پەندەکانی سلێمان 23

1 کە دانیشتی لەگەڵ فەرمانڕەوایەک نان بخۆیت، باش وردبەرەوە لەوەی لەپێشتە،

Kun istut aterialle hallitsijan seurassa, niin pidä tarkoin mielessä, kuka edessäsi on,

2 چەقۆیەکیش لەناو گەرووت دابنێ، ئەگەر تۆ نەوسنی.

ja pane veitsi kurkullesi, jos olet kovin nälkäinen.

3 ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە، چونکە ئەم نانە بە مەبەستی هەڵخەڵەتاندنە.

Älä himoitse hänen herkkujansa, sillä ne ovat petollisia ruokia.

4 خۆت ماندوو مەکە بۆ ئەوەی دەوڵەمەند بیت، بە تێگەیشتنەوە وازی لێ بهێنە.

Älä näe vaivaa rikastuaksesi, lakkaa käyttämästä ymmärrystäsi siihen.

5 چاو لە دەوڵەمەندی دەبڕیت و نییە، چونکە بێگومان باڵ دەگرێت، وەک هەڵۆ بەرەو ئاسمان دەفڕێت.

Kun silmäsi siihen lentävät, on rikkaus mennyttä; sillä se saa siivet kuin kotka, joka lentää taivaalle.

6 نانی کەسی بەرچاوتەنگ مەخۆ، ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە.

Älä syö pahansuovan leipää äläkä himoitse hänen herkkujansa.

7 لەبەر ئەوەی جۆرە کەسێکە هەردەم بیری لەلای تێچوونەکانە، پێت دەڵێت: «بخۆ و بنۆشە.» بەڵام دڵی لەگەڵت نییە.

Sillä niinkuin hän mielessään laskee, niin hän menettelee: hän sanoo sinulle: "Syö ja juo", mutta hänen sydämensä ei ole sinun puolellasi.

8 ئەو پارووەی خواردووتە دەیڕشێنیتەوە و قسە شیرینەکانت بە با دەدەیت.

Syömäsi palan sinä olet oksentava, ja suloiset sanasi sinä tuhlasit turhaan.

9 قسە بۆ گێل مەکە، چونکە گاڵتەی بە دانایی قسەکانت دێت.

Älä puhu tyhmän kuullen, sillä hän katsoo ymmärtäväiset sanasi ylen.

10 سنوورە کۆنەکان مەگوازەوە، هەروەها مەچووە ناو کێڵگەی هەتیوان،

Älä siirrä ikivanhaa rajaa äläkä mene orpojen pelloille.

11 چونکە ئەوەی دەیانپارێزێت بە توانایە، ئەو بەرگری لە کێشەکەیان دەکات لە دژی تۆ.

Sillä heidän sukulunastajansa on väkevä, ja hän ajaa heidän asiansa sinua vastaan.

12 دڵت ئاراستەی فێربوون بکە و گوێشت بەرەو قسەی زانیاری.

Tuo sydämesi kuritettavaksi ja korvasi taidon sanojen ääreen.

13 ڕێگری لە تەمبێکردنی منداڵ مەکە، ئەگەر بە گۆچان لێی بدەیت نامرێت.

Älä kiellä poikaselta kuritusta, sillä jos lyöt häntä vitsalla, säästyy hän kuolemasta.

14 تۆ بە گۆچان لێی بدەیت، گیانی لە مردن دەرباز دەبێت. (Sheol h7585)

Vitsalla sinä häntä lyöt, tuonelasta hänen sielunsa pelastat. (Sheol h7585)

15 ڕۆڵە، ئەگەر دڵت دانایە، منیش دڵم خۆش دەبێت.

Poikani, jos sinun sydämesi viisastuu, niin minunkin sydämeni iloitsee;

16 ناخم شادمان دەبێت، کە لێوەکانت ڕاستییەکان دەڵێن.

ja sisimpäni riemuitsee, jos sinun huulesi puhuvat sitä, mikä oikein on.

17 دڵت ئیرەیی بە گوناهباران نەبات، بەڵکو بە درێژایی ڕۆژ بە پەرۆش بە بۆ لەخواترسی.

Älköön sydämesi kadehtiko jumalattomia, mutta kiivaile aina Jumalan pelon puolesta,

18 بێگومان دواڕۆژت دەبێت، ئومێدی تۆ نابڕێت.

niin sinulla totisesti on tulevaisuus, ja toivosi ei mene turhaan.

19 ڕۆڵە، تۆ گوێ بگرە و دانا بە، دڵت بەرەو ڕێگای ڕاستی ئاراستە بکە.

