پەندەکانی سلێمان 27

1 شانازی بە سبەینێ مەکە، چونکە نازانی ڕۆژ چی لێ دەکەوێتەوە.

Boast not thyself of to-morrow; For thou knowest not what a day may bring forth.

2 با نامۆ ستایشت بکات نەک دەمی خۆت، بێگانە نەک لێوەکانت.

Let another man praise thee, and not thine own mouth; A stranger, and not thine own lips.

3 بەرد قورسە و لم بە سەنگە، بەڵام تووڕەیی گێل لە هەردووکیان قورسترە.

A stone is heavy, and the sand weighty; But a fool’s vexation is heavier than they both.

4 هەڵچوون توندوتیژە و تووڕەیی لێشاوە، بەڵام کێ لەبەردەم ئیرەیی خۆ ڕادەگرێت؟

Wrath is cruel, and anger is overwhelming; But who is able to stand before jealousy?

5 سەرزەنشتی ئاشکرا لە خۆشەویستی شاردراوە باشترە.

Better is open rebuke Than love that is hidden.

6 برینی دۆست دڵسۆزییە، بەڵام ماچی دوژمن بە فێڵە.

Faithful are the wounds of a friend; But the kisses of an enemy are profuse.

7 کەسی تێر پێ لە هەنگوین دەنێت، بەڵام بۆ برسی هەموو تاڵێتییەک شیرینە.

The full soul loatheth a honeycomb; But to the hungry soul every bitter thing is sweet.

8 وەک چۆلەکەی وێڵبوو لە هێلانەکەی، ئاوایە مرۆڤی وێڵ لە هەواری خۆی.

As a bird that wandereth from her nest, So is a man that wandereth from his place.

9 بۆن و بخورد دڵ خۆش دەکەن، شیرینی برادەریش لە پەرۆشی ڕاوێژە.

Oil and perfume rejoice the heart; So doth the sweetness of a man’s friend [that cometh] of hearty counsel.

10 واز لە برادەرەکانی خۆت و باوکت مەهێنە، لە ڕۆژی لێقەومانت مەچووە ماڵی برات، دراوسێی نزیک لە برای دوور باشترە.

Thine own friend, and thy father’s friend, forsake not; And go not to thy brother’s house in the day of thy calamity: Better is a neighbor that is near than a brother far off.

11 ڕۆڵە، دانا بە و دڵم خۆش بکە، بۆ ئەوەی وەڵامی ئەوانە بدەمەوە کە لۆمەم دەکەن.

My son, be wise, and make my heart glad, That I may answer him that reproacheth me.

12 ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ.

A prudent man seeth the evil, [and] hideth himself; [But] the simple pass on, [and] suffer for it.

13 ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، لەبەر بێگانەکە بارمتەی لێ وەربگرە.

Take his garment that is surety for a stranger; And hold him in pledge [that is surety] for a foreign woman.

14 ئەوەی بە دەنگی بەرز داوای بەرەکەت بۆ دراوسێکەی بکات لە بەیانی زوودا، بە نەفرەت بۆی ئەژمارد دەکرێت.

He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, It shall be counted a curse to him.

15 دڵۆپەکردنی بەردەوام لە ڕۆژی باران، هەروەک ئافرەتی شەڕانییە.

A continual dropping in a very rainy day And a contentious woman are alike:

16 ئەوەی دەستەمۆی بکات، با دەستەمۆ دەکات، بە دەستی ڕاستی زەیت دەگرێت.

He that would restrain her restraineth the wind; And his right hand encountereth oil.

17 ئاسن بە ئاسن تیژ دەکرێت و مرۆڤیش ڕووی برادەرەکەی تیژ دەکات.

Iron sharpeneth iron; So a man sharpeneth the countenance of his friend.

18 ئەوەی چاودێری دار هەنجیرێک بکات بەرەکەی دەخوات، ئەوەی گەورەکەی خۆی بپارێزێت ڕێزی دەگیرێت.

Whoso keepeth the fig-tree shall eat the fruit thereof; And he that regardeth his master shall be honored.

19 وەک لە ئاودا وێنەدانەوەی ڕوو دەبینرێت، ئاواش دڵی مرۆڤ وێنەی مرۆڤەکە دەداتەوە.

As in water face [answereth] to face, So the heart of man to man.

20 جیهانی مردووان و لەناوچوون تێر نابن، هەروەها چاوی مرۆڤیش تێر نابێت. (Sheol h7585)

Sheol and Abaddon are never satisfied; And the eyes of man are never satisfied. (Sheol h7585)

21 بۆتە بۆ زیوە و کوورە بۆ زێڕ، مرۆڤیش بە دەمی ستایشکەرەکەی تاقی دەکرێتەوە.

The refining pot is for silver, and the furnace for gold; And a man is [tried] by his praise.

22 هەرچەندە گێل لەناو هاون بکوتی، لەگەڵ دانەوێڵە بە دەسکە هاون، گێلایەتییەکەی لێی جیا نابێتەوە.

Though thou shouldest bray a fool in a mortar with a pestle along with bruised grain, Yet will not his foolishness depart from him.

23 باش حاڵی مێگەلەکانت بزانە، دڵت هەر لەلای ڕانە مەڕەکانت بێت،

Be thou diligent to know the state of thy flocks, [And] look well to thy herds:

24 چونکە دەوڵەمەندی هەتاسەر نییە، تاجیش نەوە بە نەوە بەردەوام نابێت.

For riches are not for ever; And doth the crown endure unto all generations?

25 کاتێک کا نامێنێت و گیا دەردەکەوێت، گیاوگۆڵی شاخان کۆدەکرێنەوە،

The hay is carried, and the tender grass showeth itself, And the herbs of the mountains are gathered in.

26 بەرخەکان بۆ جلوبەرگ و گیسکەکانیش بۆ نرخی کێڵگە.

The lambs are for thy clothing, And the goats are the price of the field;

27 بەپێی پێویست شیری بزنیشت دەبێت کە بەشی خواردنی خۆت و خێزانەکەت و بژێوی کەنیزەکانت دەکات.

And [there will be] goats’ milk enough for thy food, for the food of thy household, And maintenance for thy maidens.