پەندەکانی سلێمان 8

1 ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟

La sagesse ne crie-t-elle pas? L’intelligence n’élève-t-elle pas sa voix?

2 لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت.

C’est au sommet des hauteurs près de la route, C’est à la croisée des chemins qu’elle se place;

3 لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات:

A côté des portes, à l’entrée de la ville, A l’intérieur des portes, elle fait entendre ses cris:

4 «ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە.

Hommes, c’est à vous que je crie, Et ma voix s’adresse aux fils de l’homme.

5 ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن.

Stupides, apprenez le discernement; Insensés, apprenez l’intelligence.

6 گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە.

Écoutez, car j’ai de grandes choses à dire, Et mes lèvres s’ouvrent pour enseigner ce qui est droit.

7 ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم.

Car ma bouche proclame la vérité, Et mes lèvres ont en horreur le mensonge;

8 قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە.

Toutes les paroles de ma bouche sont justes, Elles n’ont rien de faux ni de détourné;

9 هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە.

Toutes sont claires pour celui qui est intelligent, Et droites pour ceux qui ont trouvé la science.

10 تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو،

Préférez mes instructions à l’argent, Et la science à l’or le plus précieux;

11 چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

Car la sagesse vaut mieux que les perles, Elle a plus de valeur que tous les objets de prix.

12 «من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە.

Moi, la sagesse, j’ai pour demeure le discernement, Et je possède la science de la réflexion.

13 ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە.

La crainte de l’Éternel, c’est la haine du mal; L’arrogance et l’orgueil, la voie du mal, Et la bouche perverse, voilà ce que je hais.

14 ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە.

Le conseil et le succès m’appartiennent; Je suis l’intelligence, la force est à moi.

15 بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن.

Par moi les rois règnent, Et les princes ordonnent ce qui est juste;

16 بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن.

Par moi gouvernent les chefs, Les grands, tous les juges de la terre.

17 من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە.

J’aime ceux qui m’aiment, Et ceux qui me cherchent me trouvent.

18 دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە.

Avec moi sont la richesse et la gloire, Les biens durables et la justice.

19 بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە.

Mon fruit est meilleur que l’or, que l’or pur, Et mon produit est préférable à l’argent.

20 بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری،

Je marche dans le chemin de la justice, Au milieu des sentiers de la droiture,

21 تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم.

Pour donner des biens à ceux qui m’aiment, Et pour remplir leurs trésors.

22 «یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی.

L’Éternel m’a créée la première de ses œuvres, Avant ses œuvres les plus anciennes.

23 لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی.

J’ai été établie depuis l’éternité, Dès le commencement, avant l’origine de la terre.

24 هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون.

Je fus enfantée quand il n’y avait point d’abîmes, Point de sources chargées d’eaux;

25 پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم،

Avant que les montagnes soient affermies, Avant que les collines existent, je fus enfantée;

26 هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی.

Il n’avait encore fait ni la terre, ni les campagnes, Ni le premier atome de la poussière du monde.

27 کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا،

Lorsqu’il disposa les cieux, j’étais là; Lorsqu’il traça un cercle à la surface de l’abîme,

28 کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند،

Lorsqu’il fixa les nuages en haut, Et que les sources de l’abîme jaillirent avec force,

29 کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت.

Lorsqu’il donna une limite à la mer, Pour que les eaux n’en franchissent pas les bords, Lorsqu’il posa les fondements de la terre,

30 لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم،

J’étais à l’œuvre auprès de lui, Et je faisais tous les jours ses délices, Jouant sans cesse en sa présence,

31 لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم.

Jouant sur le globe de sa terre, Et trouvant mon bonheur parmi les fils de l’homme.

32 «ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن.

Et maintenant, mes fils, écoutez-moi, Et heureux ceux qui observent mes voies!

33 گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن.

Écoutez l’instruction, pour devenir sages, Ne la rejetez pas.

34 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت،

Heureux l’homme qui m’écoute, Qui veille chaque jour à mes portes, Et qui en garde les poteaux!

35 چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

Car celui qui me trouve a trouvé la vie, Et il obtient la faveur de l’Éternel.

36 بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.»

Mais celui qui pèche contre moi nuit à son âme; Tous ceux qui me haïssent aiment la mort.