پەندەکانی سلێمان 17

1 باشترە پارووێکی وشک بە ئارامییەوە لە ماڵێکی پڕ لە خوانی ئامادەکراو، بە ناکۆکی.

[is] good A morsel dry and quietness with it more than a house full sacrifices of strife.

2 بەندەی وریا بەسەر کوڕی شەرمەزاردا زاڵ دەبێت و لەگەڵ برایانی میرات بەشدەکات.

A servant [who] acts prudently he will rule over a son [who] acts shamefully and in among brothers he will share [the] inheritance.

3 بۆتە بۆ زیوە و کوورە بۆ زێڕ، یەزدانیش دڵ تاقی دەکاتەوە.

A crucible [is] for silver and a smelting furnace [is] for gold and [is] testing hearts Yahweh.

4 بەدکار گوێ لە لێوی خراپ دەگرێت، درۆزنیش گوێ دەداتە زمانی گرفتخواز.

An evil-doer [is] paying attention on a lip of wickedness deception [is] giving ear on a tongue of destruction.

5 ئەوەی گاڵتە بە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، ئەوەی بە بەڵا دڵی خۆشبێت بێ سزا دەرناچێت.

[one who] mocks the Poor [person] he reproaches maker his [a person] joyful for calamity not he will go unpunished.

6 منداڵی منداڵ تاجی پیرانە، شانازی کوڕانیش دایک و باوکانن.

[are the] crown of Old [people] children of children and [are the] honor of children parents their.

7 قسەی نەستەق لە گێل ناوەشێتەوە، لەوەش زیاتر قسەی درۆ لە میر.

Not [is] suitable for a fool a lip of excellence indeed? for for a noble [person] a lip of deception.

8 بەرتیل بەردی گرانبەهایە لەبەرچاوی خاوەنەکەی، ڕوو لە هەر لایەک بکات سەردەکەوێت.

[is] a stone of Favor the bribe in [the] eyes of owners its to all that he turns he prospers.

9 ئەوەی تاوان دادەپۆشێت پەرە بە خۆشەویستی دەدات، بەڵام ئەوەی باسی بابەتەکە بکاتەوە دۆستی نزیک لە یەکتر جیا دەکاتەوە.

[one who] conceals A transgression [is] seeking love and [one who] repeats a matter [is] separating a close friend.

10 سەرزەنشتکردنێک بۆ تێگەیشتوو قووڵترە لە سەد جار دارکاریکردن بۆ گێل.

It goes deep a rebuke in [one who] understands more than striking a fool a hundred [times].

11 کەسی خراپ تەنها داواکاری یاخی بوونە، لەبەر ئەوە نێردراوێکی دڵڕەقی بۆ دەنێردرێت.

Only rebellion he seeks an evil [person] and a messenger cruel he will be sent in him.

12 باشترە تووشی دەڵەورچێکی سک سووتاو بیت، نەک گێلێک لە گێلایەتییەکەی خۆی.

May he meet a bear robbed of cubs a person and may not [he meet] a fool in foolishness his.

13 ئەوەی پاداشتی چاکە بە خراپە بداتەوە، خراپە ماڵی بەرنادات.

[one who] returns Evil for good not (it will depart *Q(k)*) evil from house his.

14 دەستپێکردنی ناکۆکی وەک تەقینی بەنداوە، جا پێش ئەوەی ناکۆکییەکە بتەقێتەوە وازی لێبهێنە.

[is one who] lets out Water [the] beginning of strife and before it has broken out the dispute abandon.

15 بێتاوانکردنی خراپەکار و تاوانبارکردنی ڕاستودروست، هەردووک قێزەونن لەلای یەزدان.

[one who] justifies [the] wicked And [one who] condemns as guilty [the] righteous [are] [the] abomination of Yahweh also both of them.

16 بۆچی پارە بکەوێتە دەست پیاوی گێل؟ کە ئارەزووی نییە بۆ کڕینی دانایی!

Why? this [is] a price in [the] hand of a fool to acquire wisdom and [is] heart there not.

17 برادەر هەموو کاتێک خۆشەویستی خۆی دەردەبڕێت، براش بۆ تەنگانە لەدایک دەبێت.

At every time [is] loving the friend and a brother for adversity he is born.

18 کەسی تێنەگەیشتوو تەوقە دەکات و بە تەواوی دەبێتە کەفیلی دراوسێکەی.

A person lacking of heart [is] striking a palm [is] pledging a pledge before neighbor his.

19 ئەوەی حەز لە ناکۆکی بکات حەز لە گوناه دەکات، ئەوەی دەرگای خۆی بڵند بکات داوای شکان دەکات.

[one who] loves Transgression [is] loving contention [one who] makes high entrance his [is] seeking ruin.

20 ئەوەی دڵخراپ بێت چاکە نایەتە ڕێی، ئەوەی زمان خوار بێت تووشی خراپە دەبێت.

[a person] twisted of Heart not he finds good and [one who] is perverted in tongue his he falls in trouble.

21 ئەوەی گێلی ببێت تووشی خەفەت دەبێت، باوکی ڕۆڵەی دەبەنگیش دڵخۆشی نابینێت.

[one who] begets A fool to grief of him and not he rejoices [the] father of a fool.

22 دڵی شادمان تەندروستی دەبەخشێت، بەڵام ڕۆحی تێکشکاو ئێسک وشک دەکات.

A heart joyful it makes good healing and a spirit stricken it dries up bone[s].

23 بەدکار بە نهێنی بەرتیل وەردەگرێت تاکو ڕێچکەی دادپەروەری خوار بکاتەوە.

A bribe from [the] bosom a wicked [person] he accepts to turn aside [the] paths of justice.

24 کەسی تێگەیشتوو چاوی لەسەر داناییە، بەڵام گێل چاودەبڕێتە ئەوپەڕی زەوی.

[is] with [the] face of [one who] has understanding Wisdom and [the] eyes of a fool [are] at [the] end of [the] earth.

25 کوڕی گێل خەمە بۆ باوکی و تاڵییە بۆ ئەو دایکەی لێی بووە.

[is] grief To father his a son a fool and bitterness to [the] [one who] bore him.

26 پێبژاردن بە کەسی ڕاستودروست باش نییە، هەروەها دارکاریکردنی کەسی خانەدان لەبەر دەستپاکی.

Also to impose a fine to righteous [person] not [is] good to strike noble [people] [is] on uprightness.

27 ئەوەی قسەی خۆی ڕاگرێت خاوەن زانیارییە، ئەوەی ڕۆح ئارام بێت پیاوی تێگەیشتنە.

[one who] restrains Words his [is] knowing knowledge ([a person] noble of *Q(K)*) spirit [is] a person of understanding.

28 تەنانەت گێلیش کە بێدەنگ بێت بە دانا دادەنرێت، ئەوەی لێویشی لێک نەکاتەوە بە تێگەیشتوو.

Also a fool [who] keeps silent wise he is considered [who] shuts lips his discerning.