< پەندەکانی سلێمان 22 >
ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە. | 1 |
A good name is more desirable than great riches, and loving favor is better than silver and gold.
دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە. | 2 |
The rich and the poor have this in common: The LORD is the maker of them all.
ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ. | 3 |
The shrewd see danger and take cover, but the naive keep on going and suffer for it.
پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە. | 4 |
The result of humility and the fear of the LORD is wealth, honor, and life.
چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە. | 5 |
Thorns and snares are in the path of the wicked: whoever guards his soul stays from them.
منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات. | 6 |
Train a child in the way he should go, and when he is old he will not depart from it.
دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە. | 7 |
The rich rule over the poor. The borrower is servant to the lender.
ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت. | 8 |
He who sows wickedness reaps trouble, and the rod of his fury will fail. God blesses a cheerful and generous person, but the vanity of his deeds he will bring to an end.
ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار. | 9 |
He who has a generous eye will be blessed; for he shares his food with the poor.
گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت. | 10 |
Drive out the mocker, and strife will go out; yes, quarrels and insults will stop.
ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی. | 11 |
He who loves purity of heart and speaks gracefully is the king's friend.
چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات. | 12 |
The eyes of the LORD watch over knowledge; but he frustrates the words of the unfaithful.
تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!» | 13 |
The sluggard says, "There is a lion outside. I will be killed in the streets."
دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی. | 14 |
The mouth of an adulteress is a deep pit: he who is under the LORD's wrath will fall into it.
گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی. | 15 |
Folly is bound up in the heart of a child: the rod of discipline drives it far from him.
ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە. | 16 |
Whoever oppresses the poor for his own increase and whoever gives to the rich, both come to poverty.
گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من، | 17 |
The words of the wise: Incline your ear and hear my words, and apply your heart to my instruction.
چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن. | 18 |
For it is a pleasant thing if you keep them within you, if all of them are ready on your lips.
بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ. | 19 |
That your trust may be in the LORD, I teach you today, even you.
ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری، | 20 |
Haven't I written to you thirty excellent things of counsel and knowledge,
بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟ | 21 |
To teach you truth, reliable words, to give sound answers to the ones who sent you?
هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا، | 22 |
Do not exploit the poor, because he is poor; and do not crush the needy in court;
چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات. | 23 |
for the LORD will plead their case, and plunder the life of those who plunder them.
مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە، | 24 |
Do not befriend a hot-tempered man, and do not associate with one who harbors anger:
نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت. | 25 |
lest you learn his ways, and ensnare your soul.
لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە. | 26 |
Do not be one of those who strike hands, of those who are collateral for debts.
ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت. | 27 |
If you do not have means to pay, why should he take away your bed from under you?
سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە. | 28 |
Do not move the ancient boundary stone, which your fathers have set up.
ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ. | 29 |
Do you see a man skilled in his work? He will serve kings. He won't serve obscure men.