پەندەکانی سلێمان 6
| ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت، ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد، | 1 |
Hijo mío, imagina que te has comprometido como codeudor para pagar una deuda a favor de tu vecino, y has estrechado tu mano con un extranjero para cerrar ese pacto,
| ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت، بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت، | 2 |
quedando así atrapado por tu promesa, y preso por tu palabra.
| ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە، چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت، بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە. | 3 |
Esto es lo que debes hacer: Sal de ese compromiso, porque te has puesto bajo el poder de esa persona. Ve donde tu vecino con toda humildad y pídele que te libre de ese compromiso.
| خەو مەدە چاوەکانت و پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن. | 4 |
No te demores, ni te vayas a dormir sin haberlo resuelto. No descanses hasta haberlo hecho.
| وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە، وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی. | 5 |
Sal de esa deuda como la gacela que escapa de una trampa, como un ave que sale de la jaula del cazador.
| ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە، بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا. | 6 |
¡Ve y observa a las hormigas, holgazán! Aprende de lo que hacen, para que seas sabio.
| بێ ئەوەی پێشەوا و کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت، | 7 |
Ellas no tienen un líder, ni un dirigente, ni un gobernador,
| بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە. | 8 |
y sin embargo trabajan duro durante el verano para obtener su alimento, recogiendo todo lo que necesitan para el tiempo de la cosecha.
| ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟ کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟ | 9 |
¿Hasta cuándo estarás allí acostado, holgazán? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
| کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان، | 10 |
Tú dices: “Dormiré un poco más, solo una siesta, o cruzaré los brazos un poquito más para descansar”.
| ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار. | 11 |
Pero la pobreza te atacará como un ladrón, y la miseria como un guerrero armado.
| کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار، بە زمان خواری ڕەفتار دەکات، | 12 |
Los rebeldes y malvados andan por ahí diciendo mentiras,
| چاوی دەقوچێنێت و بەپێی ئاماژە دەکات و بە پەنجە دەریدەبڕێت، | 13 |
guiñando un ojo, haciendo gestos escurridizos con sus pies, y haciendo señales descorteses con sus dedos.
| فێڵ لە دڵیدایە، خراپە دادەهێنێت، هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت. | 14 |
Sus mentes retorcidas solo traman maldad, causando problemas siempre.
| لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت، لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە. | 15 |
Por ello el desastre cae sobre tales personas, y en solo un instante son destruidos sin remedio.
| شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە، حەوتیش قێزەونە لەلای: | 16 |
Hay seis cosas que el Señor aborrece, y aun siete que detesta:
| چاوی بەفیز، زمانی درۆزن، دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت، | 17 |
los ojos arrogantes, una lengua mentirosa, las manos que matan al inocente,
| دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت، پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات، | 18 |
una mente que conspira maldad, los pies que se apresuran a hacer el mal,
| شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان. | 19 |
un testigo falso que miente, y los que causan discordia entre las familias.
| ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە. | 20 |
Hijo mío, presta atención a la instrucción de tu padre, y no rechaces la enseñanza de tu madre.
| هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە. | 21 |
Guárdalas siempre en tu mente. Átalas en tu cuello.
| لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن، لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن، | 22 |
Ellas te guiarán cuando camines, te cuidarán al dormir, y te hablarán al levantarte.
| چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە، سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە، | 23 |
Porque la instrucción es como una lámpara, y la enseñanza es como la luz. La corrección que surge de la disciplina es el camino a la vida.
| بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت، لە زمانلووسی داوێنپیس. | 24 |
Te protegerá de una mujer malvada y de las palabras seductoras de una prostituta.
| لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە، با بە برژانگەکانی نەتبات، | 25 |
No dejes que tu mente codicie su belleza, y dejes que te hipnotice con sus pestañas.
| چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت، بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات. | 26 |
Puedes comprar una prostituta por el precio de una rebanada de pan, pero el adulterio con la mujer de otro hombre puede costarte la vida.
| ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و جلەکانی نەسووتێت؟ | 27 |
¿Puedes poner fuego en tu regazo sin quemar tu ropa?
| یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و پێیەکانی داغ نەبێت؟ | 28 |
¿Puedes caminar sobre carbón encendido sin abrasar tus pies?
| ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە، هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت. | 29 |
Lo mismo ocurre con todo el que duerme con la esposa de otro hombre. Ningún hombre que la toque quedará sin castigo.
| سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە. | 30 |
La gente no condena a un ladrón, si este roba para satisfacer su hambre.
| هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە، ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت. | 31 |
Pero si lo atrapan, tiene que pagar siete veces lo que robó, incluso devolviendo todo lo que tenga en su casa.
| بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە، هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت. | 32 |
Cualquier hombre que comete adulterio con una mujer es insensato. El que así actúa se destruye a sí mismo.
| تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە، | 33 |
Tal hombre será herido y deshonrado. Su desgracia no cesará.
| چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت، لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە، | 34 |
Porque el celo hará enojar a su esposo, y no se contendrá al tomar venganza.
| چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە، بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت. | 35 |
Tal esposo rechazará cualquier tipo de compensación; y ninguna cantidad, por grande que sea, podrá pagarle.
