ମାତି 22
Jesus nahm von neuem das Wort zu Gleichnisreden und sprach zu ihnen:
"Das Himmelreich gleicht einem König, der seinem Sohn die Hochzeit ausrichtete.
3 ୩ ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ ବୀହା ବ଼ଜିତା ହା଼ଟାମାନି ଲ଼କୁଣି ବ଼ଜିତା ୱା଼ପେରିୱା ଇଞ୍ଜିଁ ତାନି ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗାଣି ପାଣ୍ତିତେସି, ସାମା ଏ଼ୱାରି ୱା଼ହାଲି ମ଼ନ କିଆତେରି ।
Er sandte seine Knechte aus, um die schon geladenen Gäste zur Hochzeit zu entbieten; aber sie hatten keine Lust zu kommen
4 ୪ ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ତେ ଏଟ୍କାତି ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗାଣି ପାଣ୍ତାନା ଏଲେଇଚେସି, ହା଼ଟି କିହାମାନି ଲ଼କୁଣି ୱେହ୍ଦୁ, ମେହ୍ଦୁ ନା଼ନୁ ନା଼ ବ଼ଜି ୱାଜା ମାଇଁ, ଆଙ୍ଗା ଆ଼ତି କ଼ଡିୟାଁ ପା଼ୟ୍ୱି ଆ଼ହାମାନୁ, ବାରେ ରା଼ନ୍ଦା ଆ଼ତେୟିଏ, ମୀରୁ ବୀହା ବ଼ଜିତା ୱା଼ଦୁ ।
Da sandte er nochmals andere Knechte mit dem Auftrag: 'Sagt den geladenen Gästen: Mein Frühmahl ist nun fertig, meine Ochsen und mein Mastvieh ist geschlachtet. Alles ist bereit, kommt zur Hochzeit!'
5 ୫ ସାମା ଏ଼ୱାରି ଏ଼ଦାଆଁ ଅଣ୍ପାଆନା ଆମ୍ବାଆରି ତାମି ତା଼ସା କାମାତା ହାଚେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ତାମି ବେ଼ବାରା କିୟାଲି ହାଚେରି,
Doch, ohne diese Botschaft zu beachten, gingen die einen von den Gästen auf dem Acker oder beim Handel ihren täglichen Geschäften nach.
Die anderen aber ergriffen des Königs Knechte, verhöhnten sie, ja brachten sie ums Leben.
7 ୭ ସାମା ରାଜା କ଼ପା ଆ଼ହାନା ତାନି କ଼ସ୍କାଣି ପାଣ୍ତାନା ଏ଼ ପା଼ୟିତାରାଇଁ ପା଼ୟି କିତେସି ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ନା଼ସ୍କା ମ୍ଣେକ୍ହା ତୁସ୍ତେରି ।
Da ward der König zornig: er sandte seine Heere aus; die brachten diese Mörder um und verbrannten ihre Stadt.
8 ୮ ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ତାନି ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗାଣି ଏଲେଇଚେସି, ବୀହା ବ଼ଜି ଆ଼ହାମାନେ, ସାମା ହା଼ଟ୍କି ଆ଼ହାମାନି ଲ଼କୁ ପା଼ଡ଼ା ଆ଼ଆତାରି,
Dann sprach er zu seinen Knechten: 'Das Hochzeitsmahl ist fertig; doch die geladenen Gäste waren nicht wert, daran teilzunehmen.
9 ୯ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନୀଏଁ ମୀରୁ ଗା଼ଡ଼ାତି କାଜା ଡାଣ୍ତେଣାଁ ହାଜାନା, ଏଚରଜା଼ଣାତି ମେହ୍ଦେରି, ଏ଼ୱାରାଇଁ ବୀହା ବ଼ଜିତା ହା଼ଟା ତାଦୁ ।
So geht denn vor die Stadt hinaus: dorthin, wo die Feldwege beginnen, und alle, die ihr findet, ladet zur Hochzeit!'
10 ୧୦ ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗା କାଜା ଡାଣ୍ତେଣାଁ ହାଜାନା ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏତାରାଇଁ ଇଞ୍ଜାଁ ଏଚେକା ନେହାଁରାଇଁ ମେସ୍ତେରି, ଏ଼ ବାରେତି ରୁଣ୍ତି କିହାନା ବୀହା ଇଲୁତା ତାତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ୱା଼ହାମାନି ଲ଼କୁ ବୀହା ଇଲୁତା ନେଞ୍ଜିତେରି ।
Die Knechte gingen aus auf die Landstraßen, und alle die sie fanden, führten sie herbei: Böse sowohl wie Gute. Und der Hochzeitssaal füllte sich mit Gästen.
