پەندەکانی سلێمان 3

1 ڕۆڵە، فێرکردنەکەم لەبیر مەکە، فەرمانەکانم لەناو دڵتدا هەڵبگرە،

Mon fils, ne mets point en oubli mon enseignement, et que ton cœur garde mes commandements.

2 چونکە ڕۆژگاری درێژ و ساڵانی ژیان و ئاشتیت بۆ زیاد دەکات.

Car ils t'apporteront de longs jours, et des années de vie, et de prospérité.

3 با خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لێت جیا نەبنەوە، بە ملتەوە گرێیان بدە، لەسەر پەڕەی دڵت بیاننووسە.

Que la gratuité et la vérité ne t'abandonnent point: lie-les à ton cou, et écris-les sur la table de ton cœur;

4 ئینجا پەسەندی و نازناوی چاک بەدەستدەهێنیت لەلای خودا و خەڵک.

Et tu trouveras la grâce et le bon sens aux yeux de Dieu et des hommes.

5 پڕ بەدڵ پشت بە یەزدان ببەستە و بە تێگەیشتوویی خۆت پشت ئەستوور مەبە.

Confie-toi de tout ton cœur en l'Eternel, et ne t'appuie point sur ta prudence.

6 لە هەموو ڕێگاکانت بیناسە، ئەویش ڕێچکەکانت ڕاست دەکات.

Considère-le en toutes tes voies, et il dirigera tes sentiers.

7 لەبەرچاوی خۆت، خۆت بە دانا مەزانە، لە یەزدان بترسە و لە بەدکاری بەدووربە.

Ne sois point sage à tes yeux; crains l'Eternel, et détourne-toi du mal.

8 دەبێتە تەندروستی بۆ لەشت و خۆراک بۆ ئێسقانەکانت.

Ce sera une médecine à ton nombril, et une humectation à tes os.

9 بە سامانت ڕێزی یەزدان بگرە، بە یەکەمین بەرهەمی هەموو خەرمانەکانت.

Honore l'Eternel de ton bien, et des prémices de tout ton revenu.

10 ئەمبارەکەت پڕ دەبێت هەتا تێری، قەڕابەکەت سەرڕێژ دەبێت لە شەرابی نوێ.

Et tes greniers seront remplis d'abondance, et tes cuves rompront de moût.

11 ڕۆڵەکەم، بە سووکی تەماشای تەمبێکردنی یەزدان مەکە، ڕقت لە سەرزەنشتی ئەو نەبێتەوە،

Mon fils, ne rebute point l'instruction de l'Eternel, et ne te fâche point de ce qu'il te reprend.

12 چونکە ئەوەی یەزدان خۆشیبوێ تەمبێی دەکات و وەک باوکێک بە کوڕ دڵخۆش دەبێت.

Car l'Eternel reprend celui qu'il aime, même comme un père l'enfant auquel il prend plaisir.

13 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی دانایی دەدۆزێتەوە و بەو کەسەی تێگەیشتن بەدەستدەهێنێت،

Ô! que bienheureux est l'homme [qui] trouve la sagesse, et l'homme qui met en avant l'intelligence!

14 چونکە قازانجی لە قازانجی زیو باشترە و بەرهەمیشی لە زێڕ.

Car le trafic qu'on peut faire d'elle, est meilleur que le trafic de l'argent; et le revenu qu'on en peut avoir, est meilleur que le fin or.

15 لە یاقووت بەهادارترە و هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

Elle est plus précieuse que les perles, et toutes tes choses désirables ne la valent point.

16 تەمەنی درێژ لە دەستی ڕاستیدایە و دەوڵەمەندی و ڕێزیش لە دەستی چەپی.

Il y a de longs jours en sa main droite, des richesses et de la gloire en sa gauche.

17 ڕێگاکانی ڕێگای خۆشحاڵین و هەموو ڕێڕەوەکانی ئاشتین.

Ses voies sont des voies agréables, et tous ses sentiers ne sont que prospérité.

18 درەختی ژیانە بۆ ئەوانەی خۆیان پێوە گرتووە، خۆزگە دەخوازرێت بەوانەی پێی پابەند دەبن.

