< پەندەکانی سلێمان 1 >
پەندەکانی سلێمانی کوڕی داود، پاشای ئیسرائیل، | 1 |
Proverbes de Salomon, fils de David, roi d’Israël:
بۆ زانینی دانایی و تەمبێکردن، بۆ پەیبردن بە وشەکانی تێگەیشتن، | 2 |
Grâce à eux, on apprend à connaître la sagesse et la morale, à goûter le langage de la raison;
بۆ وەرگرتنی تەمبێکردن و وریایی، ڕاستودروستی و دادپەروەری و ڕاستەڕێیی، | 3 |
à accueillir les leçons du bon sens, la vertu, la justice et la droiture.
بۆ بەخشینی ژیری بە ساویلکە، بە لاویش زانیاری و سەلیقە، | 4 |
Ils donnent de la sagacité aux simples, au jeune homme de l’expérience et de la réflexion.
(دانا گوێی لێ دەگرێت و فێربوونی زیاد دەبێت، تێگەیشتووش ڕاوێژی باشی دەست دەکەوێت،) | 5 |
En les entendant, le sage enrichira son savoir, et l’homme avisé acquerra de l’habileté.
بۆ تێگەیشتنی پەند و نموونە، قسەی دانایان و مەتەڵەکانیان. | 6 |
On saisira mieux paraboles et sentences, les paroles des sages et leurs piquants aphorismes.
لەخواترسی سەرەتای زانیارییە، بەڵام گێلەکان سووکایەتی بە دانایی و تەمبێکردن دەکەن. | 7 |
La crainte de l’Eternel est le principe de la connaissance; sagesse et morale excitent le dédain des sots.
ڕۆڵە، گوێ لە تەمبێکردنی باوکت بگرە و فێرکردنی دایکت پشتگوێ مەخە، | 8 |
Ecoute, mon fils, les remontrances de ton père, ne délaisse pas les instructions de ta mère;
چونکە تاجەگوڵینەی نیعمەتن بۆ سەرت، گەردانەن بۆ ملت. | 9 |
car elles forment un gracieux diadème pour ta tête et un collier pour ton cou.
ڕۆڵە، ئەگەر گوناهباران فریویان دایت، ڕازی مەبە. | 10 |
Mon fils, si des criminels cherchent à t’entraîner, ne leur cède point;
ئەگەر گوتیان: «لەگەڵمان وەرە، بۆسە بۆ خوێنڕشتن بنێینەوە، بەبێ هۆ بۆ بێتاوانێک خۆمان مات بکەین، | 11 |
s’ils disent: "Viens donc avec nous, nous allons combiner des meurtres, attenter sans motif à la vie de l’innocent;
وەک جیهانی مردووان بە زیندووێتی هەڵیانلووشین و بە ساغی وەک ئەوانەی لە گۆڕ دەنرێن. (Sheol ) | 12 |
comme le Cheol nous les engloutirons vivants, tout entiers comme ceux qui descendent dans la tombe. (Sheol )
هەموو گەنجینەیەکی بەهادار دەدۆزینەوە و ماڵمان پڕ دەکەین لە دەستکەوت. | 13 |
Nous ferons main basse sur tout objet de prix; nous remplirons nos maisons de butin.
پشکی خۆت هەڵبدە ناومان، بە هەموومان یەک کیسەمان دەبێت.» | 14 |
Tu associeras ton sort au nôtre: nous ferons tous bourse commune,"
ڕۆڵە، لەگەڵیان بە ڕێگادا مەڕۆ، پێیەکانت قەدەغە بکە لە ڕێڕەوەکانیان، | 15 |
mon fils, ne fraye pas avec eux, écarte tes pas de leur sentier;
چونکە پێیەکانیان بەرەو خراپە ڕادەکەن، بۆ خوێنڕشتن پەلە دەکەن. | 16 |
car leurs pieds se précipitent vers le mal, ils ont hâte de répandre le sang.
بێ سوودە دانانەوەی تۆڕ لەبەرچاوی هەموو باڵدارێک. | 17 |
Certes les filets paraissent dressés sans aucun but aux yeux de la gent ailée:
بۆ خوێنی خۆیان بۆسەیان ناوەتەوە، خۆیان تەنها بۆ گیانی خۆیان ماتداوە. | 18 |
eux aussi en veulent à leur propre sang, et c’est à eux-mêmes qu’ils dressent un piège.
