پەندەکانی سلێمان 3

1 ڕۆڵە، فێرکردنەکەم لەبیر مەکە، فەرمانەکانم لەناو دڵتدا هەڵبگرە،

Сину мій, не забудь ти моєї науки, і нехай мої заповіді стережу́ть твоє серце,

2 چونکە ڕۆژگاری درێژ و ساڵانی ژیان و ئاشتیت بۆ زیاد دەکات.

бо примно́жать для тебе вони довготу́ твоїх днів, і років життя та споко́ю!

3 با خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لێت جیا نەبنەوە، بە ملتەوە گرێیان بدە، لەسەر پەڕەی دڵت بیاننووسە.

Ми́лість та правда нехай не зали́шать тебе, — прив'яжи́ їх до шиї своєї, напиши їх на табли́ці серця свого, —

4 ئینجا پەسەندی و نازناوی چاک بەدەستدەهێنیت لەلای خودا و خەڵک.

і зна́йдеш ти ласку та добру премудрість в очах Бога й люди́ни!

5 پڕ بەدڵ پشت بە یەزدان ببەستە و بە تێگەیشتوویی خۆت پشت ئەستوور مەبە.

Наді́йся на Господа всім своїм серцем, а на розум свій не покладайся!

6 لە هەموو ڕێگاکانت بیناسە، ئەویش ڕێچکەکانت ڕاست دەکات.

Пізнавай ти Його на всіх доро́гах своїх, і Він випростує твої стежки.

7 لەبەرچاوی خۆت، خۆت بە دانا مەزانە، لە یەزدان بترسە و لە بەدکاری بەدووربە.

Не будь мудрий у власних оча́х, — бійся Господа та ухиляйся від злого!

8 دەبێتە تەندروستی بۆ لەشت و خۆراک بۆ ئێسقانەکانت.

Це буде ліком для тіла твого, напо́єм для ко́стей твоїх.

9 بە سامانت ڕێزی یەزدان بگرە، بە یەکەمین بەرهەمی هەموو خەرمانەکانت.

Шануй Господа із маєтку свого́, і з початку всіх пло́дів своїх, —

10 ئەمبارەکەت پڕ دەبێت هەتا تێری، قەڕابەکەت سەرڕێژ دەبێت لە شەرابی نوێ.

і будуть комори твої перепо́внені си́тістю, а чави́ла твої будуть перелива́тись вином молоди́м!

11 ڕۆڵەکەم، بە سووکی تەماشای تەمبێکردنی یەزدان مەکە، ڕقت لە سەرزەنشتی ئەو نەبێتەوە،

Мій сину, кара́ння Господнього не відкидай, і карта́ння Його не вважай тягаре́м, —

12 چونکە ئەوەی یەزدان خۆشیبوێ تەمبێی دەکات و وەک باوکێک بە کوڕ دڵخۆش دەبێت.

бо кого́ Господь любить, карта́є того, і кохає, немов батько сина!

13 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی دانایی دەدۆزێتەوە و بەو کەسەی تێگەیشتن بەدەستدەهێنێت،

Блаженна люди́на, що мудрість знайшла, і люди́на, що розум оде́ржала,

14 چونکە قازانجی لە قازانجی زیو باشترە و بەرهەمیشی لە زێڕ.

бо ліпше надба́ння її від надба́ння срібла́, і від щирого золота ліпший прибу́ток її,

15 لە یاقووت بەهادارترە و هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

дорожча за пе́рли вона, і всіляке жада́ння твоє не зрівняється з нею.

16 تەمەنی درێژ لە دەستی ڕاستیدایە و دەوڵەمەندی و ڕێزیش لە دەستی چەپی.

Довгість днів — у прави́ці її, багатство та слава — в ліви́ці її.

17 ڕێگاکانی ڕێگای خۆشحاڵین و هەموو ڕێڕەوەکانی ئاشتین.

Доро́ги її — то дороги приємности, всі стежки́ її — мир.

18 درەختی ژیانە بۆ ئەوانەی خۆیان پێوە گرتووە، خۆزگە دەخوازرێت بەوانەی پێی پابەند دەبن.

