پەندەکانی سلێمان 21

1 دڵی پاشا لەناو دەستی یەزدان جۆگەی ئاوە، بۆ کوێ بیەوێت ئاراستەی دەکات.

Le cœur du roi est dans la main de l'Éternel comme une eau courante; il l'incline à tout ce qu'il veut.

2 هەموو ڕێگاکانی مرۆڤ لەبەرچاوی خۆی ڕاستە، بەڵام یەزدان دڵەکان هەڵدەسەنگێنێت.

Toutes les voies de l'homme sont droites à ses yeux; mais c'est l'Éternel qui pèse les cœurs.

3 کارکردن بە ڕاستودروستی و دادپەروەری لەلای یەزدان لە قوربانی سەربڕین پەسەندترە.

Faire ce qui est juste et droit, est une chose que l'Éternel aime mieux que des sacrifices.

4 چاوی بەفیز و دڵی لەخۆبایی، ئەمانە چرای بەدکارانن و گوناهن.

Les yeux élevés et le cœur enflé sont la lampe des méchants; ce n'est que péché.

5 بێگومان پلانی مرۆڤی تێکۆشەر بەرەو پڕییە، هەموو هەڵەشەییەکیش بەرەو نەبوونییە.

Les projets de celui qui est diligent, produisent l'abondance; mais tout homme étourdi tombe dans la pauvreté.

6 کۆکردنەوەی سامان بە زمانی درۆ هەڵمە دەڕەوێتەوە و تەڵەی مردنە.

Travailler à avoir des trésors par une langue trompeuse, c'est une vapeur qui se dissipe, c'est chercher la mort.

7 زۆرداری بەدکارەکان ڕایاندەماڵێت، چونکە ڕەتیان کردەوە دادپەروەری بکەن.

La rapine des méchants sera leur ruine, parce qu'ils auront refusé de faire ce qui est droit.

8 ڕێگای پیاوی تاوانبار خوارە، بەڵام کەسی پاک کرداری ڕاستە.

La voie du coupable est tortueuse; mais l'innocent agit avec droiture.

9 باشترە لە گۆشەی سەربانێک نیشتەجێ بیت، نەک ماڵێکی هاوبەش لەگەڵ ژنێکی شەڕانی.

Mieux vaut habiter au coin d'un toit, qu'avec une femme querelleuse dans une grande maison.

10 کەسی بەدکار ئارەزووی خراپە دەکات، دراوسێکەی بەزەیی لێی نابینێت.

L'âme du méchant souhaite le mal, et son prochain ne trouve point grâce devant lui.

11 بە سزادانی گاڵتەجاڕ ساویلکە دانا دەبێت، بە فێرکردنی داناش زانیاری وەردەگرێت.

Quand on punit le moqueur, le simple en devient sage, et quand on instruit le sage, il acquiert la science.

12 خودای ڕاستودروست سەرنج دەداتە ماڵی خراپەکار، خراپەکاران لە خراپە سەرەوژێر دەکات.

Le juste considère la maison du méchant, lorsque les méchants sont renversés dans le malheur.

13 ئەوەی گوێی خۆی لە هاواری هەژاران کەڕ بکات، ئەویش هاوار دەکات و وەڵام نادرێتەوە.

Celui qui ferme son oreille au cri du misérable, criera aussi lui-même, et on ne lui répondra point.

14 دیاری بە نهێنی تووڕەیی سارد دەکاتەوە، بەرتیلی ناو باخەڵیش هەڵچوونی توند.

Le don fait en secret apaise la colère, et le présent mis dans le sein calme la fureur la plus véhémente.

15 ئەنجامدانی دادپەروەری دڵخۆشی ڕاستودروستانە، بەڵام تۆقاندنی بەدکارانە.

C'est une joie pour le juste de faire ce qui est droit; mais c'est l'effroi des ouvriers d'iniquité.

