پەندەکانی سلێمان 1
| پەندەکانی سلێمانی کوڕی داود، پاشای ئیسرائیل، | 1 |
Proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:
| بۆ زانینی دانایی و تەمبێکردن، بۆ پەیبردن بە وشەکانی تێگەیشتن، | 2 |
For knowing wisdom and instruction, For understanding sayings of intelligence,
| بۆ وەرگرتنی تەمبێکردن و وریایی، ڕاستودروستی و دادپەروەری و ڕاستەڕێیی، | 3 |
For receiving the instruction of wisdom, Righteousness, judgment, and uprightness,
| بۆ بەخشینی ژیری بە ساویلکە، بە لاویش زانیاری و سەلیقە، | 4 |
For giving to simple ones — prudence, To a youth — knowledge and discretion.
| (دانا گوێی لێ دەگرێت و فێربوونی زیاد دەبێت، تێگەیشتووش ڕاوێژی باشی دەست دەکەوێت،) | 5 |
(The wise doth hear and increaseth learning, And the intelligent doth obtain counsels.)
| بۆ تێگەیشتنی پەند و نموونە، قسەی دانایان و مەتەڵەکانیان. | 6 |
For understanding a proverb and its sweetness, Words of the wise and their acute sayings.
| لەخواترسی سەرەتای زانیارییە، بەڵام گێلەکان سووکایەتی بە دانایی و تەمبێکردن دەکەن. | 7 |
Fear of Jehovah [is] a beginning of knowledge, Wisdom and instruction fools have despised!
| ڕۆڵە، گوێ لە تەمبێکردنی باوکت بگرە و فێرکردنی دایکت پشتگوێ مەخە، | 8 |
Hear, my son, the instruction of thy father, And leave not the law of thy mother,
| چونکە تاجەگوڵینەی نیعمەتن بۆ سەرت، گەردانەن بۆ ملت. | 9 |
For a graceful wreath [are] they to thy head, And chains to thy neck.
| ڕۆڵە، ئەگەر گوناهباران فریویان دایت، ڕازی مەبە. | 10 |
My son, if sinners entice thee be not willing.
| ئەگەر گوتیان: «لەگەڵمان وەرە، بۆسە بۆ خوێنڕشتن بنێینەوە، بەبێ هۆ بۆ بێتاوانێک خۆمان مات بکەین، | 11 |
If they say, 'Come with us, we lay wait for blood, We watch secretly for the innocent without cause,
| وەک جیهانی مردووان بە زیندووێتی هەڵیانلووشین و بە ساغی وەک ئەوانەی لە گۆڕ دەنرێن. (Sheol h7585) | 12 |
We swallow them as Sheol — alive, And whole — as those going down [to] the pit, (Sheol h7585)
| هەموو گەنجینەیەکی بەهادار دەدۆزینەوە و ماڵمان پڕ دەکەین لە دەستکەوت. | 13 |
Every precious substance we find, We fill our houses [with] spoil,
| پشکی خۆت هەڵبدە ناومان، بە هەموومان یەک کیسەمان دەبێت.» | 14 |
Thy lot thou dost cast among us, One purse is — to all of us.'
| ڕۆڵە، لەگەڵیان بە ڕێگادا مەڕۆ، پێیەکانت قەدەغە بکە لە ڕێڕەوەکانیان، | 15 |
My son! go not in the way with them, Withhold thy foot from their path,
| چونکە پێیەکانیان بەرەو خراپە ڕادەکەن، بۆ خوێنڕشتن پەلە دەکەن. | 16 |
For their feet to evil do run, And they haste to shed blood.
| بێ سوودە دانانەوەی تۆڕ لەبەرچاوی هەموو باڵدارێک. | 17 |
Surely in vain is the net spread out before the eyes of any bird.
| بۆ خوێنی خۆیان بۆسەیان ناوەتەوە، خۆیان تەنها بۆ گیانی خۆیان ماتداوە. | 18 |
And they for their own blood lay wait, They watch secretly for their own lives.