Kuule, poikani, ja viisastu, ja ohjaa sydämesi oikealle tielle.

20 لەوانە مەبە کە شەراب زۆر دەخۆنەوە، یان ئەوانەی گۆشت زۆر دەخۆن،

Älä oleskele viininjuomarien parissa äläkä lihansyömärien.

21 چونکە مەیخۆر و زۆر خۆر هەژار دەبن، ئەوەی زۆر بخەوێت پینەوپەڕۆ لەبەر دەکات.

Sillä juomari ja syömäri köyhtyy, ja unteluus puettaa ryysyihin.

22 گوێ لە باوکت بگرە کە تۆی خستووەتەوە، دایکت کە پیر بوو گاڵتەی پێ مەکە.

Kuule isääsi, joka on sinut siittänyt, äläkä äitiäsi halveksi, kun hän on vanhennut.

23 ڕاستی بکڕە و مەیفرۆشە، هەروەها دانایی و تەمبێکردن و تێگەیشتن.

Osta totuutta, älä myy, osta viisautta, kuria ja ymmärrystä.

24 باوکی کەسی ڕاستودروست زۆر دڵخۆش دەبێت، ئەوەی کوڕێکی دانای ببێت پێی شادمان دەبێت.

neen saa riemuita vanhurskaan isä; joka viisaan on siittänyt, sillä on ilo hänestä.

25 با دایک و باوکت شادمان بن، ئەوەی تۆی بووە دڵخۆش بێت.

Olkoon sinun isälläsi ja äidilläsi ilo, sinun synnyttäjäsi riemuitkoon.

26 ڕۆڵە، دڵی خۆتم بدەرێ، با چاوەکانت لەسەر ڕێگاکانم بێت،

Anna sydämesi, poikani, minulle, ja olkoot minun tieni sinun silmissäsi mieluiset.

27 چونکە لەشفرۆش چاڵێکی قووڵە و ژنی داوێنپیس بیرێکی تەنگە.

Sillä portto on syvä kuoppa, ja vieras vaimo on ahdas kaivo.

28 تەنانەت ئەویش وەک چەتە لە بۆسەدا دەبێت، ناپاک لەنێو خەڵک زۆر دەکات.

Vieläpä hän väijyy kuin rosvo, ja hän kartuttaa uskottomia ihmisten seassa.

29 واوەیلا بۆ کێیە؟ پەژارەیی بۆ کێیە؟ ناکۆکی بۆ کێیە؟ سکاڵاکردن بۆ کێیە؟ برینی بەخۆڕایی بۆ کێیە؟ چاو سووربوونەوە بۆ کێیە؟

Kenellä on voivotus, kenellä vaikerrus? Kenellä torat, kenellä valitus? Kenellä haavat ilman syytä? Kenellä sameat silmät?

30 بۆ ئەوانەی بە دیار شەرابەوە لەنگەر دەگرن، ئەوانەی شەرابی تێکەڵاو تاقی دەکەنەوە.

Niillä, jotka viinin ääressä viipyvät, jotka tulevat makujuomaa maistelemaan.

31 تەماشای شەراب مەکە بە ڕەنگی سووری، کە لەناو جام پڕشنگی داوە، بە سووکی دەچێتە خوارەوە!

Älä katsele viiniä, kuinka se punoittaa, kuinka se maljassa hohtaa ja helposti valahtaa alas.

32 لە کۆتاییەکەی وەک مار دەتگەزێت و وەک توولەمار پێتەوەدەدات.

Lopulta se puree kuin käärme ja pistää kuin myrkkylisko.

33 چاوەکانت شتی نامۆ دەبینن و وڕێنەی سەیر و سەمەرە دەکەیت.

Silmäsi outoja näkevät, ja sydämesi haastelee sekavia.

34 وەک یەکێک دەبیت لەناو دڵی دەریا پاڵکەوتبێت، یان وەک یەکێک بەسەر دارئاڵای کەشتییەوە پاڵکەوتبێت.

Sinusta on kuin makaisit keskellä merta, on kuin maston huipussa makaisit.

35 دەڵێی: «لێیان دام، ئازارم نەبوو! کوتامیان، نەمزانی! کەی بە هۆش خۆم دێمەوە، هەتا بەردەوام بم و بخۆمەوە؟»

"Löivät minua, mutta ei koskenut minuun; pieksivät minua, mutta en tiennyt mitään. Milloinkahan herännen? Tahdonpa taas hakea tätä samaa."