پەندەکانی سلێمان 3

1 ڕۆڵە، فێرکردنەکەم لەبیر مەکە، فەرمانەکانم لەناو دڵتدا هەڵبگرە،

My son, forget not my law, and let thy heart keep my commandments.

2 چونکە ڕۆژگاری درێژ و ساڵانی ژیان و ئاشتیت بۆ زیاد دەکات.

For they shall add to thee length of days, and years of life and peace.

3 با خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لێت جیا نەبنەوە، بە ملتەوە گرێیان بدە، لەسەر پەڕەی دڵت بیاننووسە.

Let not mercy and truth leave thee, put them about thy neck, and write them in the tables of thy heart:

4 ئینجا پەسەندی و نازناوی چاک بەدەستدەهێنیت لەلای خودا و خەڵک.

And thou shalt And grace and good understanding before God and men.

5 پڕ بەدڵ پشت بە یەزدان ببەستە و بە تێگەیشتوویی خۆت پشت ئەستوور مەبە.

Have confidence in the Lord with all thy heart, and lean not upon thy own prudence.

6 لە هەموو ڕێگاکانت بیناسە، ئەویش ڕێچکەکانت ڕاست دەکات.

In all thy ways think on him, and he will direct thy steps.

7 لەبەرچاوی خۆت، خۆت بە دانا مەزانە، لە یەزدان بترسە و لە بەدکاری بەدووربە.

I Be not wise in thy own conceit: fear God, and depart from evil:

8 دەبێتە تەندروستی بۆ لەشت و خۆراک بۆ ئێسقانەکانت.

For it shall be health to thy navel, and moistening to thy bones.

9 بە سامانت ڕێزی یەزدان بگرە، بە یەکەمین بەرهەمی هەموو خەرمانەکانت.

Honour the Lord with thy substance, and give him of the first of all thy fruits:

10 ئەمبارەکەت پڕ دەبێت هەتا تێری، قەڕابەکەت سەرڕێژ دەبێت لە شەرابی نوێ.

And thy barns shall be filled with abundance, and thy presses shall run over with wine.

11 ڕۆڵەکەم، بە سووکی تەماشای تەمبێکردنی یەزدان مەکە، ڕقت لە سەرزەنشتی ئەو نەبێتەوە،

My son, reject not the correction of the Lord: and do not faint when thou art chastised by him:

12 چونکە ئەوەی یەزدان خۆشیبوێ تەمبێی دەکات و وەک باوکێک بە کوڕ دڵخۆش دەبێت.

For whom the Lord loveth, he chastiseth: and as a father in the son he pleaseth himself.

13 خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی دانایی دەدۆزێتەوە و بەو کەسەی تێگەیشتن بەدەستدەهێنێت،

Blessed is the man that findeth wisdom and is rich in prudence:

14 چونکە قازانجی لە قازانجی زیو باشترە و بەرهەمیشی لە زێڕ.

The purchasing thereof is better than the merchandise of silver, and her fruit than the chiefest and purest gold:

15 لە یاقووت بەهادارترە و هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای.

She is more precious than all riches: and all the things that are desired, are not to be compared with her.

16 تەمەنی درێژ لە دەستی ڕاستیدایە و دەوڵەمەندی و ڕێزیش لە دەستی چەپی.

Length of days is in her right hand, and in her left hand riches and glory.

17 ڕێگاکانی ڕێگای خۆشحاڵین و هەموو ڕێڕەوەکانی ئاشتین.

Her ways are beautiful ways, and all her paths are peaceable.

18 درەختی ژیانە بۆ ئەوانەی خۆیان پێوە گرتووە، خۆزگە دەخوازرێت بەوانەی پێی پابەند دەبن.

She is a tree of life to them that lay hold on her: and he that shall retain her is blessed.

19 یەزدان بە دانایی زەوی دامەزراند، بە تێگەیشتنیش ئاسمانی چەسپاند.

The Lord by wisdom hath founded the earth, hath established the heavens by prudence.

20 بە زانیاری ئەو قووڵاییەکان شەق بوون، هەورەکان شەونمیان دڵۆپاند.

By his wisdom the depths have broken out, and the clouds grow thick with dew.

21 ڕۆڵە، دەست بە دانایی تەواو و سەلیقەوە بگرە، ئەمانە لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە،

My son, let not these things depart from thy eyes: keep the law and counsel:

22 دەبنە ژیان بۆ تۆ، ملوانکە بۆ جوانی گەردنت.

And there shall be life to thy soul, and grace to thy mouth.

23 ئەوسا بە ئاسوودەیی بە ڕێگای خۆتدا دەڕۆیت و ساتمە ناکەیت و ناکەویت.

Then shalt thou walk confidently in thy way, and thy foot shall not stumble:

24 کاتێک ڕادەکشێیت بێ ترسیت، ڕادەکشێیت و خەوت خۆش دەبێت.

If thou sleep, thou shalt not fear: thou shalt rest, and thy sleep shall be sweet.

25 نە لە بەڵای کتوپڕ دەترسیت و نە لە ماڵی بەدکاران کە وێران دەبێت،

Be not afraid of sudden fear, nor of the power of the wicked falling upon thee.

26 چونکە یەزدان دەبێتە پشتیوانت و پێت لە پێوەبوون دەپارێزێت.

For the Lord will be at thy side, and will keep thy foot that thou be not taken.

27 دەستی چاکە مەگرەوە لەوانەی شایستەی چاکەن، کاتێک لە تواناتدایە بیکەیت.

Do not withhold him from doing good, who is able: if thou art able, do good thyself also.

28 بە کەس مەڵێ: «بڕۆ، دواتر وەرەوە، بەیانی دەتدەمێ،» لە کاتێکدا ئەو شتەت پێیە.

Say not to thy friend: Go, and come again: and tomorrow I will give to thee: when thou canst give at present.

29 پیلانی خراپ لە دژی دراوسێکەت مەگێڕە، لە کاتێکدا ئەو بە دڵنیاییەوە لەلات جێنشین بووە.

Practise not evil against thy friend, when he hath confidence in thee.

30 لەخۆڕایی دژایەتی کەسێک مەکە، ئەگەر خراپەی لەگەڵتدا نەکرد.

Strive not against a man without cause, when he hath done thee no evil.

31 بەغیلی بە پیاوی ستەمکار مەبە، هیچ ڕێگایەکی ئەو هەڵمەبژێرە،

Envy not the unjust man, and do not follow his ways:

32 چونکە لەلای یەزدان مرۆڤی قەڵپ قێزەونە، بەڵام نهێنی خۆی لەلای سەرڕاستانە.

For every mocker is an abomination to the Lord, and his communication is with the simple.

33 نەفرەتی یەزدان لەسەر ماڵی بەدکارە، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان بەرەکەتدار دەکات.

Want is from the Lord in the house of the wicked: but the habitations of the just shall be blessed.

34 هەرچەندە گاڵتە بە گاڵتەجاڕان دەکات، بەڵام نیعمەت دەداتە بێفیزەکان.

He shall scorn the scorners, and to the meek he will give grace.

35 داناکان ڕێزداری بە میرات دەگرن، بەڵام گێلەکان شەرمەزاری هەڵدەگرن.

The wise shall possess glory: the promotion of fools is disgrace.