پەندەکانی سلێمان 14

1 ژنی دانا ماڵی خۆی بنیاد دەنێت، گێلیش بە دەستی خۆی کاولی دەکات.

Az asszonyok legbölcsebbike fölépítette házát, de az oktalanság önkezeivel lerontja.

2 ئەوەی ڕاستەڕێیەکەی خۆی بگرێت لەخواترسە، بەڵام ئەوەی ڕێگای خۆی خوار بکاتەوە سووکایەتی پێ دەکات.

Egyenességében jár, a ki az Örökkévalót féli, de álnok az útjain, a ki őt megveti.

3 گێل بە قسەکانی خۆی تووشی گۆچانی سزادان دەبێت، بەڵام دانایان لێوەکانیان دەیانپارێزن.

Az oktalannak szájában a gőgnek vesszeje van, de a bölcsek ajkai megőrzik őket,

4 کە مانگا نەبێت ئاخوڕ بەتاڵە، دروێنەی زۆریش بە هێزی گایە.

Ökrök híján tiszta a jászol, de termések bősége a marha erejében van.

5 شایەتی دەستپاک درۆ ناکات، بەڵام شایەتی درۆزن درۆ بڵاو دەکاتەوە.

Hűséges tanú nem hazudik, de hazugságokat terjeszt hazug tanú.

6 گاڵتەجاڕ داوای دانایی دەکات و نایدۆزێتەوە، بەڵام زانیاری بۆ تێگەیشتوو ئاسانە.

Keresett a csúfoló bölcsességet, de nincs, az értelmesnek azonban könnyű a tudás.

7 لەبەردەم کەسی گێل دووربکەوە، چونکە لە لێوەکانی زانیاری نابیستیت.

Menj el a balga ember közeléből, és nem ismerted meg tudásnak ajkait,

8 دانایی ژیر تێگەیشتنی ڕێگای خۆیەتی، بەڵام گێلایەتی گێلەکان فریودانە.

Az okosnak bölcsessége: érteni az útját, de a balgák oktatalansága csalárdság.

9 گێلەکان گاڵتە بە تاوان دەکەن، بەڵام لەنێو سەرڕاستان ڕەزامەندی خودا دەدۆزرێتەوە.

Az oktalanok közt tolmács a bűn és az egyenesek közt a jóakarat.

10 هەر دڵێک تاڵیێتی گیانی خۆی دەزانێت، کەسیش لە خۆشییەکەیدا بەشداری ناکات.

A szív ismeri önmagának keservét, és örömébe nem vegyül idegen.

11 ماڵی بەدکارەکان کاول دەبێت، بەڵام ڕەشماڵی سەرڕاستان گەشە دەکات.

A gonoszok háza megsemmisül, de az egyenesek sátra virul.

12 ڕێگا هەیە لەبەرچاوی مرۆڤ ڕاست دیارە، بەڵام کۆتاییەکەی بەرەو مردنە.

Van út, mely egyenes az ember előtt, de a vége – halálnak útjai.

13 بگرە لە پێکەنینیشدا دڵ تەنگ دەبێت، لەوانەیە کۆتایی خۆشیش خەم بێت.

Nevetés közt is fájhat a szív, és az örömnek vége bánat.

14 کەسی ڕاڕا لە ڕێگای خۆی تێر دەبێت، پیاوچاکیش لەوەی کە هەیەتی.

Saját útjaiból lakik jól a tévedt szívű, az övéiből a jó ember.

15 ساویلکە بە هەموو قسەیەک بڕوا دەکات، بەڵام ژیر دەڕوانێتە هەنگاوەکانی خۆی.

Az együgyű minden szónak hisz, de az okos ügyel lépésére.

16 کەسی دانا لە خودا دەترسێت و لە خراپە لادەدات، بەڵام گێل سەرگەرمە و پشت ئەستوورە.

A bölcs fél és kerüli a rosszat, de a balga fölháborodik és elbizakodik.

17 کەسی هەڵەشە ڕەفتاری گێلانە دەکات، پیاوی تەڵەکەبازیش مایەی ڕقە.

A hirtelen haragú oktalanságot követ el, és a fondorlatok embere meggyűlöltetik.

18 ساویلکەکان میراتگری گێلایەتین، بەڵام ژیرەکان سەریان بە زانیاری دەڕازێنرێتەوە.