Вона дерево життя для тих, хто тримається міцно її, і блаженний, хто де́ржить її!

19 یەزدان بە دانایی زەوی دامەزراند، بە تێگەیشتنیش ئاسمانی چەسپاند.

Господь мудрістю землю заклав, небо розумом міцно поставив.

20 بە زانیاری ئەو قووڵاییەکان شەق بوون، هەورەکان شەونمیان دڵۆپاند.

Знання́м Його порозкрива́лись безо́дні, і кроплять росою ті хмари.

21 ڕۆڵە، دەست بە دانایی تەواو و سەلیقەوە بگرە، ئەمانە لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە،

Мій сину, нехай від оче́й твоїх це не відхо́дить, стережи добрий розум і розважність,

22 دەبنە ژیان بۆ تۆ، ملوانکە بۆ جوانی گەردنت.

і вони будуть життям для твоєї душі, і прикра́сою шиї твоєї, —

23 ئەوسا بە ئاسوودەیی بە ڕێگای خۆتدا دەڕۆیت و ساتمە ناکەیت و ناکەویت.

Тоді пі́деш безпечно своєю дорогою, а нога твоя не спотикне́ться!

24 کاتێک ڕادەکشێیت بێ ترسیت، ڕادەکشێیت و خەوت خۆش دەبێت.

Якщо покладе́шся — не будеш боятись, а ляжеш, то буде приємний твій сон.

25 نە لە بەڵای کتوپڕ دەترسیت و نە لە ماڵی بەدکاران کە وێران دەبێت،

Не бу́деш боятися на́глого стра́ху, ні бурі безбожних, як при́йде, —

26 چونکە یەزدان دەبێتە پشتیوانت و پێت لە پێوەبوون دەپارێزێت.

бо твоєю надією буде Госпо́дь, і Він пильнуватиме но́гу твою, щоб вона не зловилась у пастку!

27 دەستی چاکە مەگرەوە لەوانەی شایستەی چاکەن، کاتێک لە تواناتدایە بیکەیت.

Не стримуй добра́ потребу́ючому, коли в силі твоєї руки́ це вчини́ти,

28 بە کەس مەڵێ: «بڕۆ، دواتر وەرەوە، بەیانی دەتدەمێ،» لە کاتێکدا ئەو شتەت پێیە.

не кажи своїм ближнім: „Іди, і зно́ву прийди, а взавтра я дам“, коли маєш з собою.

29 پیلانی خراپ لە دژی دراوسێکەت مەگێڕە، لە کاتێکدا ئەو بە دڵنیاییەوە لەلات جێنشین بووە.

Не вио́рюй лихого на свого ближнього, коли він безпечно з тобою сидить.

30 لەخۆڕایی دژایەتی کەسێک مەکە، ئەگەر خراپەی لەگەڵتدا نەکرد.

Не сварися з люди́ною дармо, якщо злого вона не вчинила тобі.

31 بەغیلی بە پیاوی ستەمکار مەبە، هیچ ڕێگایەکی ئەو هەڵمەبژێرە،

Не за́здри наси́льникові, і ні одніє́ї з доріг його не вибирай,

32 چونکە لەلای یەزدان مرۆڤی قەڵپ قێزەونە، بەڵام نهێنی خۆی لەلای سەرڕاستانە.

бо бри́дить Господь крутія́ми, а з праведними в Нього дружба.

33 نەفرەتی یەزدان لەسەر ماڵی بەدکارە، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان بەرەکەتدار دەکات.

Прокля́ття Господнє на домі безбожного, а ме́шкання праведних Він благосло́вить, —

34 هەرچەندە گاڵتە بە گاڵتەجاڕان دەکات، بەڵام نیعمەت دەداتە بێفیزەکان.

з насмішників Він насміхається, а покі́рливим милість дає.

35 داناکان ڕێزداری بە میرات دەگرن، بەڵام گێلەکان شەرمەزاری هەڵدەگرن.

Мудрі славу вспадко́вують, а нерозумні носи́тимуть со́ром.