پەندەکانی سلێمان 20
| شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە. | 1 |
It is a luxurious thing, wine, and inebriation is tumultuous. Anyone who is delighted by this will not be wise.
| هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات. | 2 |
Just like the roaring of a lion, so also is the dread of a king. Whoever provokes him sins in his own soul.
| وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت. | 3 |
Honor is for the man who separates himself from contentions. But all the foolish meddle in altercations.
| لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت. | 4 |
Because of the cold, the lazy one was not willing to plough. Therefore, in the summer, he will beg, and it will not be given to him.
| پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت. | 5 |
Counsel in the heart of a man is like deep waters. But a wise man will draw it out.
| زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟ | 6 |
Many men are called merciful. But who will find a faithful man?
| کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت. | 7 |
The just who walks in his simplicity shall leave behind him blessed sons.
| پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات. | 8 |
The king who sits on the throne of judgment scatters all evil with his gaze.
| کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟ | 9 |
Who is able to say: “My heart is clean. I am pure from sin?”
| دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان. | 10 |
Diverse weights, diverse measures: both are abominable with God.
| تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە. | 11 |
A child may be understood by his interests: whether his works may be clean and upright.
| گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە. | 12 |
The hearing ear and the seeing eye: the Lord has made them both.
| حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە. | 13 |
Do not love sleep, lest deprivation oppress you. Open your eyes and be satisfied with bread.
| کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات. | 14 |
“It is bad, it is bad,” says every buyer; and when he has withdrawn, then he will boast.
| زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە. | 15 |
There is gold, and there are a multitude of jewels. But lips of knowledge are a precious vessel.
| ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە. | 16 |
Take away the vestments of him who stands up to vouch for a stranger, and take a pledge from him instead of from outsiders.
| بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو. | 17 |
The bread of lies is sweet to a man. But afterwards, his mouth will be filled with pebbles.
| پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە. | 18 |
Plans are strengthened by counsels. And wars are to be handled by governments.
| دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە. | 19 |
Do not become involved with him who reveals mysteries, and who walks deceitfully, and who enlarges his lips.
| ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە. | 20 |
Whoever curses his father and mother, his lamp will be extinguished in the midst of darkness.
| میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت. | 21 |
When an inheritance is obtained hastily in the beginning, in the end it will be without a blessing.
| مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات. | 22 |
Do not say, “I will repay evil.” Wait for the Lord, and he will free you.
| یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە. | 23 |
Diverse weights are an abomination with the Lord. A deceitful balance is not good.
| هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟ | 24 |
The steps of men are directed by the Lord. But who is the man able to understand his own way?
| تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات. | 25 |
It is ruin for a man to devour what is holy, or, after making vows, to retract them.
| پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت. | 26 |
A wise king scatters the impious and bends an archway over them.
| چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش. | 27 |
The spirit of a man is a lamp to the Lord, which investigates all the secrets of the inner self.
| خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت. | 28 |
Mercy and truth guard the king, and his throne is strengthened by clemency.
| شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە. | 29 |
The joy of youths is their strength. And the dignity of old men is their grey hairs.
| برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون. | 30 |
The bruise of a wound, as well as scourges, shall wipe away evils in the more secret places of the inner self.
