پەندەکانی سلێمان 18

1 کەسی دوورەپەرێز دوای ئارەزووی خۆی کەوتووە، بە ڕووی هەموو داناییەکی تەواودا دەتەقێتەوە.

Busca coisas desejaveis aquelle que se separa e se entremette em toda a sabedoria.

2 گێل خۆشی لە تێگەیشتن نابینێت، بەڵکو بە پەخشکردنی ئەوەی لە دڵیدایە.

Não toma prazer o tolo na intelligencia, senão em que se descubra o seu coração.

3 بە هاتنی خراپەکار سووکایەتیش دێت، لەگەڵ شەرمەزاریش ڕیسوایی.

Vindo o impio, vem tambem o desprezo, e com a vergonha a ignominia.

4 قسەی دەمی مرۆڤ ئاوێکی قووڵە، بەڵام سەرچاوەی دانایی کانیاوێکی هەڵقوڵاوە.

Aguas profundas são as palavras da bocca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.

5 نە لایەنگری خراپەکار باشە، نە بێبەشکردنی ڕاستودروست لە دادپەروەری.

Não é bom ter respeito á pessoa do impio para derribar o justo em juizo.

6 لێوەکانی کەسی گێل دەیهێننە ناو ناکۆکییەوە، دەمی بانگی لێدان دەکات.

Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua bocca por acoites brada.

7 دەمی گێل دەبێتە هۆی لەناوچوونی، لێوەکانیشی تەڵەن بۆ گیانی.

A bocca do tolo é a sua propria destruição, e os seus labios um laço para a sua alma.

8 قسەکانی دەمشڕ وەک پارووی بەتامە، شۆڕ دەبێتەوە ناو ورگ.

As palavras do assoprador são como doces bocados; e ellas descem ao intimo do ventre.

9 ئەوەی سست بێت لە کارەکەی برای وەستای وێرانکردنە.

Tambem o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.

10 ناوی یەزدان قوللەیەکی بەهێزە، کەسی ڕاستودروست بۆ ئەوێ ڕادەکات و پەناگیر دەبێت.

Torre forte é o nome do Senhor; a elle correrá o justo, e estará em alto retiro.

11 سامانی دەوڵەمەند شاری قەڵابەندیەتی، وەک شوورایەکی بڵندە بە خەیاڵی ئەو.

A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.

12 پێش شکستهێنان دڵی مرۆڤ بەفیزە، بەڵام پێش ڕێزلێنان بێفیزە.

Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vae a humildade.

13 ئەوەی وەڵامی شتێک بداتەوە پێش بیستنی دەبێتە مایەی گێلایەتی و شەرمەزاری بۆی.

O que responde antes d'ouvir, estulticia lhe é, e vergonha.

14 ڕۆحی مرۆڤ بەرگەی نەخۆشی دەگرێت، بەڵام ڕۆحی تێکشکاو کێ بەرگەی دەگرێت؟

O espirito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espirito abatido quem levantará?

15 دڵی پیاوی تێگەیشتوو زانیاری وەردەگرێت، گوێی دانایانیش داوای زانینی لێ دەکات.

O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sabios busca o conhecimento.

16 دیاری مرۆڤ ڕێگای خۆش دەکات و بەرەو ئامادەبوونی گەورە پیاوانی دەبات.

O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.

17 ئەوەی یەکەم جار سکاڵا بکات لەوە دەچێت ڕاست بێت، هەتا نزیکەکەی دێت و لێی دەکۆڵێتەوە.

O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.

18 تیروپشک ناکۆکی دەبڕێنێتەوە و بەهێزەکان لە یەکتر جیا دەکاتەوە.

A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.

19 خراپە دەرهەق بە برا، ئاشتکردنەوەی لە شاری قەڵابەند سەختترە، ناکۆکیش وەک شمشیرەی دەروازەی قەڵایە.

O irmão offendido é mais difficil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos d'um palacio.

20 لە بەروبوومی دەمی مرۆڤ سکی تێردەبێت، لە دروێنەی لێوەکانی خۆی تێر دەخوات.

Do fructo da bocca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus labios se fartará.

21 مردن و ژیان بە دەست زمانە، ئەوەی حەزی لێی بێت بەروبوومەکەی دەخوات.

A morte e a vida estão no poder da lingua; e aquelle que a ama comerá do seu fructo.

22 ئەوەی ژنێکی دەست بکەوێت خێرێکی دەست دەکەوێت، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolencia do Senhor.

23 هەژار بۆ بەزەیی دەپاڕێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند بە ڕەقی وەڵام دەداتەوە.

O pobre falla com rogos, mas o rico responde com durezas.

24 پیاو برادەری زۆر بێت خۆی گرفتار دەکات، بەڵام دۆستێک هەیە لە برا نزیکترە.

O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e ha amigo mais chegado do que um irmão.