پەندەکانی سلێمان 28
| بەدکار بێ ئەوەی کەس ڕاوی بنێت هەڵدێت، بەڵام ڕاستودروست وەک بەچکە شێر چاونەترسە. | 1 |
The wicked flee when no one pursues; but the righteous are as bold as a lion.
| کە یاخیبوون لە خاکێک هەبێت میری زۆر دەبێت، بەڵام فەرمانڕەوایەکی تێگەیشتوو و زانا نیشتیمان بەرقەرار دەکات. | 2 |
In rebellion, a land has many rulers, but order is maintained by a man of understanding and knowledge.
| ئەو سەرکردەیەی هەژاران بچەوسێنێتەوە، وەک بارانێکی بەخوڕە هیچ خۆراکێک ناهێڵێتەوە. | 3 |
A needy man who oppresses the poor is like a driving rain which leaves no crops.
| ئەوانەی واز لە تەورات دەهێنن ستایشی بەدکار دەکەن، بەڵام پارێزەرانی تەورات دژایەتییان دەکەن. | 4 |
Those who forsake the Torah praise the wicked; but those who keep the Torah contend with them.
| پیاوخراپان لە دادپەروەری تێناگەن، بەڵام ئەوانەی ڕوو لە یەزدان دەکەن تەواو تێدەگەن. | 5 |
Evil men don’t understand justice; but those who seek the LORD understand it fully.
| باشترە هەژار ڕێگای تەواوەتی گرتبێت، لە دەوڵەمەند کە ڕێگاکان خواردەکاتەوە. | 6 |
Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his ways, and he is rich.
| ئەوەی تەورات بپارێزێت کوڕێکی تێگەیشتووە، بەڵام هاوڕێی دەستبڵاوان باوکی خۆی ڕیسوا دەکات. | 7 |
Whoever keeps the Torah is a wise son; but he who is a companion of gluttons shames his father.
| ئەوەی بە سوو و بازاڕگرانکردن سامانی خۆی زۆر بکات، بۆ یەکێکی کۆدەکاتەوە کە بەزەیی بە نەداران دێتەوە. | 8 |
He who increases his wealth by excessive interest gathers it for one who has pity on the poor.
| ئەوەی گوێی دابخات لە بیستنی فێرکردنەکەم، تەنانەت نوێژەکەشی قێزەونە. | 9 |
He who turns away his ear from hearing the Torah, even his prayer is an abomination.
| ئەوەی سەرڕاستان بەرەو ڕێگای خراپە ببات، دەکەوێتە ئەو چاڵەوە کە خۆی هەڵیکەندووە، بەڵام ئەوانەی کە بێ کەموکوڕین میراتی باشیان بەردەکەوێت. | 10 |
Whoever causes the upright to go astray in an evil way, he will fall into his own trap; but the blameless will inherit good.
| دەوڵەمەند لەبەرچاوی خۆی دانایە، بەڵام هەژاری تێگەیشتوو دەیپشکنێت. | 11 |
The rich man is wise in his own eyes; but the poor who has understanding sees through him.
| لە سەرکەوتنی ڕاستودروستان شانازییەکی گەورە هەیە، بەڵام لە هەستانی بەدکاران خەڵکی خۆیان دەشارنەوە. | 12 |
When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men hide themselves.
| ئەوەی گوناهەکانی خۆی بشارێتەوە سەرناکەوێت، بەڵام دانپێدانەر و وازلێهێنەر بەر بەزەیی دەکەوێت. | 13 |
He who conceals his sins doesn’t prosper, but whoever confesses and renounces them finds mercy.
| خۆزگە دەخوازرێ بە کەسێک بەردەوام لە یەزدان بترسێت، بەڵام ئەوەی دڵی خۆی ڕەق بکات دەکەوێتە خراپەوە. | 14 |
Blessed is the man who always fears; but one who hardens his heart falls into trouble.
| وەک شێرێکی بە نەڕەنەڕ و ورچێکی هەڵچووە، فەرمانڕەوای بەدکار بەسەر گەلی نەدارەوە. | 15 |
As a roaring lion or a charging bear, so is a wicked ruler over helpless people.
| فەرمانڕەوای ناتێگەیشتوو زۆرداری زۆر دەکات، بەڵام ئەوەی ڕقی لە دەستکەوتی ناڕەوا بێت تەمەن درێژ دەبێت. | 16 |
A tyrannical ruler lacks judgment. One who hates ill-gotten gain will have long days.
| ئەوەی خوێنی کەسێکی لە مل بێت هەتا ڕۆژی مردنی هەڵاتوو دەبێت. با کەس پشتیوانی نەکات. | 17 |
A man who is tormented by blood guilt will be a fugitive until death. No one will support him.
| ئەوەی بە ڕێگای تەواویدا بڕوات ڕزگار دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕێگاکانی خوار بکات لەپڕ دەکەوێت. | 18 |
Whoever walks blamelessly is kept safe; but one with perverse ways will fall suddenly.
| ئەوەی خزمەتی زەوی خۆی بکات تێر نان دەبێت، بەڵام ئەوەی دوای هیچوپووچی بکەوێت تێر هەژاری دەبێت. | 19 |
One who works his land will have an abundance of food; but one who chases fantasies will have his fill of poverty.
| کەسی دڵسۆز بەرەکەتی زۆرە، بەڵام ئەوەی بە پەلە بێت بۆ دەوڵەمەندی بێ سزا نابێت. | 20 |
A faithful man is rich with blessings; but one who is eager to be rich will not go unpunished.
| لایەنگری باش نییە، بەڵام مرۆڤ بۆ لەتە نانێک گوناه دەکات. | 21 |
To show partiality is not good, yet a man will do wrong for a piece of bread.
| کەسی بەرچاوتەنگ بە پەلەیە بۆ دەوڵەمەندی، بەڵام نازانێت نەبوونی بۆ دێت. | 22 |
A stingy man hurries after riches, and doesn’t know that poverty waits for him.
| ئەوەی کەسێک سەرزەنشت بکات لە کۆتاییدا پەسەندتر دەبێت لەوەی زمانلووسی دەکات. | 23 |
One who rebukes a man will afterward find more favor than one who flatters with the tongue.
| ئەوەی دایک و باوکی تاڵان بکات و بڵێت: «ئەمە گوناه نییە!» ئەو کەسە هاوبەشی کاولکارانە. | 24 |
Whoever robs his father or his mother and says, “It’s not wrong,” is a partner with a destroyer.
| چاوبرسی ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام ئەوانەی پشت بە یەزدان دەبەستن سەرکەوتوو دەبن. | 25 |
One who is greedy stirs up strife; but one who trusts in the LORD will prosper.
| ئەوەی پشت بە بیرکردنەوەی خۆی ببەستێت گێلە، بەڵام ئەوەی بە ڕێگای داناییدا بڕوات دەرباز دەبێت. | 26 |
One who trusts in himself is a fool; but one who walks in wisdom is kept safe.
| ئەوەی بە هەژار ببەخشێت نەبوون نابێت، بەڵام ئەوەی ڕووی لێ وەرگێڕێت نەفرەتی زۆر دەبێت. | 27 |
One who gives to the poor has no lack; but one who closes his eyes will have many curses.
| بە هەستانی بەدکاران خەڵکی خۆیان دەشارنەوە، بەڵام بە لەناوچوونیان ڕاستودروستان سەردەکەون. | 28 |
When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous thrive.
