତା ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ । ଈ କାତାତି ସାତା ଏ଼ୱାରି ଅଣ୍ପୁତା ଜିକେଏ ପାର୍ମାଣା ସାତା ତଲେ ଅଣ୍ପିନାଟି ଅଣ୍ପିନି ଅଣ୍ପୁ ଏ଼ୱାରି କାତାତା ରା଼ଜି ଆ଼ହିମାନେ, ସାତା ଅଣ୍ପୁ ଅଣ୍ପିନାଟି ଅଣ୍ପୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ନେହାଁରି କିନେ, ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ଅଣ୍ପିନାଟି ଦ଼ହ କିହିମାନେ ।
since they show the work of the law written on their hearts, their conscience bearing witness, and their thoughts either accusing or defending them,
16 ୧୬ ଏମିନି ଦିନା ମାହାପୂରୁ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟି ମାଣ୍ସିତି ଡ଼ୁଗାମାନି କାତା ବାରେ ନୀହାଁୟି କିନେସି, ଏ଼ ଦିନା ନା଼ନୁ ୱେ଼କ୍ହିମାନି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ଲେହେଁ ଈ ବାରେ ଆ଼ନେ ।
in the day when God will judge the secrets of people, according to my Good News, by Christ Jesus.
17 ୧୭ ମୀରୁ ଜାହାରାଇଁ ଜୀହୁଦିତମି ଇଞ୍ଜାକଡିମାଞ୍ଜେରି; ମେ଼ରାତି ବା଼ର୍ସୁ ଇଟାମାଞ୍ଜେରି ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣା ବଡପଣ କିହିମାଞ୍ଜେରି;
But if you call yourself a Jew, and rely on the law, and boast in God,
18 ୧୮ ଅ଼ଡ଼େ ମ଼ସାତି ମେ଼ରାଟି ଜା଼ପାନା ଏ଼ୱାଣି ଅଣ୍ପୁ ପୁଞ୍ଜିମାଞ୍ଜେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ନେହାଁଣି ଲାଗେଏତାଣି ବାଚି କିହିମାଞ୍ଜେରି,
and know his will, and approve the things that are excellent, being instructed out of the law,
19 ୧୯ ସାତେଏ ମୀରୁ ନେହିଁ କିହିଁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ମୀରୁ କା଼ଣାୟାଁଣି ଜିରୁ ତ଼ହ୍ନାତେରି, ଆନ୍ଦେରିତା ମାନି ଲ଼କୁତାକି ଉଜେଡ଼ି ଲେହେଁ,
and are confident that you yourself are a guide of the blind, a light to those who are in darkness,
20 ୨୦ ବୁଦି ହିଲାଆ ଲ଼କୁଣି ୱେହ୍ନାତେରି, ପୁନାଆତି ଲ଼କୁଣି ଜା଼ପ୍ନାତେରି । ମୀ ନାମୁ, ମେ଼ରାଟି ମୀରୁ ସାତା ଅ଼ଡ଼େ ବୁଦି ମେ଼ଡ଼ା ଆ଼ହାମାଞ୍ଜେରି ।
a corrector of the foolish, a teacher of children, having in the law the embodiment of knowledge and truth.
21 ୨୧ ମୀରୁ ଏଟ୍କାତି ଲ଼କୁଣି ଜା଼ପ୍ହି ମାଞ୍ଜେରି, ସାମା ଜାହାରାଇଁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଜା଼ପ୍ହି ହିଲଅତେରି? ସ଼ରୁ କିଆଦୁ ଇଞ୍ଜିଁ ଜା଼ପ୍ହାନା ମୀରୁଏ ଏ଼ନାଆଁତାକି ସ଼ରୁ କିହିମାଞ୍ଜେରି?
You therefore who teach another, do you not teach yourself? You who preach against stealing, do you steal?
22 ୨୨ ଦା଼ରି କିଆଦୁ ଇଞ୍ଜିଁ ଇଞ୍ଜାନା ମୀରୁଏ ଦା଼ରି କିହିମାଞ୍ଜେରି? ମୀରୁ ପେ଼ଣ୍କା ବମାୟାଁ ପୂଜା ଅ଼ପାଆନା ଦେ଼ୱୁଡ଼ିକାତି ଦିଣ୍ସୁ ମା଼ଣ୍ଚି ହିଲଅତେରି କି?
