< پەندەکانی سلێمان 14 >
ژنی دانا ماڵی خۆی بنیاد دەنێت، گێلیش بە دەستی خۆی کاولی دەکات. | 1 |
La mujer sabia edifica su casa, la necia con sus manos la derriba.
ئەوەی ڕاستەڕێیەکەی خۆی بگرێت لەخواترسە، بەڵام ئەوەی ڕێگای خۆی خوار بکاتەوە سووکایەتی پێ دەکات. | 2 |
El que teme a Yahvé, va por el camino derecho, el que lo menosprecia, camina por sendas tortuosas.
گێل بە قسەکانی خۆی تووشی گۆچانی سزادان دەبێت، بەڵام دانایان لێوەکانیان دەیانپارێزن. | 3 |
En la boca del necio está el azote de su orgullo; mas a los sabios les sirven de guarda sus labios.
کە مانگا نەبێت ئاخوڕ بەتاڵە، دروێنەی زۆریش بە هێزی گایە. | 4 |
Sin bueyes queda vacío el pesebre; en la mies abundante se muestra la fuerza del buey.
شایەتی دەستپاک درۆ ناکات، بەڵام شایەتی درۆزن درۆ بڵاو دەکاتەوە. | 5 |
El testigo fiel no miente, el testigo falso, empero, profiere mentiras.
گاڵتەجاڕ داوای دانایی دەکات و نایدۆزێتەوە، بەڵام زانیاری بۆ تێگەیشتوو ئاسانە. | 6 |
El mofador busca la sabiduría, y no da con ella; el varón sensato, en cambio, se instruye fácilmente.
لەبەردەم کەسی گێل دووربکەوە، چونکە لە لێوەکانی زانیاری نابیستیت. | 7 |
Toma tú el rumbo opuesto al que sigue el necio, pues no encuentras en él palabras de sabiduría.
دانایی ژیر تێگەیشتنی ڕێگای خۆیەتی، بەڵام گێلایەتی گێلەکان فریودانە. | 8 |
La sabiduría del prudente está en conocer su camino, mas a los necios los engaña su necedad.
گێلەکان گاڵتە بە تاوان دەکەن، بەڵام لەنێو سەرڕاستان ڕەزامەندی خودا دەدۆزرێتەوە. | 9 |
El necio se ríe de la culpa; mas entre los justos mora la gracia.
هەر دڵێک تاڵیێتی گیانی خۆی دەزانێت، کەسیش لە خۆشییەکەیدا بەشداری ناکات. | 10 |
El corazón conoce sus propias amarguras, y en su alegría no puede participar ningún extraño.
ماڵی بەدکارەکان کاول دەبێت، بەڵام ڕەشماڵی سەرڕاستان گەشە دەکات. | 11 |
La casa de los impíos será arrasada, pero florecerá la morada de los justos.
ڕێگا هەیە لەبەرچاوی مرۆڤ ڕاست دیارە، بەڵام کۆتاییەکەی بەرەو مردنە. | 12 |
Caminos hay que a los ojos parecen rectos, mas en su remate está la muerte.
بگرە لە پێکەنینیشدا دڵ تەنگ دەبێت، لەوانەیە کۆتایی خۆشیش خەم بێت. | 13 |
Aun en la risa siente el corazón su dolor, y la alegría termina en tristeza.
کەسی ڕاڕا لە ڕێگای خۆی تێر دەبێت، پیاوچاکیش لەوەی کە هەیەتی. | 14 |
De sus caminos se harta el insensato, como de sus frutos el hombre de bien.
ساویلکە بە هەموو قسەیەک بڕوا دەکات، بەڵام ژیر دەڕوانێتە هەنگاوەکانی خۆی. | 15 |
El simple cree cualquier cosa, el hombre cauto mira dónde pone su pie.
کەسی دانا لە خودا دەترسێت و لە خراپە لادەدات، بەڵام گێل سەرگەرمە و پشت ئەستوورە. | 16 |
El sabio es temeroso y se aparta del mal; el fatuo se arroja sin pensar nada.
کەسی هەڵەشە ڕەفتاری گێلانە دەکات، پیاوی تەڵەکەبازیش مایەی ڕقە. | 17 |
El que pronto se enoja comete locuras, y el malicioso será odiado.
