پەندەکانی سلێمان 18

1 کەسی دوورەپەرێز دوای ئارەزووی خۆی کەوتووە، بە ڕووی هەموو داناییەکی تەواودا دەتەقێتەوە.

A man who isolates himself pursues selfishness, and defies all sound judgment.

2 گێل خۆشی لە تێگەیشتن نابینێت، بەڵکو بە پەخشکردنی ئەوەی لە دڵیدایە.

A fool has no delight in understanding, but only in revealing his own opinion.

3 بە هاتنی خراپەکار سووکایەتیش دێت، لەگەڵ شەرمەزاریش ڕیسوایی.

When wickedness comes, contempt also comes, and with shame comes disgrace.

4 قسەی دەمی مرۆڤ ئاوێکی قووڵە، بەڵام سەرچاوەی دانایی کانیاوێکی هەڵقوڵاوە.

The words of a man’s mouth are like deep waters. The fountain of wisdom is like a flowing brook.

5 نە لایەنگری خراپەکار باشە، نە بێبەشکردنی ڕاستودروست لە دادپەروەری.

To be partial to the faces of the wicked is not good, nor to deprive the innocent of justice.

6 لێوەکانی کەسی گێل دەیهێننە ناو ناکۆکییەوە، دەمی بانگی لێدان دەکات.

A fool’s lips come into strife, and his mouth invites beatings.

7 دەمی گێل دەبێتە هۆی لەناوچوونی، لێوەکانیشی تەڵەن بۆ گیانی.

A fool’s mouth is his destruction, and his lips are a snare to his soul.

8 قسەکانی دەمشڕ وەک پارووی بەتامە، شۆڕ دەبێتەوە ناو ورگ.

The words of a gossip are like dainty morsels: they go down into a person’s innermost parts.

9 ئەوەی سست بێت لە کارەکەی برای وەستای وێرانکردنە.

One who is slack in his work is brother to him who is a master of destruction.

10 ناوی یەزدان قوللەیەکی بەهێزە، کەسی ڕاستودروست بۆ ئەوێ ڕادەکات و پەناگیر دەبێت.

The LORD’s name is a strong tower: the righteous run to him, and are safe.

11 سامانی دەوڵەمەند شاری قەڵابەندیەتی، وەک شوورایەکی بڵندە بە خەیاڵی ئەو.

The rich man’s wealth is his strong city, like an unscalable wall in his own imagination.

12 پێش شکستهێنان دڵی مرۆڤ بەفیزە، بەڵام پێش ڕێزلێنان بێفیزە.

Before destruction the heart of man is proud, but before honor is humility.

13 ئەوەی وەڵامی شتێک بداتەوە پێش بیستنی دەبێتە مایەی گێلایەتی و شەرمەزاری بۆی.

He who answers before he hears, that is folly and shame to him.

14 ڕۆحی مرۆڤ بەرگەی نەخۆشی دەگرێت، بەڵام ڕۆحی تێکشکاو کێ بەرگەی دەگرێت؟

A man’s spirit will sustain him in sickness, but a crushed spirit, who can bear?

15 دڵی پیاوی تێگەیشتوو زانیاری وەردەگرێت، گوێی دانایانیش داوای زانینی لێ دەکات.

The heart of the discerning gets knowledge. The ear of the wise seeks knowledge.

16 دیاری مرۆڤ ڕێگای خۆش دەکات و بەرەو ئامادەبوونی گەورە پیاوانی دەبات.

A man’s gift makes room for him, and brings him before great men.

17 ئەوەی یەکەم جار سکاڵا بکات لەوە دەچێت ڕاست بێت، هەتا نزیکەکەی دێت و لێی دەکۆڵێتەوە.

He who pleads his cause first seems right— until another comes and questions him.

18 تیروپشک ناکۆکی دەبڕێنێتەوە و بەهێزەکان لە یەکتر جیا دەکاتەوە.

The lot settles disputes, and keeps strong ones apart.

19 خراپە دەرهەق بە برا، ئاشتکردنەوەی لە شاری قەڵابەند سەختترە، ناکۆکیش وەک شمشیرەی دەروازەی قەڵایە.

A brother offended is more difficult than a fortified city. Disputes are like the bars of a fortress.

20 لە بەروبوومی دەمی مرۆڤ سکی تێردەبێت، لە دروێنەی لێوەکانی خۆی تێر دەخوات.

A man’s stomach is filled with the fruit of his mouth. With the harvest of his lips he is satisfied.

21 مردن و ژیان بە دەست زمانە، ئەوەی حەزی لێی بێت بەروبوومەکەی دەخوات.

Death and life are in the power of the tongue; those who love it will eat its fruit.

22 ئەوەی ژنێکی دەست بکەوێت خێرێکی دەست دەکەوێت، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favor of the LORD.

23 هەژار بۆ بەزەیی دەپاڕێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند بە ڕەقی وەڵام دەداتەوە.

The poor plead for mercy, but the rich answer harshly.

24 پیاو برادەری زۆر بێت خۆی گرفتار دەکات، بەڵام دۆستێک هەیە لە برا نزیکترە.

A man of many companions may be ruined, but there is a friend who sticks closer than a brother.