You who say that one should not commit adultery, do you commit adultery? You who detest idols, do you rob temples?
23 ୨୩ ମୀରୁ ମାହାପୂରୁତି ମେ଼ରା ବେଟା ଆ଼ହାମାନମି ଇଞ୍ଜିଁ ବଡପଣ ଆ଼ହିମାଞ୍ଜେରି, ସାମା ଏ଼ଦାଆଁ ମା଼ନି କିଆନା ମାହାପୂରୁଇଁ ଲାଜା ପା଼ଣ୍ପି କିହିମାଞ୍ଜେରି କି?
You who boast in the law, do you, by disobeying the law, dishonor God?
24 ୨୪ ସା଼ସ୍ତେରିତା ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, “ମିଙ୍ଗେ ତାକି ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁତା଼ଣା ମାହାପୂରୁ ଦ଼ରୁ ନିନ୍ଦା ବେଟା ଆ଼ହିମାନେ ।”
For because of you the name of God is blasphemed among the nations, just as it is written.
25 ୨୫ ମୀରୁ ମେ଼ରାତି ମା଼ନି କିହିମାଚିସାରେ, ମୀ ତ଼ଲୁ ଦା଼ପିଆ଼ନାୟି ଲା଼ବା ମାନେ । ସାମା ମେ଼ରାତି ମା଼ନି କିଆସାରେ, ମୀ ତ଼ଲୁ ଦା଼ପି ଆ଼ତାୟି ତ଼ଲୁ ଦା଼ପିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁତଲେ ସମାନା ।
For circumcision indeed profits, if you are a doer of the law, but if you are a transgressor of the law, your circumcision has become uncircumcision.
26 ୨୬ ର଼ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁ ମେ଼ରାତି ହୁକୁମିକା ମା଼ନି କିତିସାରେ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତ଼ଲୁ ଦା଼ପି ଆ଼ତାସି ଲେହେଁ ଇନଅସି କି?
If therefore the uncircumcised keep the requirements of the law, won't his uncircumcision be counted as circumcision?
27 ୨୭ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଆଙ୍ଗା ତଲେ ତ଼ଲୁ ଦା଼ପିଆ଼ଆତି, ଆମିନି ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତାରି ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ମା଼ନି କିନେରି, ଆତିହିଁ ମ଼ସା ରା଼ଚିତି ମେ଼ରା ଅ଼ଡ଼େ ତ଼ଲୁ ଦା଼ପି ଆ଼ତିଜିକେଏ ମେ଼ରା ମା଼ନି କିହିହିଲଅତେରି, ଏ଼ୱାରି ମିଙ୍ଗେ ବିଚାରା କିୟାନେରି ।
Won't the uncircumcision which is by nature, if it fulfills the law, judge you, who with the letter and circumcision are a transgressor of the law?
For he is not a Jew who is one outwardly, neither is that circumcision which is outward in the flesh;
29 ୨୯ ଆମ୍ବାଆସି ହିୟାଁ ବିତ୍ରା ଜୀହୁଦି, ଏ଼ୱାସି ସାତା ତଲେ ଜୀହୁଦି, ଅ଼ଙ୍କରି ତଲେ ଆ଼ଏ, ଜୀୱୁ ଅ଼ଡ଼େ ହିୟାଁ ତଲେ ଆମ୍ବାଆସି ତ଼ଲୁ ଦା଼ପି ଆ଼ତାସି, ଏ଼ଦି ସାତା ତ଼ଲୁ ଦା଼ପି ଆ଼ନାୟି । ଏଲେତି ଲ଼କୁ ମାଣ୍ସି ତା଼ଣାଟି ମା଼ନି ବେଟାଆ଼ଅସି, ସାମା ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣାଟି ମା଼ନି ବେଟା ଆ଼ନେସି ।
but he is a Jew who is one inwardly, and circumcision is that of the heart, by the Spirit, not in the letter; whose praise is not from people, but from God.