11 ୧୧ ସାମା ରାଜା ବୀହା ବ଼ଜିତା ୱା଼ହାମାନି ଲ଼କୁଣି ସିନିକିହାଲି ବିତ୍ରା ୱା଼ହାନା ଏମ୍ବାଆଁ ବୀହା ହିମ୍ବରି ହୁଚାଆନା କୁଗାମାନି ରଅଣାଇଁ ମେସାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି,
Nun trat der König ein, um sich die Gäste anzusehen. Da nahm er eine wahr, der trug kein Hochzeitskleid.
12 ୧୨ ଏ଼ ତ଼ଣେ, ନୀନୁ ବୀହା ହିମ୍ବରି ହୁଚାଆନା ଏ଼ନିକିଁ ଇମ୍ବାଆଁ ୱା଼ତି? ସାମା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ନି ହା଼ଡା ଆ଼ଆନା ଡ଼ୟିତେସି ।
Und er sprach zu ihm: 'Mein Freund, wie hast du Einlaß finden können ohne Hochzeitskleid?' Er aber schwieg.
13 ୧୩ ଏମ୍ବାଟିଏ ରାଜା ଏମ୍ବାଆଁ ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ଈୱାଣି କେସ୍କା କଡାୟାଁ ଦସାନା ପାଙ୍ଗାତି ଆନ୍ଦେରିତା ମେତ୍ହା ତୁହ୍ଦୁ, ଏମ୍ବାଆଁ ଡ଼ୀହିଁ ପାଲ୍କା ଟୀଟି କିନେସି ।
Da sprach der König zu den Dienern: 'Bindet ihn an Händen und Füßen und werft ihn in die Finsternis hinaus!' Dort wird lautes Klagen und Zähneknirschen sein.
Denn viele sind berufen, aber nur wenige sind auserwählt."
Da gingen die Pharisäer hin und berieten sich, wie sie ihn in seinen eigenen Worten fangen könnten.
16 ୧୬ ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ହେରଦ ଗଚି ବିତ୍ରାଟି ଏଚେକା ଲ଼କୁତଲେ ତାମି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଜୀସୁ ତା଼ଣା ୱେସା ପାଣ୍ତିତେରି, “ଏ଼ ଗୂରୁ ମା଼ମ୍ବୁ ପୁଞ୍ଜାମାନମି ନୀନୁ ସାତା ୱେହ୍ନାତି ଇଞ୍ଜାଁ ସାତା କିହିଁ ମାହାପୂରୁତି ଜିରୁ ଜା଼ପ୍ନାତି, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ଆଜଅତି ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆରି ପାର୍ଡ଼ା ବାଚିକିହିଁ ଜ଼ଲିନାତି ଆ଼ଏ ।
Sie sandten deshalb ihre Schüler zu ihm, die von Anhängern des Herodes begleitet waren. Die sprachen zu ihm: "Meister, wir wissen, du bist aufrichtig und lehrst in aller Wahrheit Gottes Weg; dabei nimmst du auf niemand Rücksicht, denn Menschengunst gilt nicht bei dir.
So sag uns denn, was meinst du: Darf man dem Kaiser Steuer zahlen oder nicht?"
18 ୧୮ ସାମା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି କାର୍ବି ପୁଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଆଡ଼େ କୁଟୁ ଗାଟାତେରି ନାଙ୍ଗେ ଏ଼ନାଆଁତାକି ତାୟିପାରି କିହିମାଞ୍ଜାଦେରି?
Jesus aber merkte ihre böse Absicht und sprach zu ihnen: "Was versucht ihr mich, ihr Heuchler?
Zeigt mir die Steuermünze!" Da reichten sie ihm einen Silberling.
Und er fragte sie: "Wessen Bild und Inschrift steht hier?"
