پەندەکانی سلێمان 8
| ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟ | 1 |
It is as if wisdom, with great understanding [of many things], is calling [PRS] out [to people].
| لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت. | 2 |
Wisdom stands on hilltops and at crossroads.
| لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات: | 3 |
[Wisdom also stands] at the city gates and shouts loudly,
| «ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە. | 4 |
“I am calling to everyone! I am shouting loudly to all people!
| ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن. | 5 |
You people who do not know how to do things that are smart to do, get sound judgment; you foolish people, get good understanding!
| گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە. | 6 |
Listen to me, because I have some excellent/important things to say. What I say is what is fair/right.
| ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم. | 7 |
I speak what is true; I detest speaking [MTY] what is false/deceptive.
| قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە. | 8 |
Everything that I say is honest; there is nothing that I say that deceives [people].
| هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە. | 9 |
My words are clear to those who have good sense; those who are wise know that what I say is right.
| تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو، | 10 |
[If someone offers you the kind of teaching I give] or offers you silver, choose my teaching. [If he offers to show you how to be wise] or offers you gold, choose to know how to be wise,
| چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای. | 11 |
because wisdom is more valuable than jewels. Nothing that you desire [is as valuable] as being wise.
| «من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە. | 12 |
I, wisdom, and understanding of what is smart to do, cannot be separated. We are like two people who live in the same house. I know how to be wise and how to make smart decisions.
| ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە. | 13 |
[All the people] who revere Yahweh hate evil. I, wisdom, hate [people who are] proud and [people] who think they are more important [than others]. I hate [people who] behave in an evil way and those who say things to deceive [others].
| ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە. | 14 |
I give [people] good advice and I enable them to do things that are wise. I understand how things really are, and I am strong.
| بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن. | 15 |
When kings are wise, they rule [well]; and when rulers are wise, they make laws that are just/fair.
| بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن. | 16 |
Rulers govern their people with the help of me, wisdom, and those who have authority decide things fairly/just with my help.
| من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە. | 17 |
I, [wisdom], love [all] those who love me, and [all] those who truly seek me [will] find me.
| دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە. | 18 |
I enable [people] to become rich and to be honored; [I enable them to have] wealth that will last and to be successful.
| بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە. | 19 |
What I can give people is more valuable than fine/pure gold and the best silver.
| بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری، | 20 |
I always do what is righteous and just/fair.
| تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم. | 21 |
I give wealth to those who love me; I fill their houses with valuable things.
| «یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی. | 22 |
Yahweh created me, [wisdom], when he began [to create the world]; he created me [to do my work] before he created anything else.
| لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی. | 23 |
He appointed me long ago, before he created the earth.
| هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون. | 24 |
I was born before the oceans were [created], when there were no springs from which water flowed.
| پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم، | 25 |
I was born before the hills and mountains were formed;
| هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی. | 26 |
[I, wisdom], was born before Yahweh made the earth, before he made the fields and the soil on the earth.
| کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا، | 27 |
I was there when Yahweh put the sky in place, when he marked the place [in the distance] where the sky and the oceans [seem to] come together.
| کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند، | 28 |
I was there when Yahweh put the clouds above [the earth] and when he caused the water that is inside the earth to be secure.
| کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت. | 29 |
I was there when he fixed a boundary for the seas, so that the water in the seas would not go past those boundaries, and when he put down the foundations which support the earth.
| لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم، | 30 |
I was at the side of Yahweh, the master worker (OR, as though I was his child). I caused him to be happy every day, and I was always rejoicing when I was with him.
| لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم. | 31 |
I was delighted with the world that he created; I was happy with the people whom he created, too.
| «ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن. | 32 |
So, [you people who are like] my sons, listen to me. [I am] pleased with [all] those who obey my teachings.
| گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن. | 33 |
Listen [carefully] to what I teach you and become wise. Do not reject my teaching!
| خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت، | 34 |
[I am] pleased with those who listen to me, those who are outside my house every day, waiting [for me to come out].
| چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت. | 35 |
Those who find me will have [a long] life, and Yahweh [will] be pleased with them.
| بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.» | 36 |
But those who stray away from me [just] harm themselves. All those who hate me, [it is as though] [IRO] they are loving death.”
