پەندەکانی سلێمان 24
| ئیرەیی بە پیاوخراپان مەبە، ئارەزوو مەکە لەگەڵیاندا بیت، | 1 |
Be thou not envious of bad men, and do not long to be with them.
| چونکە دڵیان پیلانی زۆرداری دەکێشێت و لێوەکانیان باسی گرفتنانەوە دەکەن. | 2 |
For their heart meditateth destruction, and of mischief do their lips speak.
| بە دانایی ماڵ بنیاد دەنرێت، بە تێگەیشتنیش دەچەسپێت، | 3 |
Through wisdom is a house built; and through understanding is it firmly established;
| بە زانیاریش ژوورەکان پڕ دەبن لە هەموو گەنجینەیەکی بە نرخ و جوان. | 4 |
And through knowledge are chambers filled with all manner of precious and pleasant wealth.
| پیاوی دانا بەتوانایە، کەسی زانا هێزی زیاد دەبێت. | 5 |
A wise man is [always] in power; and a man of knowledge fortifieth [his] strength.
| بێگومان بە ڕاوێژەوە شەڕ دەکەیت، سەرکەوتنیش بە زۆری ئامۆژگارانە. | 6 |
For by wise counsel canst thou conduct thy war; and there is help in a multitude of counsellors.
| دانایی بەرزە بۆ گێل، لە کۆڕی ناو دەروازەدا دەمی لێک ناکاتەوە. | 7 |
Wisdom is too high for a fool: in the gate can he not open his mouth.
| ئەوەی بیر لە خراپە بکاتەوە، بە تەڵەکەباز ناودەبردرێت. | 8 |
Him that deviseth to do evil, men call a master of wicked devices.
| پیلانی گێلایەتی گوناهە، خەڵک قێزیان لە گاڵتەجاڕە. | 9 |
The counsel of folly is sin; and an abomination to men is the scorner.
| ئەگەر ورە بەردەیت لە ڕۆژی تەنگانە، بێ هێزیت! | 10 |
If thou despond on the day of distress, thy strength is small.
| ئەوانە دەرباز بکە کە بۆ مردن دەبردرێن و لەوانەی بۆ سەربڕین پاڵخراون، کەمتەرخەم مەبە. | 11 |
Deliver those that are taken unto death, and those that are moved away to the slaughter hold back.
| ئەگەر بڵێی: «ئەوەتا ئەمەم نەزانیوە،» ئایا هەڵسەنگێنەری دڵەکان تێناگات؟ ئەوەی گیانت دەپارێزێت ئایا نازانێت؟ ئایا سزای مرۆڤ بەپێی کردەوەکانی ناداتەوە؟ | 12 |
If thou shouldst say, Behold, we know not this man: lo, he that weigheth hearts will truly regard it, and he that keepeth thy soul will surely know it; and he will give a recompense to man according to his doing.
| ڕۆڵە، هەنگوین بخۆ، چونکە باشە و شیلەی هەنگوین لە گەرووت شیرینە، | 13 |
Eat honey, my son, because it is good; and the fine honey, which is sweet to thy palate:
| هەروەها بزانە دانایی بۆ گیانت بەم جۆرەیە. ئەگەر دانایی بدۆزیتەوە دواڕۆژت دەبێت و ئومێدبڕ نابیت. | 14 |
So obtain the knowledge of wisdom for thy soul: when thou hast found her, then shall there be a [happy] future, and thy hope shall not be cut off.
| وەک خراپەکار خۆت مەڵاس مەدە بۆ ماڵی کەسی ڕاستودروست، هەڵمەکوتە سەر جێی حەسانەوەی، | 15 |
Lie not in wait, O wicked man! against the dwelling of the righteous; waste not his resting-place;
| چونکە کەسی ڕاستودروست حەوت جار دەکەوێت و هەڵدەستێتەوە، بەڵام کارەسات بەدکاران تێکدەشکێنێت. | 16 |
For though the righteous were to fall seven times, he will rise up again; but the wicked shall stumble into misfortune.