ساویلکەکان میراتگری گێلایەتین، بەڵام ژیرەکان سەریان بە زانیاری دەڕازێنرێتەوە. | 18 |
Los simples recibirán por herencia la necedad, mientras los juiciosos se coronan de sabiduría.
بەدکاران لەبەردەم پیاوچاکان دەچەمێنەوە، خراپەکارانیش لە بەردەرگای کەسی ڕاستودروست. | 19 |
Se postran los malos ante los buenos, y los impíos a las puertas de los justos.
هەژار تەنانەت دراوسێکەشی ڕقی لێی دەبێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند دۆستی زۆرە. | 20 |
El pobre es odioso aun a su propio amigo, el rico tiene numerosos amigos.
ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات گوناه دەکات، بەڵام خۆزگە دەخوازرێ بەوەی لەگەڵ هەژاران میهرەبانە. | 21 |
Peca quien menosprecia a su prójimo, bienaventurado el que se apiada de los pobres.
ئایا وێڵ نابن ئەوانەی پیلانی خراپە دادەڕێژن؟ بەڵام خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لەگەڵ ئەوانەیە کە پلانی چاکە دادەڕێژن. | 22 |
¡Cómo yerran los que maquinan el mal! ¡Y cuánta gracia y verdad obtienen los que obran el bien!
لە هەموو ماندووبوونێک سوود هەیە، بەڵام تەنها قسەی لێوان بێت بەرەو نەبوونییە. | 23 |
En todo trabajo hay fruto, mas el mucho hablar solo conduce a la miseria.
دەوڵەمەندی تاجی دانایانە، بەڵام گێلایەتی نادانایان دەڕازێنێتەوە. | 24 |
Las riquezas pueden servir de corona para un sabio, mas la necedad de los necios es siempre necedad.
شایەتی ڕاستگۆ دەربازکەری خەڵکە، بەڵام ئەوەی درۆ بڵاو دەکاتەوە تەفرەدەرە. | 25 |
El testigo veraz salva las vidas; pero el que profiere mentiras es un impostor.
ئەوەی لە یەزدان بترسێت دڵنیاییەکی بەهێزی هەیە، بۆ کوڕەکانیشی دەبێتە پەناگا. | 26 |
Del temor de Yahvé viene la confianza del fuerte, y sus hijos tendrán un refugio.
لەخواترسی کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن. | 27 |
El temor de Yahvé es fuente de vida para escapar de los lazos de la muerte.
زۆری گەل شکۆمەندییە بۆ پاشا، بەڵام نەمانی گەل شکستی میرە. | 28 |
La gloria del rey está en el gran número de su pueblo; la escasez de gente es la ruina del príncipe.
ئەوەی درەنگ تووڕە بێت باش تێدەگات، بەڵام ئەوەی هەڵەشە بێت گێلایەتی دەردەخات. | 29 |
El tardo en airarse es rico en prudencia, el impaciente pone de manifiesto su necedad.
دڵی ئارام ژیان بە جەستە دەبەخشێت، بەڵام ئیرەیی ئێسک کلۆر دەکات. | 30 |
Un corazón tranquilo es vida del cuerpo, carcoma de los huesos es la envidia.
ئەوەی ستەم لە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، بەڵام ئەوەی لەگەڵ نەدار میهرەبانە ڕێز لە خودا دەگرێت. | 31 |
Quien oprime al pobre ultraja a su Creador, mas le honra aquel que del necesitado se compadece.
خراپەکار بە خراپەکانی خۆی دەکەوێنرێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست لە مردنیشی پەناگای هەیە. | 32 |
Al malvado le pierde su propia malicia; el justo, al contrario, tiene esperanza cuando muere.
دانایی لەناو دڵی کەسی تێگەیشتوو دەحەسێتەوە، هەروەها گێلەکان تەنانەت ناواخنیشیان دەزانرێت. | 33 |
En el corazón del prudente mora la sabiduría; incluso los ignorantes la reconocerán.
ڕاستودروستی نەتەوە بەرز دەکاتەوە، بەڵام گوناه شەرمەزاری گەلانە. | 34 |
La justicia enaltece a un pueblo; el pecado es el oprobio de las naciones.
ڕەزامەندی پاشا بۆ خزمەتکاری وریایە، بەڵام تووڕەبوونی لە خزمەتکاری شەرمەزارە. | 35 |
El ministro sabio es para el rey objeto de favor, el inepto, objeto de ira.