پەندەکانی سلێمان 15

1 وەڵامی نەرم تووڕەیی دەڕەوێنێتەوە، بەڵام قسەی بریندارکەر ڕق دەوروژێنێت.

Uma resposta gentil afasta a ira, mas uma palavra dura desperta a raiva.

2 زمانی دانایان زانیاری دەڕازێنێتەوە، بەڵام دەمی دەبەنگەکان گێلایەتی لێ هەڵدەقوڵێت.

A língua dos sábios elogia o conhecimento, mas as bocas dos tolos jorram de insensatez.

3 چاوی یەزدان لە هەموو جێگایەکە، چاودێری بەدکاران و پیاوچاکان دەکات.

Os olhos de Yahweh estão em toda parte, vigiando o mal e o bem.

4 هێمنی زمان درەختی ژیانە، بەڵام خوارکردنەوەی تێکشکانی ڕۆحە.

Uma língua suave é uma árvore da vida, mas o engano nele esmaga o espírito.

5 گێل سووکایەتی بە تەمبێکردنی باوکی دەکات، بەڵام ئەوەی چاوی لە سەرزەنشت بێت ژیر دەبێت.

Um tolo despreza a correção de seu pai, mas aquele que presta atenção à repreensão mostra prudência.

6 لە ماڵی کەسی ڕاستودروست گەنجینەی گەورە هەیە، بەڵام داهاتی بەدکار پشێوییە.

Na casa dos justos está um grande tesouro, mas a renda dos ímpios traz problemas.

7 لێوی دانایان زانیاری بڵاو دەکەنەوە، بەڵام دڵی گێلەکان ئاوا نییە.

Os lábios dos sábios difundem o conhecimento; não com o coração dos tolos.

8 قوربانی بەدکاران قێزەونە لەلای یەزدان، بەڵام نوێژی سەرڕاستان خۆشحاڵی دەکات.

O sacrifício feito pelos ímpios é uma abominação para Yahweh, mas a oração dos justos é o seu deleite.

9 قێزی یەزدان لە ڕێگای بەدکارە، بەڵام ئەوەی خۆشدەوێت کە دوای ڕاستودروستی کەوتووە.

O caminho dos ímpios é uma abominação para Javé, mas ele ama aquele que segue a retidão.

10 تەمبێی سەخت بۆ لەڕێ لادەرە، ئەوەی ڕقی لە سەرزەنشتە دەمرێت.

There é uma disciplina severa para aquele que abandona o caminho. Quem odiar a repreensão morrerá.

11 جیهانی مردووان و لەناوچوون لەبەردەم یەزدانن، لەوەش زیاتر دڵی ئادەمیزاد! (Sheol h7585)

Sheol e Abaddon estão perante Yahweh. quanto mais do que o coração dos filhos dos homens! (Sheol h7585)

12 گاڵتەجاڕ ئەو کەسەی خۆشناوێت کە سەرزەنشتی دەکات، بۆ لای دانایان ناچێت.

Um escarnecedor não gosta de ser reprovado; ele não irá ao sábio.

13 دڵی شادمان ڕوو خۆشدەکات، بەڵام بە دڵتەنگی ڕۆح تێکدەشکێت.

Um coração alegre faz um rosto alegre, mas um coração dolorido quebra o espírito.

14 دڵی تێگەیشتوو بەدوای زانیاریدا دەگەڕێت، بەڵام دەمی گێلەکان لەسەر گێلایەتی دەلەوەڕێت.

O coração de quem tem entendimento busca o conhecimento, mas as bocas dos tolos se alimentam de loucuras.

15 هەموو ڕۆژانی ستەملێکراو سەختە، بەڵام دڵخۆش هەمیشە لەسەر خوانی شادییە.

Todos os dias dos aflitos são infelizes, mas aquele que tem um coração alegre desfruta de uma festa contínua.

16 باشترە کەمت هەبێت لەگەڵ لەخواترسی لە گەنجینەی گەورە لەگەڵ سەرلێشێوان.

Melhor é pouco, com o medo de Yahweh, do que um grande tesouro com problemas.

17 باشترە سەوزە خواردن لەو شوێنەی خۆشەویستی لێیە لە گایەکی قەڵەو و ڕقی لەگەڵ بێت.