| بە ساتمەکردنی دوژمنت شاد مەبە، بە کەوتنیشی دڵت خۆش نەبێت، | 17 |
At the fall of thy enemy do not rejoice; and at his stumbling let not thy heart be glad:
| نەوەک یەزدان ببینێت و بەلایەوە خراپ بێت، جا تووڕەیی خۆی لێ بگێڕێتەوە. | 18 |
Lest the Lord see it and it be displeasing in his eyes, and he turn away from him his wrath.
| مەراق لە خراپەکاران مەخۆ، ئیرەیی بە بەدکاران مەبە، | 19 |
Fret not thyself because of evil-doers, neither be thou envious of the wicked;
| چونکە خراپەکار دواڕۆژی نابێت و چرای بەدکاران دەکوژێتەوە. | 20 |
For there will be no [happy] future for the bad man: the lamp of the wicked will be quenched.
| ڕۆڵە، لە یەزدان و پاشا بترسە، تێکەڵی یاخیبووەکان مەبە، | 21 |
My son, fear the Lord and the king: with those that are desirous to change do not mingle thyself;
| چونکە بەڵایان لەپڕ دێت، بەڵای هەردووکیان کێ دەیزانێت؟ | 22 |
For suddenly will their calamity arise; and who knoweth the ruin of both of them!
| هەروەها ئەمەش قسەی دانایانە: لایەنگریکردن لە دادوەری باش نییە. | 23 |
These things also are for the wise. To have respect of persons in judgment is not good.
| ئەوەی بە بەدکار بڵێت: «تۆ بێتاوانی،» گەلان نەفرەتی لێ دەکەن و نەتەوەکان تاوانباری دەکەن. | 24 |
Him that saith unto the wicked, Thou art righteous, will the people denounce, him will nations hold accursed;
| بەڵام ئەوانەی بەدکار تاوانبار دەکەن دەکەونە خۆشی و بەرەکەتی باشیان بەسەردا دەڕژێت. | 25 |
But to those that punish delight shall be given, and upon them shall come the blessing of the good.
| وەڵامی ڕاست وەک ماچی لێوە. | 26 |
Men will kiss the lips of him that giveth a proper answer.
| کاروباری خۆت لە دەرەوە ڕاپەڕێنە و لە کێڵگەکەت ئامادەی بکە، دوای ئەمە ماڵی خۆت بنیاد بنێ. | 27 |
Prepare without thy work, and make it fit in the field for thyself: and afterward build thy house.
| بەبێ هۆ لە دژی دراوسێکەت شایەتی مەدە، بە لێوەکانت فێڵ مەکە. | 28 |
Be not without cause a witness against thy neighbor; for wouldst thou beguile with thy lips?
| مەڵێ: «چی لێکردووم، ئاوای لێ دەکەم، سزای ئەو پیاوە بەپێی کردەوەکەی دەدەمەوە.» | 29 |
Say not, As he hath done to me so will I do to him: I will recompense every man according to his doing.
| بەلای کێڵگەی پیاوی تەمبەڵ تێپەڕیم، بەلای ڕەزەمێوی کەسی تێنەگەیشتووش. | 30 |
By the field of a slothful man I once passed along, and by the vineyard of a man void of sense:
| چقڵ هەمووی داگرتبوو، گەزگەزکە هەمووی داپۆشی بوو، کەڵەکە بەردەکانی ڕووخابوو. | 31 |
And, lo, it was all grown over with thorns, nettles had covered its surface, and its stone-wall was broken down.
| تەماشام کرد و لە دڵی خۆمدا لێکم دایەوە، بینیم و وانەم لێ وەرگرت: | 32 |
And when I had indeed beheld [this] I took it to my heart: I saw it, and received a warning.
| کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان، | 33 |
“A little [more] sleep, a little slumber, a little folding of the hands in lying down;”
| ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار. | 34 |
But then will thy poverty come like a rover; and thy wants as a man armed with a shield.