16 پیاو لە ڕێگای وریایی وێڵ بێت لەناو کۆمەڵی مردووان پاڵدەداتەوە.

L'homme qui s'écarte du chemin de la prudence, aura sa demeure dans l'assemblée des morts.

17 ئەوەی حەزی لە ڕابواردن بێت هەژار دەبێت، ئەوەی حەز لە شەراب و ڕۆن بکات دەوڵەمەند نابێت.

L'homme qui aime la joie, sera indigent, et celui qui aime le vin et la graisse, ne s'enrichira point.

18 بەدکار دەبێتە قوربانی بۆ کەسی ڕاستودروست، ناپاکانیش بۆ سەرڕاستان.

Le méchant sera la rançon du juste, et le trompeur celle des hommes droits.

19 باشترە لە چۆڵەوانی نیشتەجێ بیت، نەک لەگەڵ ئافرەتێکی شەڕانی و تووڕە.

Mieux vaut habiter dans une terre déserte, qu'avec une femme querelleuse et chagrine.

20 گەنجینەی خۆراکی باش و ڕۆن لە ماڵی کەسی دانا هەیە، بەڵام کەسی گێل هەڵدەلووشێت.

Les trésors précieux et l'huile sont dans la demeure du sage; mais l'homme insensé les engloutit.

21 ئەوەی دوای ڕاستودروستی و خۆشەویستی نەگۆڕ بکەوێت، ژیان و ڕاستودروستی و ڕێزداری دەدۆزێتەوە.

Celui qui recherche la justice et la miséricorde, trouvera la vie, la justice et la gloire.

22 پیاوی دانا بە شاری پاڵەوانەکاندا هەڵدەگەڕێت و قەڵا پشتبەستەکەیان وێران دەکات.

Le sage entre dans la ville des hommes forts, et il abat la force qui en était la confiance.

23 ئەوەی دەم و زمانی خۆی بپارێزێت، خۆی لە تەنگانە دەپارێزێت.

Celui qui garde sa bouche et sa langue, garde son âme de détresse.

24 لووتبەرز و لەخۆبایی بە گاڵتەجاڕ ناودەبردرێت، بە لێشاوی لووتبەرزییەوە ڕەفتار دەکات.

On appelle moqueur un superbe arrogant, qui agit avec colère et fierté.

25 ئارەزووی کەسی تەمبەڵ دەیکوژێت، چونکە دەستەکانی ئیش ڕەت دەکەنەوە،

Le souhait du paresseux le tue, parce que ses mains refusent de travailler.

26 بە درێژایی ڕۆژ تامەزرۆی ئارەزووە، بەڵام کەسی ڕاستودروست دەبەخشێت و دەستی پێوە ناگرێت.

Il ne fait que souhaiter tout le jour; mais le juste donne, et n'épargne rien.

27 قوربانی بەدکاران قێزەونە، لەوەش زیاتر ئەگەر بە نیازێکی خراپەوە بیکات!

Le sacrifice des méchants est une abomination; combien plus s'ils l'apportent dans un mauvais dessein!

28 شایەتی درۆزن لەناودەچێت، بەڵام شایەتیی گوێگری وریا دەچەسپێت.

Le témoin menteur périra; mais l'homme qui écoute, pourra toujours parler.

29 پیاوی بەدکار ناوچەوانی خۆی گرژ دەکات، بەڵام سەرڕاست ئاگای لە ڕێگای خۆیەتی.

L'homme méchant a un air hautain; mais le juste affermit sa voie.

30 دانایی و تێگەیشتن و ڕاوێژ نییە لە دژی یەزدان سەربکەوێت.

Il n'y a ni sagesse, ni intelligence, ni conseil, pour résister à l'Éternel.

31 ئەسپ ئامادەیە بۆ ڕۆژی جەنگ، بەڵام ڕزگاری لە یەزدانەوەیە.

Le cheval est équipé pour le jour de la bataille; mais la délivrance vient de l'Éternel.