< پەندەکانی سلێمان 20 >

شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە. 1
Wine [is] a scorner—strong drink [is] noisy, And any going astray in it is not wise.
هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات. 2
The fear of a king [is] a growl as of a young lion, He who is causing him to be angry is wronging his soul.
وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت. 3
Cessation from strife is an honor to a man, And every fool interferes.
لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت. 4
The slothful does not plow because of winter, He asks in harvest, and there is nothing.
پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت. 5
Counsel in the heart of a man [is] deep water, And a man of understanding draws it up.
زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟ 6
A multitude of men each proclaim his kindness, And a man of steadfastness who finds?
کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت. 7
The righteous is habitually walking in his integrity, O the blessedness of his sons after him!
پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات. 8
A king sitting on a throne of judgment, Is scattering all evil with his eyes,
کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟ 9
Who says, “I have purified my heart, I have been cleansed from my sin?”
دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان. 10
A stone and a stone, an ephah and an ephah, Even both of them [are] an abomination to YHWH.
تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە. 11
Even by his actions a youth makes himself known, Whether his work is pure or upright.
گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە. 12
A hearing ear, and a seeing eye—YHWH has even made both of them.
حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە. 13
Do not love sleep, lest you become poor, Open your eyes—be satisfied [with] bread.
کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات. 14
“Bad, bad,” says the buyer, And then he boasts himself going his way.
زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە. 15
Substance, gold, and a multitude of rubies, Indeed, a precious vessel, [are] lips of knowledge.
ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە. 16
When a stranger has been guarantor, take his garment, And pledge it for strangers.
بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو. 17
The bread of falsehood [is] sweet to a man, And afterward his mouth is filled [with] gravel.
پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە. 18
You establish purposes by counsel, And with plans you make war.
دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە. 19
The busybody is a revealer of secret counsels, And do not make yourself guarantor for a deceiver [with] his lips.
ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە. 20
Whoever is vilifying his father and his mother, his lamp is extinguished in blackness of darkness.
میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت. 21
An inheritance gotten wrongly at first, Even its latter end is not blessed.
مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات. 22
Do not say, “I repay evil,” Wait for YHWH, and He delivers you.
یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە. 23
A stone and a stone [are] an abomination to YHWH, And balances of deceit [are] not good.
هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟ 24
The steps of a man [are] from YHWH, And man—how does he understand his way?
تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات. 25
A snare to a man [that] he has swallowed a holy thing, And to make inquiry after vows.
پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت. 26
A wise king is scattering the wicked, And turns the wheel back on them.
چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش. 27
The breath of man [is] a lamp of YHWH, Searching all the inner parts of the heart.
خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت. 28
Kindness and truth keep a king, And he has supported his throne by kindness.
شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە. 29
The beauty of young men is their strength, And the honor of old men is grey hairs.
برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون. 30
Blows that wound cleanse away evil, Also the scourges of the inner parts of the heart!

< پەندەکانی سلێمان 20 >