21 ୨୧ ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି, “କାୟିସରୱାୟି ।” ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆତିହିଁ ଆମିନାୟି କାୟିସରୱାୟି ଏ଼ଦାଆଁ କାୟିସରକି ହୀଦୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନାୟି ମାହାପୂରୁୱାୟି ଏ଼ଦାଆଁ ମାହାପୂରୁକି ହୀଦୁ ।”
Sie antworteten ihm: "Des Kaisers." Da sprach er zu ihnen: "So gebt dem Kaiser, was dem Kaiser gebührt, und Gott, was Gott gebührt!"
Über diese Antwort waren sie verwundert, und sie verließen ihn und gingen ihres Weges.
23 ୨୩ ହା଼କିଟି ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନାୟି ହିଲେଏ ଇଞ୍ଜିମାନି ଏଚରଜା଼ଣା ସାଦୁକିୟାଁ ଏ଼ ଦିନା ଜୀସୁ ତା଼ଣା ୱା଼ହାନା ୱେଚେରି ।
An demselben Tag traten Sadduzäer zu ihm, die da behaupteten, es gebe keine Auferstehung, und legten ihm auch eine Frage vor.
24 ୨୪ “ଏ଼ ଗୂରୁ ମ଼ସା ୱେସାମାଞ୍ଜାନେସି, ରଅସି ପ଼ଦି ପ଼ଦା ଆ଼ଆନା ହା଼ତିହିଁ ତାନି ତାୟି ତାନି ଡକ୍ରିନି ଇଟାନା ଏ଼ ହା଼ତାଣି କୂଡ଼ା ଏ଼ପାକିନେସି ।
"Meister", so sprachen sie, "Mose hat gesagt: Stirbt jemand kinderlos, so soll sein Bruder die verwitwete Schwägerin zum Weib nehmen und (mit ihr) seinem (verstorbenen) Bruder Nachkommen erwecken.
25 ୨୫ ମେହ୍ମୁ ମା଼ ତା଼ଣା ସା଼ତା ଜା଼ଣା ତାୟିୟାଁ ମାଚେରି; ତଲି ମୂଲୁ ତାସି ବୀହା ଆ଼ହାନା ହା଼ହାହାଚେସି, ଇଞ୍ଜାଁ କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ ହିଲାଆତାକି ଏ଼ୱାସି ତାନି ଡକ୍ରିନି ତାନି ତାୟିକି ପିସାହାଚେସି;
Nun lebten unter uns sieben Brüder. Der erste freite und starb kinderlos: so hinterließ er seine Witwe seinem Bruder.
Ebenso ging es mit dem zweiten und dritten, ja mit allen sieben.
Zuletzt von allen starb auch die Frau.
28 ୨୮ ଆତିହିଁ ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନାଟି ଏ଼ ସାତା ଜା଼ଣା ବିତ୍ରା ଆମ୍ବାଆରି ଡକ୍ରି ଆ଼ନେ? ଇଚିହିଁ ବାରେଜା଼ଣା ଏ଼ଦାନି ବୀହା ଆ଼ହାମାଚେରି ।”
Wem von diesen sieben wird sie nun bei der Auferstehung als Gattin angehören? Sie haben sie ja alle zur Frau gehabt."
29 ୨୯ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ଦାର୍ମୁ ସା଼ସ୍ତେରି ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁତି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ପୁନାଆନା ନା଼ଡ଼ି ଆ଼ହିମାଞ୍ଜେରି ।
Jesus antwortete ihnen: "Ihr seid im Irrtum, denn ihr kennt die Schriften nicht noch Gottes Macht.
30 ୩୦ ଇଚିହିଁ ହା଼ହାନା ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିସାରେ ଲ଼କୁ ବୀହା ଆ଼ଅରି, କି ବୀହା ହୀଅରି, ସାମା ଲାକପୂରୁତି ଦୂତୁୟାଁଲେହେଁ ଆ଼ନେରି ।
Die Auferstandenen freien nicht und lassen sich nicht freien, sondern sind wie Gottes Engel im Himmel.
31 ୩୧ ସାମା ହା଼ତାରି ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନି କାତା ମାହାପୂରୁ ମିଙ୍ଗେ ଏ଼ନାଆଁ ୱେସାମାଞ୍ଜାନେସି ଏ଼ଦାଆଁ ମୀରୁ ପ଼ଡ଼ୱି ଅ଼ହାହିଲଅତେରି?