ئاوایە ڕێچکەی هەموو ئەوانەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوەن، سەری خاوەنی دەخوات. | 19 |
Tel est le sort auquel court quiconque poursuit le lucre: il coûte la vie à ceux qui l’ambitionnent.
دانایی لە کۆڵان هاوار دەکات، لە گۆڕەپانەکان دەنگ بەرز دەکاتەوە، | 20 |
La sagesse prêche dans la rue; sur les voies publiques elle élève la voix.
لە شەقامە قەرەباڵغەکاندا بانگ دەکات، لە دەروازەی شارەکاندا قسەی خۆی دەکات: | 21 |
Elle appelle à elle au milieu des bruyants carrefours, à l’entrée des portes. En pleine ville, elle fait entendre ses discours:
«هەتا کەی ئەی ساویلکەکان حەز لە ساویلکەیی دەکەن؟ هەتا کەی گاڵتەجاڕان بە گاڵتەکردن دڵخۆش دەبن، گێلەکانیش ڕقیان لە زانیاری دەبێتەوە؟ | 22 |
"Jusqu’à quand, niais, aimerez-vous la sottise, et vous, persifleurs, aurez-vous du goût pour la moquerie? Jusqu’à quand, insensés, haïrez-vous le savoir?
بگەڕێنەوە کاتێک سەرزەنشتتان دەکەم! ئینجا ڕۆحی خۆمتان بەسەردا دەڕێژم، وشەکانی خۆمتان پێ دەناسێنم. | 23 |
Cédez à mes remontrances; voici, je veux vous ouvrir les sources de mon esprit, vous enseigner mes paroles.
بەڵام بانگهێشتم کردن، ڕەتتان کردەوە، دەستم درێژکرد، کەس گوێی پێنەدا، | 24 |
Puisque j’ai appelé et que vous avez refusé de m’entendre; puisque j’ai tendu la main et que personne n’y a fait attention;
هەموو ڕاوێژێکی منتان پشتگوێ خست، سەرزەنشتی منتان وەرنەگرت، | 25 |
puisque vous avez repoussé tous mes conseils et que vous n’avez pas voulu de mes remontrances,
جا منیش لە کارەساتتان پێدەکەنم. گاڵتە دەکەم کە ترستان لێ نیشت، | 26 |
en retour je rirai, moi, de votre malheur, je vous raillerai quand éclatera votre épouvante;
کە ترستان وەک گەردەلوول لێ نیشت و وێرانیتان وەک ڕەشەبا هاتە سەر و تەنگانە و ناخۆشی بەسەرتانی دادا. | 27 |
oui, quand éclatera votre épouvante, pareille à une tempête, et votre malheur, tel qu’un ouragan, quand fondront sur vous détresse et angoisse.
«ئینجا بانگم دەکەن، بەڵام من وەڵام نادەمەوە، بە پەرۆشییەوە بەدوامدا دەگەڕێن بەڵام نامدۆزنەوە. | 28 |
Alors on m’appellera et je ne répondrai point, on me cherchera, mais on ne me trouvera pas.
لەبەر ئەوەی ڕقیان لە زانیاری بووەوە، لەخواترسییان هەڵنەبژارد، | 29 |
Aussi bien, ils ont détesté le savoir, ils n’ont eu aucun goût pour fa crainte de l’Eternel.
لەبەر ئەوەی ڕاوێژی منیان وەرنەگرت، بە سووکییەوە تەماشای هەموو سەرزەنشتەکانی منیان کرد، | 30 |
Ils n’ont pas voulu de mes conseils, n’ont eu que du dédain pour toutes mes réprimandes.
بۆیە لە بەرهەمی ڕێگای خۆیان دەخۆن، لە بەری پیلانەکانیان تێر دەبن، | 31 |
Qu’ils se nourrissent donc du fruit de leur conduite, qu’ils se rassasient de leurs résolutions!
چونکە هەڵگەڕانەوەی ساویلکەکان دەیانکوژێت، بێباکی گێلەکان لەناویان دەبات. | 32 |
Assurément, la rébellion des niais les perdra, et la fausse quiétude des sots causera leur ruine.
بەڵام ئەوەی گوێ لە من بگرێت بە ئاسوودەیی نیشتەجێ دەبێت، لە ترسی خراپە دەحەسێتەوە.» | 33 |
Mais quiconque m’écoute demeurera en sécurité, exempt de la crainte du malheur."