پەندەکانی سلێمان 20

1 شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە.

De wijn is een spotter, de drank luidruchtig; Onwijs is hij, die zich eraan te buiten gaat.

2 هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات.

Een toornig koning brult als een leeuw; Wie hem prikkelt, vergrijpt zich aan zichzelf.

3 وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت.

Het is een eer voor den mens, buiten twisten te blijven; Alleen dwazen zoeken ruzie.

4 لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت.

Als een luiaard in de herfst niet wil ploegen, Zoekt hij in de oogsttijd tevergeefs.

5 پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت.

Diep water is het, wat iemand bij zichzelf overlegt; Maar een verstandig mens weet het te putten.

6 زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟

Velen worden vriendelijke mensen genoemd; Waar vindt men echter iemand, die betrouwbaar is?

7 کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت.

Een deugdzaam mens, die onberispelijk wandelt: Ook na zijn dood gaat het zijn kinderen goed.

8 پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات.

De koning, die op zijn rechterstoel zit, Zift met zijn ogen al wat slecht is.

9 کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟

Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart rein gehouden, Ik ben vrij van zonde?

10 دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان.

Tweeërlei gewicht en tweeërlei maat: Jahweh heeft van beide een afschuw.

11 تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە.

Zelfs uit het gedrag van een kind kan men opmaken, Of zijn daden zuiver zijn en oprecht.

12 گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە.

Een oor dat hoort, en een oog dat ziet: Jahweh heeft ze beide gemaakt.

13 حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە.

Wees niet verzot op slapen, anders wordt ge arm; Houd uw ogen open, en ge krijgt eten genoeg.

14 کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات.

Slecht! Slecht! klaagt de koper; Maar als hij is weggegaan, gaat hij er groot op

15 زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە.

Er is goud, er zijn veel juwelen, Maar het kostbaarst bezit zijn verstandige lippen.

16 ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە.

Ontneem hem zijn kleed, want hij bleef borg voor een ander; Eis een pand van hem, terwille van vreemden.

17 بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو.

Gestolen brood smaakt iemand wel goed, Maar achteraf heeft hij een mond vol zand.

18 پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە.

Alleen door beraad komen plannen ten uitvoer; Voer dus de strijd met beleid.

19 دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە.

Wie altijd maar babbelt, verraadt licht een geheim; Bemoei u dus niet met een praatvaar.

20 ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە.

Als iemand zijn vader en moeder vervloekt, Gaat zijn lamp uit, wanneer de duisternis intreedt.

21 میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت.

Een bezit, te spoedig verkregen, Brengt tenslotte geen zegen.

22 مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات.

Zeg niet: Ik zal u het kwaad vergelden! Vertrouw op Jahweh; Hij zal u helpen.

23 یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە.

Tweeërlei gewicht is een gruwel voor Jahweh, Een valse weegschaal is kwaad.

24 هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟

Door Jahweh zijn de schreden der mensen bepaald; Hoe zou ook de mens zijn weg kunnen zien?

25 تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات.

In de val loopt hij, die ijlings "Heilig" roept En eerst ná zijn geloften overlegt.

26 پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت.

Een wijs koning zift de bozen uit, En laat het rad over hen heengaan.

27 چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش.

Jahweh slaat de geest der mensen gade En doorzoekt alle schuilhoeken der ziel.

28 خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت.

Liefde en trouw beschermen den koning, Op rechtvaardigheid stut hij zijn troon.

29 شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە.

Het sieraad der jongemannen is hun kracht, Grijze haren zijn de pronk van de ouderdom.

30 برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون.

Bloedige striemen polijsten het hart, Slagen de schuilhoeken der ziel.