Melhor é um jantar de ervas, onde está o amor, do que um bezerro engordado com ódio.

18 کەسی سەرگەرم ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام کەسی هێمن دوژمنایەتی ئارام دەکاتەوە.

Um homem irado agita a contenda, mas aquele que é lento para a raiva apazigua os conflitos.

19 ڕێگای تەمبەڵ وەک پەرژینی دڕکە، بەڵام ڕێگای سەرڕاستان تەخت کراوە.

O caminho do preguiçoso é como um espinhaço, mas o caminho da vertical é uma rodovia.

20 کوڕی دانا باوکی شاد دەکات، بەڵام گێل دایکی خۆی ڕیسوا دەکات.

Um filho sábio faz um pai feliz, mas um homem insensato despreza sua mãe.

21 گێلایەتی خۆشییە بۆ کەسی تێنەگەیشتوو، بەڵام کەسی تێگەیشتوو بە ڕێکی ڕەفتار دەکات.

A loucura é alegria para aquele que não tem sabedoria, mas um homem de entendimento mantém seu caminho reto.

22 پلان بەبێ ڕاوێژ پووچەڵ دەبێت، بەڵام بە زۆری ڕاوێژکاران سەردەکەوێت.

Where não há conselhos, os planos falham; mas em uma multidão de conselheiros, eles são estabelecidos.

23 دڵخۆشییە بۆ مرۆڤ وەڵامی گونجاو، قسەش لە کاتی خۆیدا چەند باشە!

A alegria chega a um homem com a resposta de sua boca. Como uma palavra é boa na hora certa!

24 ڕێچکەی ژیان بۆ کەسی وریا بەرەو سەرەوەیە، بۆ ئەوەی لە دابەزین بەرەو جیهانی مردووان بیپارێزێت. (Sheol h7585)

O caminho da vida leva para cima para os sábios, para impedi-lo de ir para baixo para o Sheol. (Sheol h7585)

25 یەزدان ماڵی لووتبەرزان ڕیشەکێش دەکات، بەڵام سنووری ماڵی بێوەژن دەچەسپێنێ.

Yahweh vai desarraigar a casa dos orgulhosos, mas ele manterá as bordas da viúva intactas.

26 قێزی یەزدان لە پیلانی بەدە، بەڵام قسەی شیرین پاکە.

Yahweh detesta os pensamentos dos ímpios, mas os pensamentos dos puros são agradáveis.

27 ئەوەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوە بێت ماڵی خۆی تێکدەدات، بەڵام ئەوەی ڕقی لە بەرتیل ببێتەوە دەژیێت.

Aquele que é ganancioso para ganhar problemas em sua própria casa, mas aquele que odeia subornos viverá.

28 دڵی کەسی ڕاستودروست بیر لە وەڵام دەکاتەوە، بەڵام دەمی بەدکاران خراپەی لێ هەڵدەڕژێت.

O coração dos justos pesa as respostas, mas a boca dos malvados jorra o mal.

29 یەزدان لە بەدکاران دوورە، بەڵام گوێی لە نوێژی ڕاستودروستان دەبێت.

Yahweh está longe dos ímpios, mas ele ouve a oração dos justos.

30 ڕووناکی چاو دڵ خۆش دەکات، مژدەش ئێسک تەندروست دەکات.

A luz dos olhos regozija o coração. As boas notícias dão saúde aos ossos.

31 ئەوەی گوێ لە سەرزەنشتی بەرەو ژیان بگرێت لەناو دانایان نیشتەجێ دەبێت.

O ouvido que ouve a repreensão de vidas, e estará em casa entre os sábios.

32 پشتگوێخەری تەمبێکردن گیانی خۆی ڕیسوا دەکات، بەڵام ئەوەی گوێ لە سەرزەنشت دەگرێت تێگەیشتنی دەستدەکەوێت.

Aquele que recusa a correção despreza sua própria alma, mas aquele que ouve a repreensão, consegue compreensão.

33 لەخواترسیی مرۆڤ بەرەو دانایی دەبات، پێش ڕێزلێنانیش بێفیزییە.

O medo de Yahweh ensina sabedoria. Diante da honra está a humildade.