ମାତି 19
1 ୧ ଜୀସୁ ଈ ବାରେ କାତା ୱେସାଲି ରା଼ପ୍ହି ଡା଼ୟୁ ଗାଲିଲି ରା଼ଜି ପିସାନା ଜର୍ଦନ କାଡା ଆତାଲାତି ଜୀହୁଦା ରା଼ଜିତି ହାନ୍ଦିତା ଏତେସି ।
At the conclusion of this teaching, Jesus withdrew from Galilee, and went into that district of Judea which is on the other side of the Jordan.
Great crowds followed him, and he cured them there.
3 ୩ ଏମ୍ବାଟିଏ ପାରୁସିୟାଁ ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣା ୱା଼ହାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତାୟିପାରିକିହିଁ ୱେଚେରି, “ରଅସି ଜାହାରା ଡକ୍ରିନି ଏ଼ନି କାତାତାକି ଜିକେଏ ପିସାଲି ମେ଼ରା ମାନେକି?”
Presently some Pharisees came up to him, and, to test him, said, “Has a man the right to divorce his wife for every cause?”
4 ୪ ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ପ଼ଡ଼ୱି ଆ଼ହାହିଲଅତେରି? ଗା଼ଡ଼ି କିନାସି ନ଼କେଏଟିଏ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଇୟା ଅ଼ଡ଼େ ଆ଼ବା କିହିଁ ଗା଼ଡ଼ିକିତେସି,
“Haven’t you read,” replied Jesus, “that at the beginning the Creator ‘made them male and female,’
5 ୫ ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଡକ୍ରା ତାଲି ତାଞ୍ଜିଇଁ ପିସାନା ତାନି ଡକ୍ରି ତଲେ ଆଣ୍ତିନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି ରଣ୍ତିଏ ଆଙ୍ଗା ଆ଼ନେରି,
and said – ‘For this reason a man will leave his father and mother, and be united to his wife, and the man and his wife will become one’?
6 ୬ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ୱାରି ରିଆରି ଆ଼ଏ, ସାମା ରଣ୍ତିଏ ଆଙ୍ଗା ଆ଼ନେରି । ଇଞ୍ଜାଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ନାଆଁ ଆଣ୍ତ୍ୱି କିହାମାନେସି, ମାଣ୍ସି ଏ଼ଦାଆଁ ଏଟ୍କା କିଆପେସି ।”
So that they are no longer two, but one. What God himself, then, has yoked together people must not separate.”
7 ୭ ପାରୁସିୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ୱେଚେରି, “ଆତିହିଁ ମ଼ସା ଏ଼ନାଆଁତାକି ପିହ୍ନି ଆ଼କୁ ରା଼ଚାନା ଡକ୍ରିନି ପିସାଲି ହେଲ ହୀହାମାନେସି?”
“Why, then,” they said, “did Moses direct that a man should serve his wife with a notice of separation and divorce her?”
8 ୮ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଇଚିହିଁ ମୀ ଆ଼ଟ୍ୱା ହିୟାଁତି ମେସାନା ମ଼ସା ମିଙ୍ଗେ ମୀ ଡକ୍ରିସିକାଣି ପିସାଲି ହେଲ ହିୟାତେସି, ସାମା ଗା଼ଡ଼ିକିତି ଦିନାଟିଏ ଏଲେକିହିଁ ହିଲାଆତେ ।
“Moses, owing to the hardness of your hearts,” answered Jesus, “permitted you to divorce your wives, but that was not so at the beginning.
9 ୯ ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମ୍ବାଆସି ତାନି ଡକ୍ରିନି ଦାରି ଦ଼ହ ହିଲାଆନା ଏ଼ନି କାତାତାକି ପିସାନା ଅ଼ର ଡକ୍ରିନି ତାତିହିଁ, ଏ଼ୱାସି ଦା଼ରିକାମା କିନେସି ।”
But I tell you that anyone who divorces his wife, except on the ground of some serious sexual sin, and marries another woman, is guilty of adultery.”