Birtokul nyertek az együgyűek oktalanságot, de az okosok körülfogják a tudást.

19 بەدکاران لەبەردەم پیاوچاکان دەچەمێنەوە، خراپەکارانیش لە بەردەرگای کەسی ڕاستودروست.

Legörnyedtek a rosszak a jók előtt és a gonoszok az igaznak kapuinál.

20 هەژار تەنانەت دراوسێکەشی ڕقی لێی دەبێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند دۆستی زۆرە.

Társánál is gyűlöletessé válik a szegény, de a gazdagnak barátai sokan vannak.

21 ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات گوناه دەکات، بەڵام خۆزگە دەخوازرێ بەوەی لەگەڵ هەژاران میهرەبانە.

A ki gúnyolódik felebarátján, vétkezik, de a ki könyörül a szegényeken, boldog az.

22 ئایا وێڵ نابن ئەوانەی پیلانی خراپە دادەڕێژن؟ بەڵام خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لەگەڵ ئەوانەیە کە پلانی چاکە دادەڕێژن.

Nemde eltévelyegnek a rosszat koholók, de szeretetet és hűséget találnak a jót koholók.

23 لە هەموو ماندووبوونێک سوود هەیە، بەڵام تەنها قسەی لێوان بێت بەرەو نەبوونییە.

Minden fáradalomból nyereség származik, de az ajkak beszédje csak hiányra visz.

24 دەوڵەمەندی تاجی دانایانە، بەڵام گێلایەتی نادانایان دەڕازێنێتەوە.

A bölcsek koronája a gazdagságuk, a balgák oktalansága oktalanság.

25 شایەتی ڕاستگۆ دەربازکەری خەڵکە، بەڵام ئەوەی درۆ بڵاو دەکاتەوە تەفرەدەرە.

Lelkeket ment meg az igaz tanú, de hazugságokat terjeszt a csalárd.

26 ئەوەی لە یەزدان بترسێت دڵنیاییەکی بەهێزی هەیە، بۆ کوڕەکانیشی دەبێتە پەناگا.

Az istenfélelemben erős bizalom van, fiainak is menedékük lesz.

27 لەخواترسی کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن.

Az istenfélelem életforrás, hogy távozzunk a halál tőreitől.

28 زۆری گەل شکۆمەندییە بۆ پاشا، بەڵام نەمانی گەل شکستی میرە.

Abban, hogy sok a nép, van a király dísze, és a nemzet fogytában a fejedelem rettegése.

29 ئەوەی درەنگ تووڕە بێت باش تێدەگات، بەڵام ئەوەی هەڵەشە بێت گێلایەتی دەردەخات.

A késedelmes haragú nagy értelmességű, de a hirtelen indulatú oktalanságot visz el.

30 دڵی ئارام ژیان بە جەستە دەبەخشێت، بەڵام ئیرەیی ئێسک کلۆر دەکات.

A testnek élete a szelíd szív, de a csontok rothadása a vakbuzgalom.

31 ئەوەی ستەم لە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، بەڵام ئەوەی لەگەڵ نەدار میهرەبانە ڕێز لە خودا دەگرێت.

A ki nyomorgatja a szegényt, az káromolta alkotóját, de tiszteli őt, a ki könyörül a szűkölködőn.

32 خراپەکار بە خراپەکانی خۆی دەکەوێنرێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست لە مردنیشی پەناگای هەیە.

Szerencsétlenségében eltaszíttatik a gonosz, de halálakor is bízik az igaz.

33 دانایی لەناو دڵی کەسی تێگەیشتوو دەحەسێتەوە، هەروەها گێلەکان تەنانەت ناواخنیشیان دەزانرێت.

Az értelmesnek szívében bölcsesség nyugszik, de a balgák közepében kitudódik.

34 ڕاستودروستی نەتەوە بەرز دەکاتەوە، بەڵام گوناه شەرمەزاری گەلانە.

Igazság felemeli a nemzetet, de a népek gyalázata a vétek.

35 ڕەزامەندی پاشا بۆ خزمەتکاری وریایە، بەڵام تووڕەبوونی لە خزمەتکاری شەرمەزارە.

A király jóakarata az eszes szolgáé, de haragja lesz a szégyenletesé.