Was aber die Auferstehung der Toten betrifft, habt ihr da nicht gelesen, was Gott zu euch in dem bekannten Wort spricht:
32 ୩୨ ନା଼ନୁ ଅବ୍ରାହାମତି ମାହାପୂରୁ, ଇସାହାକତି ମାହାପୂରୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଜାକୁବତି ମାହାପୂରୁତେଏଁ, ଏ଼ୱାସି ହା଼ତି ଲ଼କୁତି ମାହାପୂରୁ ଆ଼ଏ ସାମା ଜୀୱୁଗାଟାରି ମାହାପୂରୁ ।”
Ich bin der Gott Abrahams, der Gott Isaaks und der Gott Jakobs? Gott ist nun aber nicht ein Gott der Toten, sondern der Lebendigen."
Das Volk, das diese Worte hörte, staunte über seine Lehre.
Als die Pharisäer erfuhren, er habe die Sadduzäer zum Schweigen gebracht, versammelten sie sich.
Einer aus ihrer Mitte, ein Gesetzeslehrer, wollte ihm eine Falle stellen und fragte ihn deshalb:
"Meister, welches ist das wichtigste Gebot im Gesetz?"
37 ୩୭ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ନୀନୁ ନୀ ବାରେ ହିୟାଁ, ନୀ ବାରେ ଜୀୱୁ ବାରେ ଅଣ୍ପୁ ତଲେ ପ୍ରବୁ ନୀ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ମୁ ।
Er antwortete ihm: "Du sollst den Herrn, deinen Gott, lieben mit ganzem Herzen, mit ganzer Seele und mit allem Denken.
Dies ist das wichtigste und höchste Gebot.
39 ୩୯ ଏ଼ଦାଣି ଜେ଼ଚତି ହୁକୁମି ଜିକେଏ ଏଲେକିହିଁଏ, ନୀନୁ ନୀ ପା଼ଡ଼ିତି ଲ଼କୁଣି ନୀ ଜୀୱୁତି ଜୀୱୁ ନ଼ହାଁ କଡିନି ଲେହେଁ ଜୀୱୁ ନ଼ମୁ ।
Das andere aber, das ihm gleichsteht, lautet: Du sollst deinen Nächsten lieben wie dich selbst.
In diesen beiden Geboten hängen das ganze Gesetz und die Propheten."
Als dann die Pharisäer beisammen waren, fragte sie Jesus:
42 ୪୨ “କ୍ରୀସ୍ତଇଁ ମୀରୁ ଆମ୍ବାଆସି ଇଞ୍ଜିଁ ମୀରୁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି? ଏ଼ୱାସି ଆମ୍ବାଆରି ମୀର୍ଏସି?” ଏ଼ୱାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେରି “ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏସି ।”
"Was denkt ihr über den Messias? Wessen Sohn ist er?" Sie antworteten ihm: "Davids."
43 ୪୩ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆତିହିଁ ଦାୱୁଦ ଏ଼ନିକିଁ ସୁଦୁଜୀୱୁ ତଲେ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପ୍ରବୁ ଇଞ୍ଜିଁ ମାଚେସି?” ଦାୱୁଦ ଏଲେଇଚେସି,
Da sprach Jesus zu ihnen: "Wie kann ihn denn David, vom Geist erleuchtet, Herr nennen, in dem Ausspruch:
44 ୪୪ “ପ୍ରବୁ ନା଼ ପ୍ରବୁଇଁ ୱେସ୍ତେସି, ନା଼ନୁ ନୀ ସାତ୍ରୁୟାଁଣି ନୀ କଡାୟାଁ ଡ଼଼ଇ ଇଟାଆ ପାତେକା ନା଼ ଟିଃନି ଟଟତା କୁଗାମାନାମୁ ।
Der Herr hat gesagt zu meinem Herrn: Sitze du zu meiner Rechten, bis ich dir deine Feinde zu Füßen lege?
Wenn ihn nun David seinen Herrn nennt, wie kann er da zugleich sein Sohn sein?"
46 ୪୬ ଏମ୍ବାଟି ଆମ୍ବାଆସି ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ୱେଣ୍ତେ ୱେସାଲି ଆ଼ଡାଆତେସି, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ନେ଼ଚୁଟିଏ ଆମ୍ବାଆସି ଜିକେଏ ଜୀସୁଇଁ ଏ଼ନି କାତା ୱେଞ୍ଜାଲି ସା଼ସା କିଆତେରି ।
Darauf konnte ihm niemand ein Wort erwidern, und seitdem wagte auch keiner mehr, ihm eine Frage vorzulegen.