10 ୧୦ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ଡକ୍ରିନି ତଲେ ମାଣ୍ସିକି ଇଲେତାୟି ମାଚିହିଁ, ଏ଼ୱାସି ବୀହା ଆ଼ଆତିହିଁ ନେହେଁ ଆ଼ତେମା ।”
“If that,” said the disciples, “is the position of a man with regard to his wife, it is better not to marry.”
11 ୧୧ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ବାରେଜା଼ଣା ଈ କାତାତି ଆସାଲି ଆ଼ଡଅରି, ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆରାକି ମାହାପୂରୁ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ହୀହାମାନେସି, ୱାର୍ଇ ଏ଼ୱାରିଦେହେଁ ଆସାଲି ଆ଼ଡିନେରି ।
“It is not everyone,” replied Jesus, “who can accept this teaching, but only those who have been enabled to do so.
12 ୧୨ ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ଇୟାନି ବାଣ୍ତିଟିଏ ବୀହା ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡାଆରେଟୁ ଜାର୍ନା ଆ଼ହାମାନେରି; ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ଲ଼କୁ ତା଼ଣାଟି ଏଲେକିୱି ଆ଼ହାମାନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜିତାକି ତା଼ମ୍ବୁ ତା଼ମ୍ବୁଏ ଏଲେ ଆ଼ହାମାନେରି, ଆମ୍ବାଆସି ଏ଼ କାତାତି ଆସାଲି ଆ଼ଡିନାସି ଆସ୍ପାସି ।”
Some men are incapable of marriage because they were born that way, or have been made so by other people, while there are others who stay single for the sake of the kingdom of Heaven. Accept this if you can.”
13 ୧୩ ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ ମୁହେଁ କେୟୁ ଇଟାନା ପ୍ରା଼ତାନା କିନେସି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଲ଼କୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ତାନି ତା଼ଣା ତାତେରି, ସାମା ସୀସୁୟାଁ ତାଚିମାଚି ଲ଼କୁଣି ଦାକା ହୀତେରି ।
Then some little children were brought to Jesus, for him to place his hands on them, and pray; but the disciples found fault with those who had brought them.
14 ୧୪ ସାମା ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “କକାରି ପ଼ଦାଁଣି ନା଼ ତା଼ଣା ୱା଼ହାଲି ହୀଦୁ, ଏ଼ୱାରାଇଁ ଆ଼ଂଗାଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜି ଏଲେତାରିୱାୟି ।”
Jesus, however, said, “Let the little children come to me, and do not hinder them, for it is to the childlike that the kingdom of heaven belongs.”
So he placed his hands on them, and then went on his way.
16 ୧୬ ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ ରଅସି ଜୀସୁ ତା଼ଣା ୱା଼ହାନା ୱେଚେସି, “ଏ଼ ଗୂରୁ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଜୀୱୁ ବେଟାଆ଼ହାଲି ନା଼ନୁ ଆମିନି ନେହିଁ କାମା କିଇଁ?” (aiōnios g166)
A man came up to Jesus, and said, “Teacher, what good thing must I do to obtain eternal life?” (aiōnios g166)
17 ୧୭ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନେହାୟି ଇନି କାତାତି ନାଙ୍ଗେ ଏ଼ନାଆଁତାକି ୱେଞ୍ଜିମାଞ୍ଜାଦି? ୱାର୍ଇ ରଅସିଏ ନେହାଁସି; ସାମା ନୀନୁ ଜୀୱୁ ବେଟାଆ଼ହାଲି ମ଼ନ କିତିହିଁ, ବାରେ ହୁକୁମି ମା଼ନୱି ଆ଼ମୁ ।”
“Why ask me about goodness?” answered Jesus. “There is but One who is good. If you want to enter the life, keep the commandments.”
18 ୧୮ ଏ଼ୱାସି ଜୀସୁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ନିଲେହେଁତି ହୁକୁମି?” ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଲ଼କୁଣି ପା଼ୟାଆନି, ଦା଼ରିକାମା କିଆନି, ସ଼ରୁ କିଆନି, ମିଚି ସା଼କି ହୀଆନି,
“What commandments?” asked the man. “These,” answered Jesus, – “‘You must not kill. You must not commit adultery. You must not steal. You must not say what is false about others.
Honor your father and your mother.’ And ‘You must love your neighbor as you love yourself.’”
“I have observed all these,” said the young man. “What is still wanting in me?”
