پەندەکانی سلێمان 22

1 ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە.

La renommée est préférable aux grandes richesses, et la bonne grâce plus que l'argent ni l'or.

2 دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە.

Le riche et le pauvre s'entre-rencontrent: celui qui les a tous faits, c'est l'Eternel.

3 ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ.

L'homme bien avisé prévoit le mal, et se tient caché; mais les niais passent, et en payent l'amende.

4 پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە.

La récompense de la débonnaireté et de la crainte de l'Eternel sont les richesses, la gloire et la vie.

5 چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە.

Il y a des épines et des pièges dans la voie du pervers; celui qui aime son âme, s'en retirera loin.

6 منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات.

Instruis le jeune enfant, à l'entrée de sa voie; lors même qu'il sera devenu vieux, il ne s'en retirera point.

7 دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە.

Le riche dominera sur les pauvres; et celui qui emprunte, sera serviteur de l'homme qui prête.

8 ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت.

Celui qui sème la perversité, moissonnera le tourment; et la verge de son indignation prendra fin.

9 ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار.

L'œil bénin sera béni, parce qu'il aura donné de son pain au pauvre.

10 گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت.

Chasse le moqueur, et le débat sortira, et la querelle, et l'ignominie cesseront.

11 ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی.

Le Roi est ami de celui qui aime la pureté de cœur, et qui a de la grâce en son parler.

12 چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات.

Les yeux de l'Eternel protègent la science, mais il renverse les paroles du perfide.

13 تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!»

Le paresseux dit: le lion est là dehors; je serais tué dans les rues.

14 دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی.

La bouche des étrangers est une fosse profonde; celui que l'Eternel a en détestation, y tombera.

15 گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی.

La folie est liée au cœur du jeune enfant; [mais] la verge du châtiment la fera éloigner de lui.

16 ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە.

Celui qui fait tort au pauvre pour s'accroître, et qui donne au riche, ne peut manquer de tomber dans l'indigence.

17 گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من،

Prête ton oreille, et écoute les paroles des sages, et applique ton cœur à ma science.

18 چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن.

Car ce te sera une chose agréable si tu les gardes au-dedans de toi, et si elles sont rangées ensemble sur tes lèvres.

19 بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ.

Je te l'ai aujourd'hui fait entendre, à toi, dis-je, afin que ta confiance soit en l'Eternel.

20 ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری،

Ne t'ai-je pas écrit des choses convenables aux Gouverneurs en conseil et en science;

21 بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟

Afin de te donner à connaître la certitude des paroles de vérité, pour répondre des paroles de vérité à ceux qui envoient vers toi?

22 هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا،

Ne pille point le chétif, parce qu'il est chétif; et ne foule point l'affligé à la porte.

23 چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات.

Car l'Eternel défendra leur cause, et enlèvera l'âme de ceux qui les auront volés.

24 مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە،

Ne t'accompagne point de l'homme colère, et ne va point avec l'homme furieux;

25 نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت.

De peur que tu n'apprennes son train, et que tu ne reçoives un piège dans ton âme.

26 لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە.

Ne sois point de ceux qui frappent dans la main, ni de ceux qui cautionnent pour les dettes.

27 ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت.

Si tu n'avais pas de quoi payer, pourquoi prendrait-on ton lit de dessous toi?

28 سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە.

Ne recule point la borne ancienne que tes pères ont faite.

29 ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ.

As-tu vu un homme habile en son travail? il sera au service des Rois, et non à celui des gens de basse condition.