< پەندەکانی سلێمان 6 >
ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت، ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد، | 1 |
My son, if thou art surety for thy friend, [if] thou hast stricken thy hand with a stranger,
ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت، بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت، | 2 |
Thou art snared with the words of thy mouth, thou art taken with the words of thy mouth.
ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە، چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت، بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە. | 3 |
Do this now, my son, and deliver thyself, when thou art come into the hand of thy friend; go, humble thyself, and make sure thy friend.
خەو مەدە چاوەکانت و پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن. | 4 |
Give not sleep to thy eyes, nor slumber to thy eyelids.
وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە، وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی. | 5 |
Deliver thyself as a roe from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە، بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا. | 6 |
Go to the ant, thou sluggard; consider her ways, and be wise:
بێ ئەوەی پێشەوا و کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت، | 7 |
Which having no guide, overseer, or ruler,
بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە. | 8 |
Provideth her provisions in the summer, [and] gathereth her food in the harvest.
ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟ کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟ | 9 |
How long wilt thou sleep, O sluggard? when wilt thou arise out of thy sleep?
کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان، | 10 |
[Yet] a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار. | 11 |
So shall thy poverty come as one that traveleth, and thy want as an armed man.
کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار، بە زمان خواری ڕەفتار دەکات، | 12 |
A naughty person, a wicked man, walketh with a froward mouth.
چاوی دەقوچێنێت و بەپێی ئاماژە دەکات و بە پەنجە دەریدەبڕێت، | 13 |
He winketh with his eyes, he speaketh with his feet, he teacheth with his fingers;
فێڵ لە دڵیدایە، خراپە دادەهێنێت، هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت. | 14 |
Frowardness [is] in his heart, he deviseth mischief continually; he soweth discord.
لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت، لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە. | 15 |
Therefore shall his calamity come suddenly; suddenly shall he be broken without remedy.
شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە، حەوتیش قێزەونە لەلای: | 16 |
These six [things] doth the LORD hate: yes, seven [are] an abomination to him:
چاوی بەفیز، زمانی درۆزن، دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت، | 17 |
A proud look, a lying tongue, and hands that shed innocent blood.
دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت، پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات، | 18 |
A heart that deviseth wicked imaginations, feet that are swift in running to mischief,
شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان. | 19 |
A false witness [that] speaketh lies, and him that soweth discord among brethren.
ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە. | 20 |
My son, keep thy father's commandment, and forsake not the law of thy mother:
هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە. | 21 |
Bind them continually upon thy heart, [and] tie them about thy neck.
لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن، لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن، | 22 |
When thou goest, it shall lead thee; when thou sleepest, it shall keep thee; and [when] thou awakest, it shall talk with thee.
چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە، سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە، | 23 |
For the commandment [is] a lamp; and the law [is] light; and reproofs of instruction [are] the way of life:
بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت، لە زمانلووسی داوێنپیس. | 24 |
To keep thee from the evil woman, from the flattery of the tongue of a strange woman.
لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە، با بە برژانگەکانی نەتبات، | 25 |
Lust not after her beauty in thy heart; neither let her take thee with her eyelids.
چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت، بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات. | 26 |
For by means of a lewd woman [a man is brought] to a piece of bread: and the adulteress will hunt for the precious life.
ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و جلەکانی نەسووتێت؟ | 27 |
Can a man take fire in his bosom, and his clothes not be burned?
یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و پێیەکانی داغ نەبێت؟ | 28 |
Can one go upon hot coals, and his feet not be burned?
ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە، هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت. | 29 |
So he that goeth in to his neighbor's wife; whoever toucheth her shall not be innocent.
سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە. | 30 |
[Men] do not despise a thief, if he stealeth to satisfy his soul when he is hungry;
هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە، ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت. | 31 |
But [if] he is found, he shall restore seven-fold; he shall give all the substance of his house.
بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە، هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت. | 32 |
[But] whoever committeth adultery with a woman lacketh understanding: he [that] doeth it destroyeth his own soul.
تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە، | 33 |
A wound and dishonor shall he get; and his reproach shall not be wiped away.
چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت، لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە، | 34 |
For jealousy [is] the rage of a man: therefore he will not spare in the day of vengeance.
چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە، بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت. | 35 |
He will not regard any ransom; neither will he rest content, though thou givest many gifts.