21 ୨୧ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନୀନୁ ନେହାଁତି ଆ଼ହାଲି ମ଼ନ କିତିହିଁ, ହାଜାନାହାଁ ନୀ ବାରେ ଦ଼ନ ପାର୍ଚାନାହାଁ ହିଲାଆ ଗାଟାରାକି ଦା଼ନା ହୀମୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ନା଼ ଜେ଼ଚ ୱା଼ମୁ, ଏଚେଟିଏ ଲାକପୂରୁ ନୀନୁ ଦ଼ନ ବେଟାଆ଼ଦି ।”
“If you wish to be perfect,” answered Jesus, “go and sell your property, and give to the poor, and you will have wealth in heaven; then come and follow me.”
On hearing these words, the young man went away distressed, for he had great possessions.
23 ୨୩ ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ତାନି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଦ଼ନ ଗାଟାରି ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜିତା ହ଼ଡାଲି ହା଼ରେକା କସ୍ତ ଆ଼ନେ ।
At this, Jesus said to his disciples, “I tell you that a rich person will find it hard to enter the kingdom of heaven!
24 ୨୪ ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ଡେ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜିତା ଦ଼ନଗାଟାରି ହାନି କିହାଁ ଊଟୁ ସୂଜା କା଼ଣିଟି ହ଼ଡା ହାନାୟି ଊସାସା ଆ଼ନେ ।”
I say again, it is easier for a camel to get through a needle’s eye than for a rich person to enter the kingdom of heaven!”
On hearing this, the disciples exclaimed in great astonishment, “Who then can possibly be saved?”
26 ୨୬ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ସିନିକିହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଈଦି ମାଣ୍ସିତାକି ଆ଼ଆଗାଟାୟି, ସାମା ମାହାପୂରୁ ତାକି ବାରେ ଆ଼ନେ ।”
But Jesus looked at them, and said, “With people this is impossible, but with God everything is possible.” Then Peter turned and said to Jesus,
27 ୨୭ ଏଚେଟିଏ ପିତର ଏଲେଇଚେସି, “ମେହ୍ମୁ ମା଼ମ୍ବୁ ବାରେ ପିସାନା ନୀ ଜେ଼ଚ ୱା଼ହାମାନମି; ଆତିହିଁ ମା଼ମ୍ବୁ ଏ଼ନାଆଁ ବେଟାଆ଼ନମି?”
“But we – we left everything, and followed you; what, then, will we have?”
28 ୨୮ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ପୁଃନି ଜୁଗୁ ଆ଼ନାଟି ଏଚେ଼ତା ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏସି ତାନି ଗାୱୁରମିତି କାଜାପା଼ଣା ତଲେ ସିଂଗାସାଣିତା କୁଗିନି ଦିନା ନା଼ ଜେ଼ଚ ୱା଼ହାମାନାତେରି ମୀରୁ, ମୀରୁ ଜିକେଏ ବା଼ର ଗଟା ସିଂଗାସାଣିତା କୁଗାନା, ଇସ୍ରାୟେଲତି ବା଼ର କୂଡ଼ାତି ସା଼ଲୱି କିଦେରି ।
“I tell you,” answered Jesus, “that at the new creation, when the Son of Man takes his seat on his throne of glory, you who followed me will be seated on twelve thrones, as judges of the twelve tribes of Israel.
29 ୨୯ ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ ଦ଼ରୁ ତାକି ଇଲୁ କା଼ଣ୍ତା, କି ତାୟି ତାଙ୍ଗିସ୍କା, ତାଲି ତାଞ୍ଜି, କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ, ଇଞ୍ଜାଁ ବୂମି ବା଼ଡ଼ା ପିସାମାନେସି, ଏ଼ୱାସି ଏ଼ ବାରେକିହାଁ ହା଼ରେକା ଗାଡି ବେଟା ଆ଼ନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଜୀୱୁତି ବେଟା ଆ଼ନେସି । (aiōnios g166)
Everyone who has left houses, or brothers, or sisters, or father, or mother, or children, or land, for my sake, will receive many times as much, and will gain eternal life. (aiōnios g166)
But many who are first now will then be last, and those who are last will be first.
