< پەندەکانی سلێمان 20 >
شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە. | 1 |
Wine [is] a scorner—strong drink [is] noisy, And any going astray in it is not wise.
هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات. | 2 |
The fear of a king [is] a growl as of a young lion, He who is causing him to be angry is wronging his soul.
وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت. | 3 |
Cessation from strife is an honor to a man, And every fool interferes.
لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت. | 4 |
The slothful does not plow because of winter, He asks in harvest, and there is nothing.
پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت. | 5 |
Counsel in the heart of a man [is] deep water, And a man of understanding draws it up.
زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟ | 6 |
A multitude of men each proclaim his kindness, And a man of steadfastness who finds?
کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت. | 7 |
The righteous is habitually walking in his integrity, O the blessedness of his sons after him!
پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات. | 8 |
A king sitting on a throne of judgment, Is scattering all evil with his eyes,
کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟ | 9 |
Who says, “I have purified my heart, I have been cleansed from my sin?”
دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان. | 10 |
A stone and a stone, an ephah and an ephah, Even both of them [are] an abomination to YHWH.
تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە. | 11 |
Even by his actions a youth makes himself known, Whether his work is pure or upright.
گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە. | 12 |
A hearing ear, and a seeing eye—YHWH has even made both of them.
حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە. | 13 |
Do not love sleep, lest you become poor, Open your eyes—be satisfied [with] bread.
کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات. | 14 |
“Bad, bad,” says the buyer, And then he boasts himself going his way.
زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە. | 15 |
Substance, gold, and a multitude of rubies, Indeed, a precious vessel, [are] lips of knowledge.
ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە. | 16 |
When a stranger has been guarantor, take his garment, And pledge it for strangers.
بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو. | 17 |
The bread of falsehood [is] sweet to a man, And afterward his mouth is filled [with] gravel.
پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە. | 18 |
You establish purposes by counsel, And with plans you make war.
دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە. | 19 |
The busybody is a revealer of secret counsels, And do not make yourself guarantor for a deceiver [with] his lips.
ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە. | 20 |
Whoever is vilifying his father and his mother, his lamp is extinguished in blackness of darkness.
میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت. | 21 |
An inheritance gotten wrongly at first, Even its latter end is not blessed.
مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات. | 22 |
Do not say, “I repay evil,” Wait for YHWH, and He delivers you.
یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە. | 23 |
A stone and a stone [are] an abomination to YHWH, And balances of deceit [are] not good.
هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟ | 24 |
The steps of a man [are] from YHWH, And man—how does he understand his way?
تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات. | 25 |
A snare to a man [that] he has swallowed a holy thing, And to make inquiry after vows.
پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت. | 26 |
A wise king is scattering the wicked, And turns the wheel back on them.
چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش. | 27 |
The breath of man [is] a lamp of YHWH, Searching all the inner parts of the heart.
خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت. | 28 |
Kindness and truth keep a king, And he has supported his throne by kindness.
شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە. | 29 |
The beauty of young men is their strength, And the honor of old men is grey hairs.
برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون. | 30 |
Blows that wound cleanse away evil, Also the scourges of the inner parts of the heart!