Elle est l'arbre de vie à ceux qui l'embrassent; et tous ceux qui la tiennent sont rendus bienheureux.

19 یەزدان بە دانایی زەوی دامەزراند، بە تێگەیشتنیش ئاسمانی چەسپاند.

L'Eternel a fondé la terre par la sapience, et il a disposé les cieux par l'intelligence.

20 بە زانیاری ئەو قووڵاییەکان شەق بوون، هەورەکان شەونمیان دڵۆپاند.

Les abîmes se débordent par sa science, et les nuées distillent la rosée.

21 ڕۆڵە، دەست بە دانایی تەواو و سەلیقەوە بگرە، ئەمانە لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە،

Mon fils, qu'elles ne s'écartent point de devant tes yeux; garde la droite connaissance et la prudence.

22 دەبنە ژیان بۆ تۆ، ملوانکە بۆ جوانی گەردنت.

Et elles seront la vie de ton âme, et l'ornement de ton cou.

23 ئەوسا بە ئاسوودەیی بە ڕێگای خۆتدا دەڕۆیت و ساتمە ناکەیت و ناکەویت.

Alors tu marcheras en assurance par ta voie, et ton pied ne bronchera point.

24 کاتێک ڕادەکشێیت بێ ترسیت، ڕادەکشێیت و خەوت خۆش دەبێت.

Si tu te couches, tu n'auras point de frayeur, et quand tu te seras couché ton sommeil sera doux.

25 نە لە بەڵای کتوپڕ دەترسیت و نە لە ماڵی بەدکاران کە وێران دەبێت،

Ne crains point la frayeur subite, ni la ruine des méchants, quand elle arrivera.

26 چونکە یەزدان دەبێتە پشتیوانت و پێت لە پێوەبوون دەپارێزێت.

Car l'Eternel sera ton espérance, et il gardera ton pied d'être pris.

27 دەستی چاکە مەگرەوە لەوانەی شایستەی چاکەن، کاتێک لە تواناتدایە بیکەیت.

Ne retiens pas le bien de ceux à qui il appartient, encore qu'il fût en ta puissance de le faire.

28 بە کەس مەڵێ: «بڕۆ، دواتر وەرەوە، بەیانی دەتدەمێ،» لە کاتێکدا ئەو شتەت پێیە.

Ne dis point à ton prochain: Va, et retourne, et je te le donnerai demain, quand tu l'as par-devers toi.

29 پیلانی خراپ لە دژی دراوسێکەت مەگێڕە، لە کاتێکدا ئەو بە دڵنیاییەوە لەلات جێنشین بووە.

Ne machine point de mal contre ton prochain; vu qu'il habite en assurance avec toi.

30 لەخۆڕایی دژایەتی کەسێک مەکە، ئەگەر خراپەی لەگەڵتدا نەکرد.

N'aie point de procès sans sujet avec aucun, à moins qu'il ne t'ait fait quelque tort.

31 بەغیلی بە پیاوی ستەمکار مەبە، هیچ ڕێگایەکی ئەو هەڵمەبژێرە،

Ne porte point d'envie à l'homme violent, et ne choisis aucune de ses voies.

32 چونکە لەلای یەزدان مرۆڤی قەڵپ قێزەونە، بەڵام نهێنی خۆی لەلای سەرڕاستانە.

Car celui qui va de travers est en abomination à l'Eternel; mais son secret est avec ceux qui sont justes.

33 نەفرەتی یەزدان لەسەر ماڵی بەدکارە، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان بەرەکەتدار دەکات.

La malédiction de l'Eternel est dans la maison du méchant; mais il bénit la demeure des justes.

34 هەرچەندە گاڵتە بە گاڵتەجاڕان دەکات، بەڵام نیعمەت دەداتە بێفیزەکان.

Certes il se moque des moqueurs, mais il fait grâce aux débonnaires.

35 داناکان ڕێزداری بە میرات دەگرن، بەڵام گێلەکان شەرمەزاری هەڵدەگرن.

Les sages hériteront la gloire; mais l'ignominie élève les fous.