پەندەکانی سلێمان 8

1 ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟

¿No está la sabiduría clamando, y la voz de la inteligencia sonando?

2 لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت.

En la parte superior de las autopistas, en la intersección de las carreteras, ella toma su lugar;

3 لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات:

Cuando los caminos entran a la ciudad, se hace oír su grito, en las puertas su voz es fuerte:

4 «ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە.

A ustedes les llamo, oh hombres; mi voz llegue a los hijos de los hombres.

5 ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن.

Conviértanse en expertos en la razón, ¡oh, simples! ustedes tontos, tomen el entrenamiento de corazón.

6 گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە.

Escuchen, porque mis palabras son verdaderas, y mis labios están abiertos para dar a conocer lo recto.

7 ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم.

Porque la buena fe sale de mi boca, y los labios falsos me repugnan.

8 قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە.

Todas las palabras de mi boca son justicia; no hay nada falso o retorcido en ellas.

9 هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە.

Todas ellas son verdad a cuya mente está despierta, y directas para aquellos que obtienen conocimiento.

10 تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو،

Toma mi enseñanza, y no plata; obtén conocimiento en lugar del mejor oro.

11 چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

Porque la sabiduría es mejor que las joyas, y todas las cosas que se desean no son nada en comparación con ella.

12 «من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە.

Yo, la sabiduría, he convertido la conducta sabia en mi pariente cercano; Me ven como el amigo especial de los propósitos sabios.

13 ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە.

El temor del Señor se ve al odiar el mal: el orgullo, una alta opinión de uno mismo, el mal camino y la falsa lengua, me son desagradables.

14 ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە.

El diseño inteligente y el buen sentido son míos; la razón y la fuerza son mías.

15 بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن.

A través de mí los reyes tienen su poder, y los gobernantes dan las decisiones correctas.

16 بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن.

A través de mí, los jefes tienen autoridad, y los nobles juzgan en justicia.

17 من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە.

Los que me han dado su amor son amados por mí, y aquellos que me buscan con cuidado me hallarán.

18 دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە.

La riqueza y el honor están en mis manos, incluso la riqueza sin igual y la justicia.

19 بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە.

Mejor es mi fruto que el oro, que el mejor oro; y mi aumento es más deseado que la plata.

20 بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری،

En el camino de la justicia voy, en el camino de los juicios justos,

21 تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم.

pues daré a los que me aman riquezas por su herencia, haciendo llenas sus tiendas.

22 «یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی.

El Señor me hizo el comienzo de su camino, la primera de sus obras en el pasado.

23 لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی.

Desde los días eternos, me fue dado mi lugar, desde el nacimiento de los tiempos, antes que la tierra fuese.

24 هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون.

Cuando no había fondo, me dieron a luz, cuando no había fuentes que fluyeran con agua.

25 پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم،

Antes que pusiera los montes en su lugar, antes de que nacieran las colinas,

26 هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی.

cuando no había hecho la tierra, ni los campos, ni el polvo del mundo.

27 کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا،

Cuando preparó los cielos, yo estaba allí: cuando puso un arco sobre la faz del abismo:

28 کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند،

Cuando hizo fuertes los cielos arriba: cuando las fuentes del abismo se fijaron:

29 کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت.

Cuando puso un límite al mar, para que las aguas no vayan en contra de su palabra: cuando puso en posición las bases de la tierra:

30 لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم،

Entonces yo estaba a su lado, como un maestro de obras; y yo era su deleite día tras día, tocando delante de él en todo el tiempo;

31 لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم.

Jugando en su tierra; y mi deleite fue con los hijos de los hombres.

32 «ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن.

Escúchenme, hijos míos, porque son felices los que guardan mis caminos.

33 گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن.

Tomen ustedes mi enseñanza y háganse sabio; no la dejen ir.

34 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت،

Bienaventurado el hombre que me presta atención, mirando a mis puertas día tras día, manteniendo su lugar junto a las columnas de mi casa.

35 چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

Porque él que me recibe, obtiene vida, y la gracia del Señor vendrá a él.

36 بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.»

Pero él que se aparta de mí, hace mal a su alma: todos mis enemigos están enamorados de la muerte.