پەندەکانی سلێمان 8

1 ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟

La sagesse n'est-elle pas un cri? La compréhension n'élève pas sa voix?

2 لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت.

Au sommet des hauts lieux, d'ailleurs, là où les chemins se rejoignent, elle se tient debout.

3 لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات:

Près des portes, à l'entrée de la ville, aux portes d'entrée, elle crie à haute voix:

4 «ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە.

« Je vous appelle, hommes! J'envoie ma voix aux fils de l'humanité.

5 ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن.

Toi, simple, comprends la prudence! Imbéciles, ayez un cœur compréhensif!

6 گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە.

Écoutez, car je vais dire des choses excellentes. L'ouverture de mes lèvres est pour les choses justes.

7 ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم.

Car ma bouche dit la vérité. La méchanceté est une abomination pour mes lèvres.

8 قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە.

Toutes les paroles de ma bouche sont justes. Il n'y a rien de tordu ou de pervers en eux.

9 هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە.

Elles sont toutes claires pour celui qui comprend, droit à ceux qui trouvent la connaissance.

10 تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو،

Recevez mes instructions plutôt que de l'argent, la connaissance plutôt que l'or du choix.

11 چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

Car la sagesse vaut mieux que les rubis. Toutes les choses que l'on peut désirer ne peuvent pas être comparées à elle.

12 «من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە.

« Moi, la sagesse, j'ai fait de la prudence ma demeure. Découvrez la connaissance et la discrétion.

13 ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە.

La crainte de Yahvé, c'est de haïr le mal. Je déteste l'orgueil, l'arrogance, la mauvaise voie et la bouche perverse.

14 ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە.

Les conseils et les connaissances solides sont à moi. J'ai la compréhension et le pouvoir.

15 بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن.

Par moi les rois règnent, et les princes décrètent la justice.

16 بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن.

C'est par moi que les princes gouvernent, les nobles, et tous les dirigeants justes de la terre.

17 من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە.

J'aime ceux qui m'aiment. Ceux qui me cherchent assidûment me trouveront.

18 دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە.

Avec moi, la richesse, l'honneur, la richesse durable et la prospérité.

19 بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە.

Mon fruit est meilleur que l'or, oui, que l'or fin, mon rendement que l'argent de choix.

20 بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری،

Je marche dans la voie de la justice, au milieu des chemins de la justice,

21 تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم.

afin que je puisse donner des richesses à ceux qui m'aiment. Je remplis leurs trésors.

22 «یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی.

« Yahvé m'a possédé au début de son œuvre, avant ses exploits d'antan.

23 لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی.

J'ai été établi dès l'éternité, dès le commencement, avant que la terre n'existe.

24 هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون.

Quand il n'y avait pas de profondeur, je suis né, quand il n'y avait pas de sources abondantes d'eau.

25 پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم،

Avant que les montagnes ne soient mises en place, avant les collines, je suis né;

26 هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی.

alors qu'il n'avait pas encore fait la terre et les champs, ni le début de la poussière du monde.

27 کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا،

Quand il a établi les cieux, j'étais là. Quand il a tracé un cercle à la surface des profondeurs,

28 کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند،

quand il a établi les nuages au-dessus, quand les sources des profondeurs sont devenues fortes,

29 کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت.

quand il a donné à la mer sa limite, pour que les eaux ne violent pas son commandement, quand il a tracé les fondations de la terre,

30 لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم،

alors j'étais l'artisan à ses côtés. J'étais un délice jour après jour, toujours en train de se réjouir devant lui,

31 لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم.

se réjouissant de tout son monde. Mon plaisir était avec les fils des hommes.

32 «ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن.

« Maintenant, mes fils, écoutez-moi, car heureux sont ceux qui gardent mes voies.

33 گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن.

Écoute l'instruction, et sois sage. Ne le refusez pas.

34 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت،

Heureux l'homme qui m'écoute, qui veillent quotidiennement à mes portes, qui attendent aux poteaux de ma porte.

35 چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

Car celui qui me trouve trouve la vie, et obtiendra la faveur de Yahvé.

36 بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.»

Mais celui qui pèche contre moi fait du tort à sa propre âme. Tous ceux qui me détestent aiment la mort. »