پەندەکانی سلێمان 29

1 ئەوەی زۆر سەرزەنشت بکرێت و هەر کەللەڕەق بێت، لەناکاو تێکدەشکێت و چارەسەریشی نابێت.

A man hating sharp words and making his heart hard, will suddenly be broken and will not be made well again.

2 کاتێک ڕاستودروستان زۆر بن گەل دڵخۆش دەبێت، کە بەدکار فەرمانڕەوا بێت گەل دەناڵێنێت.

When the upright have power, the people are glad; when an evil man is ruler, grief comes on the people.

3 ئەوەی حەز لە دانایی بکات باوکی دڵخۆش دەکات، هاوڕێی لەشفرۆشانیش سامان بەفیڕۆ دەدات.

A man who is a lover of wisdom is a joy to his father: but he who goes in the company of loose women is a waster of wealth.

4 پاشا بە دادوەری وڵات ڕادەگرێت، بەڵام ئەوانەی بەدوای پارە بکەون وێرانی دەکەن.

A king, by right rule, makes the land safe; but one full of desires makes it a waste.

5 ئەو کەسەی لەگەڵ دراوسێکەی زمانلووسی بکات داو لەبەرپێی دەنێتەوە.

A man who says smooth things to his neighbour is stretching out a net for his steps.

6 لە گوناهی پیاوخراپ تەڵە هەیە، بەڵام کەسی ڕاستودروست گۆرانی دەڵێت و دڵخۆش دەبێت.

In the steps of an evil man there is a net for him, but the upright man gets away quickly and is glad.

7 کەسی ڕاستودروست گرنگی بە مافی هەژار دەدات، بەڵام بەدکار ئەو گرنگییە تێناگات.

The upright man gives attention to the cause of the poor: the evil-doer gives no thought to it.

8 گاڵتەجاڕان شار دەخەنە ئاژاوەوە، بەڵام دانایان تووڕەیی کپ دەکەنەوە.

Men of pride are the cause of violent acts in a town, but by wise men wrath is turned away.

9 ئەگەر پیاوێکی دانا گێلێک بداتە دادگا، گێلەکە تووڕە بێت یان گاڵتەی پێ بێت ئاشتی نابێت.

If a wise man goes to law with a foolish man, he may be angry or laughing, but there will be no rest.

10 خوێنڕێژان ڕقیان لە کەسی دروست دەبێتەوە، بەڵام سەرڕاستان ژیانی دەپارێزن.

Men of blood are haters of the good man, and evil-doers go after his soul.

11 گێل هەرچی تووڕەیی لە دڵدایە دەریدەبڕێت، بەڵام دانا خۆی دەگرێت.

A foolish man lets out all his wrath, but a wise man keeps it back quietly.

12 ئەگەر فەرمانڕەوایەک گوێ لە قسەی درۆ بگرێت، هەموو خزمەتکارەکانی دەبنە بەدکار.

If a ruler gives attention to false words, all his servants are evil-doers.

13 هەژار لەگەڵ زۆردار لەمەدا لە یەکتری دەچن: یەزدان ڕووناکی بە چاوی هەردووکیان دەدات.

The poor man and his creditor come face to face: the Lord gives light to their eyes equally.

14 ئەگەر پاشایەک بە ڕاستی دادوەری هەژاران بکات، تەختەکەی هەتاهەتایە دەچەسپێت.

The king who is a true judge in the cause of the poor, will be safe for ever on the seat of his power.

15 داری تەمبێکردن دانایی دەبەخشێت، بەڵام منداڵ جڵەوی بەربدرێت دایکی خۆی شەرمەزار دەکات.

The rod and sharp words give wisdom: but a child who is not guided is a cause of shame to his mother.

16 کاتێک بەدکاران گەشە دەکەن گوناه زۆر دەبێت، بەڵام ڕاستودروستان کەوتنیان دەبینن.

When evil men are in power, wrongdoing is increased; but the upright will have pleasure when they see their downfall.

17 کوڕەکەت تەمبێ بکە دەتحەسێنێتەوە، چێژ دەداتە گیانت.

Give your son training, and he will give you rest; he will give delight to your soul.

18 بەبێ سروش گەل بەڕەڵا دەبێت، بەڵام ئەوەی تەورات پەیڕەو بکات خۆزگەی پێ دەخوازرێت.

Where there is no vision, the people are uncontrolled; but he who keeps the law will be happy.

19 خزمەتکار تەنها بە قسە تەمبێ نابێت، هەرچەندە تێدەگات، بەڵام گوێی ناداتێ.

A servant will not be trained by words; for though the sense of the words is clear to him, he will not give attention.

20 ئەو کەسەت بینیوە بە پەلەیە لە قسەکانی؟ گێل لەو زیاتر ئومێدی پێ دەکرێت.

Have you seen a man who is quick with his tongue? There is more hope for a foolish man than for him.

21 ئەوەی خزمەتکارەکەی لە منداڵییەوە بە ناز ڕابگرێت، لە کۆتاییدا لێی هەڵدەگەڕێتەوە.

If a servant is gently cared for from his early years, he will become a cause of sorrow in the end.

22 کەسی تووڕە ناکۆکی دەوروژێنێت، کەسی هەڵچووش گوناهی زۆرە.

An angry man is the cause of fighting, and a man given to wrath does much wrong.

23 لووتبەرزی مرۆڤ خۆی نزم دەکاتەوە، بەڵام بێفیز ڕێزدار دەبێت.

A man's pride will be the cause of his fall, but he who has a gentle spirit will get honour.

24 هاوبەشی دز ڕقی لە خۆی دەبێتەوە، سوێند دەخوات و دانی پێدا نانێت.

A man who takes part with a thief has hate for his soul; he is put under oath, but says nothing.

25 ترسی مرۆڤ تەڵە دەنێتەوە، بەڵام ئەوەی پشت بە یەزدان ببەستێت پەناگیر دەبێت.

The fear of man is a cause of danger: but whoever puts his faith in the Lord will have a safe place on high.

26 زۆر کەس داوای ڕەزامەندی فەرمانڕەوایان دەکەن، بەڵام مرۆڤ لەلایەن یەزدانەوە دادپەروەری بەدەستدەهێنێت.

The approval of a ruler is desired by great numbers: but the decision in a man's cause comes from the Lord.

27 قێزی ڕاستودروستان لە کەسی ناڕەوایە، قێزی بەدکاریش لەوەیە کە ڕێگای ڕاستە.

An evil man is disgusting to the upright, and he who is upright is disgusting to evil-doers.