پەندەکانی سلێمان 3

1 ڕۆڵە، فێرکردنەکەم لەبیر مەکە، فەرمانەکانم لەناو دڵتدا هەڵبگرە،

Mon fils, n'oublie pas mon enseignement, mais que ton cœur garde mes commandements,

2 چونکە ڕۆژگاری درێژ و ساڵانی ژیان و ئاشتیت بۆ زیاد دەکات.

car ils vous ajouteront la durée des jours, années de vie, et de paix.

3 با خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لێت جیا نەبنەوە، بە ملتەوە گرێیان بدە، لەسەر پەڕەی دڵت بیاننووسە.

Ne laissez pas la bonté et la vérité vous abandonner. Attachez-les autour de votre cou. Écris-les sur la tablette de ton cœur.

4 ئینجا پەسەندی و نازناوی چاک بەدەستدەهێنیت لەلای خودا و خەڵک.

Ainsi, vous trouverez la faveur, et une bonne compréhension aux yeux de Dieu et des hommes.

5 پڕ بەدڵ پشت بە یەزدان ببەستە و بە تێگەیشتوویی خۆت پشت ئەستوور مەبە.

Fais confiance à Yahvé de tout ton cœur, et ne vous appuyez pas sur votre propre compréhension.

6 لە هەموو ڕێگاکانت بیناسە، ئەویش ڕێچکەکانت ڕاست دەکات.

Dans toutes tes voies, reconnais-le, et il rendra vos chemins droits.

7 لەبەرچاوی خۆت، خۆت بە دانا مەزانە، لە یەزدان بترسە و لە بەدکاری بەدووربە.

Ne sois pas sage à tes propres yeux. Craignez Yahvé, et éloignez-vous du mal.

8 دەبێتە تەندروستی بۆ لەشت و خۆراک بۆ ئێسقانەکانت.

Il sera sain pour votre corps, et de la nourriture pour vos os.

9 بە سامانت ڕێزی یەزدان بگرە، بە یەکەمین بەرهەمی هەموو خەرمانەکانت.

Honorez Yahvé par vos biens, avec les prémices de toute votre production;

10 ئەمبارەکەت پڕ دەبێت هەتا تێری، قەڕابەکەت سەرڕێژ دەبێت لە شەرابی نوێ.

ainsi vos granges seront remplies d'abondance, et vos cuves déborderont de vin nouveau.

11 ڕۆڵەکەم، بە سووکی تەماشای تەمبێکردنی یەزدان مەکە، ڕقت لە سەرزەنشتی ئەو نەبێتەوە،

Mon fils, ne méprise pas la discipline de Yahvé, et ne vous lassez pas de sa correction;

12 چونکە ئەوەی یەزدان خۆشیبوێ تەمبێی دەکات و وەک باوکێک بە کوڕ دڵخۆش دەبێت.

car celui que Yahvé aime, il le corrige, comme un père reprend le fils dont il se réjouit.

13 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی دانایی دەدۆزێتەوە و بەو کەسەی تێگەیشتن بەدەستدەهێنێت،

Heureux l'homme qui trouve la sagesse, l'homme qui comprend.

14 چونکە قازانجی لە قازانجی زیو باشترە و بەرهەمیشی لە زێڕ.

Pour elle, un bon profit vaut mieux que de l'argent, et son retour est meilleur que l'or fin.

15 لە یاقووت بەهادارترە و هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

Elle est plus précieuse que les rubis. Aucune des choses que vous pouvez désirer ne doit être comparée à elle.

16 تەمەنی درێژ لە دەستی ڕاستیدایە و دەوڵەمەندی و ڕێزیش لە دەستی چەپی.

La longueur des jours est dans sa main droite. Dans sa main gauche se trouvent les richesses et l'honneur.

17 ڕێگاکانی ڕێگای خۆشحاڵین و هەموو ڕێڕەوەکانی ئاشتین.

Ses voies sont des voies agréables. Tous ses chemins sont la paix.

18 درەختی ژیانە بۆ ئەوانەی خۆیان پێوە گرتووە، خۆزگە دەخوازرێت بەوانەی پێی پابەند دەبن.

Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent. Heureux tous ceux qui la retiennent.

19 یەزدان بە دانایی زەوی دامەزراند، بە تێگەیشتنیش ئاسمانی چەسپاند.

C'est par la sagesse que Yahvé a fondé la terre. Par l'intelligence, il a établi les cieux.

20 بە زانیاری ئەو قووڵاییەکان شەق بوون، هەورەکان شەونمیان دڵۆپاند.

Par sa connaissance, les profondeurs ont été brisées, et les cieux laissent tomber la rosée.

21 ڕۆڵە، دەست بە دانایی تەواو و سەلیقەوە بگرە، ئەمانە لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە،

Mon fils, qu'ils ne s'éloignent pas de tes yeux. Gardez la sagesse et la discrétion,

22 دەبنە ژیان بۆ تۆ، ملوانکە بۆ جوانی گەردنت.

ainsi ils seront la vie de ton âme, et la grâce pour votre cou.

23 ئەوسا بە ئاسوودەیی بە ڕێگای خۆتدا دەڕۆیت و ساتمە ناکەیت و ناکەویت.

Alors tu marcheras dans ta voie en toute sécurité. Votre pied ne trébuchera pas.

24 کاتێک ڕادەکشێیت بێ ترسیت، ڕادەکشێیت و خەوت خۆش دەبێت.

Quand tu te coucheras, tu n'auras pas peur. Oui, tu te coucheras, et ton sommeil sera doux.

25 نە لە بەڵای کتوپڕ دەترسیت و نە لە ماڵی بەدکاران کە وێران دەبێت،

Ne craignez pas la peur soudaine, ni de la désolation des méchants, quand elle viendra;

26 چونکە یەزدان دەبێتە پشتیوانت و پێت لە پێوەبوون دەپارێزێت.

car Yahvé sera ton assurance, et empêchera votre pied d'être pris.

27 دەستی چاکە مەگرەوە لەوانەی شایستەی چاکەن، کاتێک لە تواناتدایە بیکەیت.

Ne refusez pas le bien à ceux à qui il est dû, quand il est dans le pouvoir de votre main de le faire.

28 بە کەس مەڵێ: «بڕۆ، دواتر وەرەوە، بەیانی دەتدەمێ،» لە کاتێکدا ئەو شتەت پێیە.

Ne dis pas à ton prochain: « Va, et reviens; demain je te le donnerai, » quand vous l'avez près de vous.

29 پیلانی خراپ لە دژی دراوسێکەت مەگێڕە، لە کاتێکدا ئەو بە دڵنیاییەوە لەلات جێنشین بووە.

Ne médite pas le mal contre ton prochain, puisqu'il habite en sécurité près de vous.

30 لەخۆڕایی دژایەتی کەسێک مەکە، ئەگەر خراپەی لەگەڵتدا نەکرد.

Ne vous disputez pas avec un homme sans raison, s'il ne vous a fait aucun mal.

31 بەغیلی بە پیاوی ستەمکار مەبە، هیچ ڕێگایەکی ئەو هەڵمەبژێرە،

N'enviez pas l'homme de violence. Ne choisissez aucune de ses voies.

32 چونکە لەلای یەزدان مرۆڤی قەڵپ قێزەونە، بەڵام نهێنی خۆی لەلای سەرڕاستانە.

Car le pervers est une abomination pour Yahvé, mais son amitié est avec les honnêtes gens.

33 نەفرەتی یەزدان لەسەر ماڵی بەدکارە، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان بەرەکەتدار دەکات.

La malédiction de Yahvé est dans la maison des méchants, mais il bénit la demeure des justes.

34 هەرچەندە گاڵتە بە گاڵتەجاڕان دەکات، بەڵام نیعمەت دەداتە بێفیزەکان.

Certes, il se moque des moqueurs, mais il donne la grâce aux humbles.

35 داناکان ڕێزداری بە میرات دەگرن، بەڵام گێلەکان شەرمەزاری هەڵدەگرن.

Les sages hériteront de la gloire, mais la honte sera la promotion des imbéciles.