کە دانیشتی لەگەڵ فەرمانڕەوایەک نان بخۆیت، باش وردبەرەوە لەوەی لەپێشتە، | 1 |
כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃ |
چەقۆیەکیش لەناو گەرووت دابنێ، ئەگەر تۆ نەوسنی. | 2 |
ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃ |
ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە، چونکە ئەم نانە بە مەبەستی هەڵخەڵەتاندنە. | 3 |
אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃ |
خۆت ماندوو مەکە بۆ ئەوەی دەوڵەمەند بیت، بە تێگەیشتنەوە وازی لێ بهێنە. | 4 |
אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃ |
چاو لە دەوڵەمەندی دەبڕیت و نییە، چونکە بێگومان باڵ دەگرێت، وەک هەڵۆ بەرەو ئاسمان دەفڕێت. | 5 |
התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃ |
نانی کەسی بەرچاوتەنگ مەخۆ، ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە. | 6 |
אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃ |
لەبەر ئەوەی جۆرە کەسێکە هەردەم بیری لەلای تێچوونەکانە، پێت دەڵێت: «بخۆ و بنۆشە.» بەڵام دڵی لەگەڵت نییە. | 7 |
כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃ |
ئەو پارووەی خواردووتە دەیڕشێنیتەوە و قسە شیرینەکانت بە با دەدەیت. | 8 |
פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃ |
قسە بۆ گێل مەکە، چونکە گاڵتەی بە دانایی قسەکانت دێت. | 9 |
באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃ |
سنوورە کۆنەکان مەگوازەوە، هەروەها مەچووە ناو کێڵگەی هەتیوان، | 10 |
אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃ |
چونکە ئەوەی دەیانپارێزێت بە توانایە، ئەو بەرگری لە کێشەکەیان دەکات لە دژی تۆ. | 11 |
כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃ |
دڵت ئاراستەی فێربوون بکە و گوێشت بەرەو قسەی زانیاری. | 12 |
הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃ |
ڕێگری لە تەمبێکردنی منداڵ مەکە، ئەگەر بە گۆچان لێی بدەیت نامرێت. | 13 |
אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃ |
تۆ بە گۆچان لێی بدەیت، گیانی لە مردن دەرباز دەبێت. (Sheol h7585) | 14 |
אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃ (Sheol h7585) |
ڕۆڵە، ئەگەر دڵت دانایە، منیش دڵم خۆش دەبێت. | 15 |
בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃ |
ناخم شادمان دەبێت، کە لێوەکانت ڕاستییەکان دەڵێن. | 16 |
ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃ |
دڵت ئیرەیی بە گوناهباران نەبات، بەڵکو بە درێژایی ڕۆژ بە پەرۆش بە بۆ لەخواترسی. | 17 |
אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃ |
بێگومان دواڕۆژت دەبێت، ئومێدی تۆ نابڕێت. | 18 |
כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃ |
ڕۆڵە، تۆ گوێ بگرە و دانا بە، دڵت بەرەو ڕێگای ڕاستی ئاراستە بکە. | 19 |
שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃ |
لەوانە مەبە کە شەراب زۆر دەخۆنەوە، یان ئەوانەی گۆشت زۆر دەخۆن، | 20 |
אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃ |
چونکە مەیخۆر و زۆر خۆر هەژار دەبن، ئەوەی زۆر بخەوێت پینەوپەڕۆ لەبەر دەکات. | 21 |
כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃ |
گوێ لە باوکت بگرە کە تۆی خستووەتەوە، دایکت کە پیر بوو گاڵتەی پێ مەکە. | 22 |
שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃ |
ڕاستی بکڕە و مەیفرۆشە، هەروەها دانایی و تەمبێکردن و تێگەیشتن. | 23 |
אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃ |
باوکی کەسی ڕاستودروست زۆر دڵخۆش دەبێت، ئەوەی کوڕێکی دانای ببێت پێی شادمان دەبێت. | 24 |
גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃ |
با دایک و باوکت شادمان بن، ئەوەی تۆی بووە دڵخۆش بێت. | 25 |
ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃ |
ڕۆڵە، دڵی خۆتم بدەرێ، با چاوەکانت لەسەر ڕێگاکانم بێت، | 26 |
תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃ |
چونکە لەشفرۆش چاڵێکی قووڵە و ژنی داوێنپیس بیرێکی تەنگە. | 27 |
כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃ |
تەنانەت ئەویش وەک چەتە لە بۆسەدا دەبێت، ناپاک لەنێو خەڵک زۆر دەکات. | 28 |
אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃ |
واوەیلا بۆ کێیە؟ پەژارەیی بۆ کێیە؟ ناکۆکی بۆ کێیە؟ سکاڵاکردن بۆ کێیە؟ برینی بەخۆڕایی بۆ کێیە؟ چاو سووربوونەوە بۆ کێیە؟ | 29 |
למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃ |
بۆ ئەوانەی بە دیار شەرابەوە لەنگەر دەگرن، ئەوانەی شەرابی تێکەڵاو تاقی دەکەنەوە. | 30 |
למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃ |
تەماشای شەراب مەکە بە ڕەنگی سووری، کە لەناو جام پڕشنگی داوە، بە سووکی دەچێتە خوارەوە! | 31 |
אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃ |
لە کۆتاییەکەی وەک مار دەتگەزێت و وەک توولەمار پێتەوەدەدات. | 32 |
אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃ |
چاوەکانت شتی نامۆ دەبینن و وڕێنەی سەیر و سەمەرە دەکەیت. | 33 |
עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃ |
وەک یەکێک دەبیت لەناو دڵی دەریا پاڵکەوتبێت، یان وەک یەکێک بەسەر دارئاڵای کەشتییەوە پاڵکەوتبێت. | 34 |
והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃ |
دەڵێی: «لێیان دام، ئازارم نەبوو! کوتامیان، نەمزانی! کەی بە هۆش خۆم دێمەوە، هەتا بەردەوام بم و بخۆمەوە؟» | 35 |
הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃ |