پەندەکانی سلێمان 4

1 ئەی کوڕینە، گوێ لە تەمبێکردنی باوک بگرن، سەرنج بدەن بۆ زانینی تێگەیشتن.

Listen, sons, to a father's instruction; pay attention and discover what makes sense,

2 من شتی چاکتان فێر دەکەم، بۆیە فێرکردنەکانی من پشتگوێ مەخەن.

for what I am passing on to you is reliable. Don't reject my teachings.

3 کاتێک کوڕی باوکم بووم، ناسک و تاقانە لەلای دایکم،

When I was a son with my father—a tender young boy, my mother's only child—

4 فێری دەکردم و پێی دەگوتم: «با دڵت لەسەر قسەی من بێت، ئەگەر فەرمانەکانم بپارێزیت، دەژیت.

he was the one who taught me. He told me, “Pay attention to the words I say and keep them in mind; do what I tell you and you will live.

5 دانایی بەدەستبهێنە، تێگەیشتن بەدەستبهێنە، قسەکانی دەمم لەبیر مەکە و لێیان لامەدە.

Get wisdom, find out what makes sense. Don't forget my words or reject them.

6 واز لە دانایی مەهێنە، دەتپارێزێت، خۆشتبوێت، چاودێریت دەکات.

Don't give up on wisdom for she will keep you safe. Love wisdom and she will protect you.

7 ئەمە دەستپێکی داناییە: دانایی بەدەستبهێنە، بە هەموو دەستکەوتەکانت، تێگەیشتن بەدەستبهێنە.

The first thing in becoming wise is to get wisdom! Whatever else you gain, gain insight.

8 ڕێزی بگرە، بەرزت دەکاتەوە، لە ئامێزی بگرە، شکۆدارت دەکات.

Treasure wisdom, and she will praise you; embrace her, and she will honor you.

9 تاجەگوڵینەی نیعمەت دەخاتە سەرت، تاجی شکۆمەندیت پێ دەبەخشێت.»

She will place on your head a wreath of grace; she will present to you a crown of glory.”

10 ڕۆڵە، گوێ بگرە و قسەکانم وەربگرە، جا تەمەنت درێژ دەبێت.

Listen, my son, if you accept what I tell you, then you will live a long life.

11 ڕێگای داناییم پیشاندایت، بۆ ڕێڕەوە ڕاستەکان ڕێنماییم کردیت.

I have explained to you the way of wisdom; I have guided you along the right paths.

12 لە ڕۆیشتندا هەنگاوت کورت نابێت، لە ڕاکردنیشدا پێت هەڵناکەوێت.

Nothing will block your way when you walk, you won't stumble when you run.

13 دەست بە تەمبێکردنەوە بگرە و دەست شل مەکە، بیپارێزە، چونکە ژیانتە.

Hold on to these instructions—don't let them go. Protect them, for they are life's foundation.

14 مەچووە سەر ڕێگەی بەدکاران، بە ڕێگای خراپەکاراندا مەڕۆ.

Don't go the way of the wicked or follow the example of those who do evil.

15 خۆتی لێ لابدە و پێیدا مەڕۆ، لێی دووربکەوە و تێپەڕە،

Avoid that way completely. Don't go there! Turn away, and walk on.

16 چونکە خەویان لێ ناکەوێت ئەگەر خراپە نەکەن، خەویان دەزڕێت ئەگەر یەکێک نەخەن.

Evil people won't rest until they've done something wrong; they can't sleep unless they've tripped someone up.

17 نانی خراپە دەخۆن و شەرابی ستەمکاری دەخۆنەوە.

For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.

18 ڕێچکەی ڕاستودروستان وەک ڕووناکی بەرەبەیانە، ڕووناکتر و ڕووناکتر دەبێت هەتا دەبێتە ڕۆژی تەواو.

The way of life of the good is like the light of the sunrise, glowing brighter and brighter until the full light of day shines out.

19 بەڵام ڕێگای بەدکاران وەک تاریکستانە، نازانن پێیان لە چی هەڵدەکەوێت.

But the way of life of the wicked is like complete darkness; they don't even know what they're tripping over.

20 ڕۆڵە، سەرنج بدە وشەکانم، گوێ بۆ قسەکانم شل بکە.

My son, pay attention to what I tell you; listen to the words I'm saying.

21 لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە، لە ناخی دڵت بیانپارێزە،

Don't lose sight of them; think about them deeply,

22 چونکە ژیانن بۆ ئەو کەسەی دەیاندۆزێتەوە، دەرمانە بۆ هەموو لەشی.

for they are life to anyone who finds them, and make the whole body healthy.

23 لە سەرووی هەموو چاودێرییەکەوە دڵت بپارێزە، چونکە دڵ سەرچاوەی ژیانە.

Most of all, protect your mind, for everything in life flows from it.

24 خواری لە دەمت داماڵە و چەوتی لە لێوانت دووربخەوە.

Don't ever lie, and don't say anything dishonest.

25 با چاوەکانت تەماشای پێشت بکەن و پێڵووەکانت ڕێک بۆ بەردەمت بێت.

Focus on what's ahead of you; look at what's in front of you.

26 ڕێڕەوی بەرپێت خۆش بکە، هەموو ڕێگاکانت دەچەسپێن.

Pay attention to the path you decide to follow, and you'll be safe wherever you go.

27 بەلای ڕاست یان چەپدا لامەدە، پێت لە خراپە دووربخەوە.

Don't deviate to the right or the left, and turn away from evil.