< پەندەکانی سلێمان 3 >
ڕۆڵە، فێرکردنەکەم لەبیر مەکە، فەرمانەکانم لەناو دڵتدا هەڵبگرە، | 1 |
My son, don't forget my instructions. Always keep my commands in mind.
چونکە ڕۆژگاری درێژ و ساڵانی ژیان و ئاشتیت بۆ زیاد دەکات. | 2 |
Then you will live a long time, and have a full life.
با خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لێت جیا نەبنەوە، بە ملتەوە گرێیان بدە، لەسەر پەڕەی دڵت بیاننووسە. | 3 |
Hold on to kindness and truth. Tie them around your neck; write them in your mind.
ئینجا پەسەندی و نازناوی چاک بەدەستدەهێنیت لەلای خودا و خەڵک. | 4 |
That way you'll gain a good reputation and be appreciated by both God and people.
پڕ بەدڵ پشت بە یەزدان ببەستە و بە تێگەیشتوویی خۆت پشت ئەستوور مەبە. | 5 |
Put your trust totally in the Lord—don't rely on what you think you know!
لە هەموو ڕێگاکانت بیناسە، ئەویش ڕێچکەکانت ڕاست دەکات. | 6 |
Remember him in everything you do, and he'll show you the right way.
لەبەرچاوی خۆت، خۆت بە دانا مەزانە، لە یەزدان بترسە و لە بەدکاری بەدووربە. | 7 |
Don't think you're wise—respect God and avoid evil.
دەبێتە تەندروستی بۆ لەشت و خۆراک بۆ ئێسقانەکانت. | 8 |
Then you will have healed and be made strong.
بە سامانت ڕێزی یەزدان بگرە، بە یەکەمین بەرهەمی هەموو خەرمانەکانت. | 9 |
Honor the Lord with your wealth and with the firstfruits of all the crops you grow.
ئەمبارەکەت پڕ دەبێت هەتا تێری، قەڕابەکەت سەرڕێژ دەبێت لە شەرابی نوێ. | 10 |
Then your barns will be filled with produce, and your vats will overflow with new wine.
ڕۆڵەکەم، بە سووکی تەماشای تەمبێکردنی یەزدان مەکە، ڕقت لە سەرزەنشتی ئەو نەبێتەوە، | 11 |
My son, don't reject the Lord's discipline or resent it when he corrects you,
چونکە ئەوەی یەزدان خۆشیبوێ تەمبێی دەکات و وەک باوکێک بە کوڕ دڵخۆش دەبێت. | 12 |
for the Lord corrects those he loves, as a father corrects a son who pleases him.
خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی دانایی دەدۆزێتەوە و بەو کەسەی تێگەیشتن بەدەستدەهێنێت، | 13 |
Happy are those who find wisdom and gain understanding,
چونکە قازانجی لە قازانجی زیو باشترە و بەرهەمیشی لە زێڕ. | 14 |
for wisdom is worth more than silver, and pays better than gold.
لە یاقووت بەهادارترە و هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای. | 15 |
She is more valuable than rubies—everything you could ever want just doesn't compare!
تەمەنی درێژ لە دەستی ڕاستیدایە و دەوڵەمەندی و ڕێزیش لە دەستی چەپی. | 16 |
She offers long life in one hand, and riches and honor in the other.
ڕێگاکانی ڕێگای خۆشحاڵین و هەموو ڕێڕەوەکانی ئاشتین. | 17 |
She brings true happiness, and leads to peaceful prosperity.
درەختی ژیانە بۆ ئەوانەی خۆیان پێوە گرتووە، خۆزگە دەخوازرێت بەوانەی پێی پابەند دەبن. | 18 |
Wisdom is a tree of life to everyone who embraces her, blessing those who accept her.
یەزدان بە دانایی زەوی دامەزراند، بە تێگەیشتنیش ئاسمانی چەسپاند. | 19 |
It was through wisdom that the Lord created the earth, and through understanding he set the heavens in place.
بە زانیاری ئەو قووڵاییەکان شەق بوون، هەورەکان شەونمیان دڵۆپاند. | 20 |
It was through his knowledge the waters of the deep were broken open, and the clouds sent down the dew.
ڕۆڵە، دەست بە دانایی تەواو و سەلیقەوە بگرە، ئەمانە لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە، | 21 |
My son, hold on to good judgment and wise decisions—don't let them out of your sight,
دەبنە ژیان بۆ تۆ، ملوانکە بۆ جوانی گەردنت. | 22 |
for they will be life to you, and an ornament for your neck.
ئەوسا بە ئاسوودەیی بە ڕێگای خۆتدا دەڕۆیت و ساتمە ناکەیت و ناکەویت. | 23 |
You will be able to walk confidently on your way, and you won't trip up.
کاتێک ڕادەکشێیت بێ ترسیت، ڕادەکشێیت و خەوت خۆش دەبێت. | 24 |
When you rest, you won't be afraid; when you lie down, your sleep will be sweet.
نە لە بەڵای کتوپڕ دەترسیت و نە لە ماڵی بەدکاران کە وێران دەبێت، | 25 |
You won't be afraid of a sudden panic, or of disasters that hit the wicked,
چونکە یەزدان دەبێتە پشتیوانت و پێت لە پێوەبوون دەپارێزێت. | 26 |
for the Lord will be the one you can trust in, and he will prevent you being caught in a trap.
دەستی چاکە مەگرەوە لەوانەی شایستەی چاکەن، کاتێک لە تواناتدایە بیکەیت. | 27 |
Don't hold back good from those who deserve it when it's something you have the power to do.
بە کەس مەڵێ: «بڕۆ، دواتر وەرەوە، بەیانی دەتدەمێ،» لە کاتێکدا ئەو شتەت پێیە. | 28 |
Don't tell your neighbor, “Go away. Come back tomorrow and then I'll give it to you,” when you've already got it.
پیلانی خراپ لە دژی دراوسێکەت مەگێڕە، لە کاتێکدا ئەو بە دڵنیاییەوە لەلات جێنشین بووە. | 29 |
Don't plan to harm your neighbor who lives nearby and trusts you.
لەخۆڕایی دژایەتی کەسێک مەکە، ئەگەر خراپەی لەگەڵتدا نەکرد. | 30 |
Don't quarrel with anybody for no reason, when they haven't done anything to hurt you.
بەغیلی بە پیاوی ستەمکار مەبە، هیچ ڕێگایەکی ئەو هەڵمەبژێرە، | 31 |
Don't be jealous of violent people—don't choose to follow their example!
چونکە لەلای یەزدان مرۆڤی قەڵپ قێزەونە، بەڵام نهێنی خۆی لەلای سەرڕاستانە. | 32 |
For the Lord hates deceitful people, but he is a friend to those who do what is good.
نەفرەتی یەزدان لەسەر ماڵی بەدکارە، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان بەرەکەتدار دەکات. | 33 |
The houses of the wicked are cursed by the Lord, but he blesses the homes of those who live right.
هەرچەندە گاڵتە بە گاڵتەجاڕان دەکات، بەڵام نیعمەت دەداتە بێفیزەکان. | 34 |
He mocks those who mock, but he is kind to the humble.
داناکان ڕێزداری بە میرات دەگرن، بەڵام گێلەکان شەرمەزاری هەڵدەگرن. | 35 |
The wise will receive honor, but fools are held up in disgrace.