| ئاوایە ڕێچکەی هەموو ئەوانەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوەن، سەری خاوەنی دەخوات. | 19 |
So [are] the paths of every gainer of dishonest gain, The life of its owners it taketh.
| دانایی لە کۆڵان هاوار دەکات، لە گۆڕەپانەکان دەنگ بەرز دەکاتەوە، | 20 |
Wisdom in an out-place crieth aloud, In broad places she giveth forth her voice,
| لە شەقامە قەرەباڵغەکاندا بانگ دەکات، لە دەروازەی شارەکاندا قسەی خۆی دەکات: | 21 |
At the head of the multitudes she calleth, In the openings of the gates, In the city her sayings she saith:
| «هەتا کەی ئەی ساویلکەکان حەز لە ساویلکەیی دەکەن؟ هەتا کەی گاڵتەجاڕان بە گاڵتەکردن دڵخۆش دەبن، گێلەکانیش ڕقیان لە زانیاری دەبێتەوە؟ | 22 |
'Till when, ye simple, do ye love simplicity? And have scorners their scorning desired? And do fools hate knowledge?
| بگەڕێنەوە کاتێک سەرزەنشتتان دەکەم! ئینجا ڕۆحی خۆمتان بەسەردا دەڕێژم، وشەکانی خۆمتان پێ دەناسێنم. | 23 |
Turn back at my reproof, lo, I pour forth to you my spirit, I make known my words with you.
| بەڵام بانگهێشتم کردن، ڕەتتان کردەوە، دەستم درێژکرد، کەس گوێی پێنەدا، | 24 |
Because I have called, and ye refuse, I stretched out my hand, and none is attending,
| هەموو ڕاوێژێکی منتان پشتگوێ خست، سەرزەنشتی منتان وەرنەگرت، | 25 |
And ye slight all my counsel, And my reproof ye have not desired.
| جا منیش لە کارەساتتان پێدەکەنم. گاڵتە دەکەم کە ترستان لێ نیشت، | 26 |
I also in your calamity do laugh, I deride when your fear cometh,
| کە ترستان وەک گەردەلوول لێ نیشت و وێرانیتان وەک ڕەشەبا هاتە سەر و تەنگانە و ناخۆشی بەسەرتانی دادا. | 27 |
When your fear cometh as destruction, And your calamity as a hurricane doth come, When on you come adversity and distress.
| «ئینجا بانگم دەکەن، بەڵام من وەڵام نادەمەوە، بە پەرۆشییەوە بەدوامدا دەگەڕێن بەڵام نامدۆزنەوە. | 28 |
Then they call me, and I do not answer, They seek me earnestly, and find me not.
| لەبەر ئەوەی ڕقیان لە زانیاری بووەوە، لەخواترسییان هەڵنەبژارد، | 29 |
Because that they have hated knowledge, And the fear of Jehovah have not chosen.
| لەبەر ئەوەی ڕاوێژی منیان وەرنەگرت، بە سووکییەوە تەماشای هەموو سەرزەنشتەکانی منیان کرد، | 30 |
They have not consented to my counsel, They have despised all my reproof,
| بۆیە لە بەرهەمی ڕێگای خۆیان دەخۆن، لە بەری پیلانەکانیان تێر دەبن، | 31 |
And they eat of the fruit of their way, And from their own counsels they are filled.
| چونکە هەڵگەڕانەوەی ساویلکەکان دەیانکوژێت، بێباکی گێلەکان لەناویان دەبات. | 32 |
For the turning of the simple slayeth them, And the security of the foolish destroyeth them.
| بەڵام ئەوەی گوێ لە من بگرێت بە ئاسوودەیی نیشتەجێ دەبێت، لە ترسی خراپە دەحەسێتەوە.» | 33 |
And whoso is hearkening to me dwelleth confidently, And [is] quiet from fear of evil!'
