< پەندەکانی سلێمان 22 >
ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە. | 1 |
A good name is more desirable than great riches, and loving favor is better than silver and gold.
دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە. | 2 |
The rich and the poor have this in common: Yahweh is the maker of them all.
ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ. | 3 |
A prudent man sees danger and hides himself; but the simple pass on, and suffer for it.
پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە. | 4 |
The result of humility and the fear of Yahweh is wealth, honor, and life.
چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە. | 5 |
Thorns and snares are in the path of the wicked; whoever guards his soul stays far from them.
منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات. | 6 |
Train up a child in the way he should go, and when he is old he will not depart from it.
دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە. | 7 |
The rich rule over the poor. The borrower is servant to the lender.
ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت. | 8 |
He who sows wickedness reaps trouble, and the rod of his fury will be destroyed.
ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار. | 9 |
He who has a generous eye will be blessed, for he shares his food with the poor.
گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت. | 10 |
Drive out the mocker, and strife will go out; yes, quarrels and insults will stop.
ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی. | 11 |
He who loves purity of heart and speaks gracefully is the king’s friend.
چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات. | 12 |
Yahweh’s eyes watch over knowledge, but he frustrates the words of the unfaithful.
تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!» | 13 |
The sluggard says, “There is a lion outside! I will be killed in the streets!”
دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی. | 14 |
The mouth of an adulteress is a deep pit. He who is under Yahweh’s wrath will fall into it.
گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی. | 15 |
Folly is bound up in the heart of a child; the rod of discipline drives it far from him.
ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە. | 16 |
Whoever oppresses the poor for his own increase and whoever gives to the rich, both come to poverty.
گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من، | 17 |
Turn your ear, and listen to the words of the wise. Apply your heart to my teaching.
چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن. | 18 |
For it is a pleasant thing if you keep them within you, if all of them are ready on your lips.
بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ. | 19 |
I teach you today, even you, so that your trust may be in Yahweh.
ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری، | 20 |
Haven’t I written to you thirty excellent things of counsel and knowledge,
بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟ | 21 |
To teach you truth, reliable words, to give sound answers to the ones who sent you?
هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا، | 22 |
Don’t exploit the poor because he is poor; and don’t crush the needy in court;
چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات. | 23 |
for Yahweh will plead their case, and plunder the life of those who plunder them.
مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە، | 24 |
Don’t befriend a hot-tempered man. Don’t associate with one who harbors anger,
نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت. | 25 |
lest you learn his ways and ensnare your soul.
لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە. | 26 |
Don’t you be one of those who strike hands, of those who are collateral for debts.
ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت. | 27 |
If you don’t have means to pay, why should he take away your bed from under you?
سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە. | 28 |
Don’t move the ancient boundary stone which your fathers have set up.
ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ. | 29 |
Do you see a man skilled in his work? He will serve kings. He won’t serve obscure men.